|
Energiya tejamkorligida qo‘llaniladigan asosiy tushuncha va atamalar
|
| bet | 2/71 | | Sana | 18.01.2024 | | Hajmi | 3,27 Mb. | | #140050 |
Bog'liq Ma\'ruzalar matni-2021Energiya tejamkorligida qo‘llaniladigan asosiy tushuncha va atamalar
Umuntiy atamalar
Energetik zanjir - energiya oqimining birlamchi energiya resurslaridan to energiyaning iste'molchiga uzatilib, undan foydalanishgacha bo‘lgan yo‘li tushuniladi. Masalan, gazning yer ostidan olinishi, issiqlik elektr stansiyasiga quvurlar orqali uzatilishi va yoqilishi natijasida elektr energiya olinishi, bu- elektr energiyaning elektr tarmoqlar orqali iste’molchiga uzatilib va u mahsulot ishlab chiqarishda sarf bo‘lishigacha bo‘lgan yo‘li tushuniladi.
Energiya tejamkorlik - energiya resurslaridan samarali foydalanish uchun ko‘riladigan tadbirlar majmuasi. Misol uchun ishlab chiqarishda elektr energiyani iqtisod qilishga qaratilgan tadbir.
Energiya hajmi - mahsulot ishlab chiqarishda yoki biror ishni bajarishda sarf bo‘ladigan energiya miqdori. «Energiya hajmi» atamasi hozirgi paytda ko‘proq energiya solishtirma sarfining pul birligiga nisbatan ko‘rsatgich sifatida qaraladi (milliy daromad, mahsulot tannarxi).
Energiyadan samarali foydalanish - ijtimoiy, siyosiy, moliyaviy cheklanishlar, atrof-muhit, ekologiya va h.k. lami hisobga olgan holda energiyani iste'molchilarga eng maqbul yo‘l bilan taqsimlash va ishlab chiqarishda qo‘llash natijasida iqtisodiy foyda oiishga erishish.
Energiyani iqtisod qilish - ishlab chiqarishdagi ishlab chiqarishga sarf bo‘layotgan energiyani kamaytirishga qaratilgan tadbir. Misol uchun, elektr motorlarda quwat isrofini kamaytirishga qaratilgan tadbir.
Energiyani iqtisod qilishning solishtirma sarflari - ishlab chiqarilayotgan mahsulotlar salmog'ini o‘zgartirmagan holda bir yil ichida birlik mahsulot uchun sarf bo'ladigan energiya tushuniladi. Bu atama odatda foydani hisoblashda qo‘llaniladi.
Energiyani passiv iqtisod qiiish
Issiqlik izolyatsiyasi - elektr texnik, elektr mexanik va elektr termik qurilmalarini tashqi muhit bilan keraksiz issiqlik almashinuvidan asrash, ya’ni issiqlik isrofini kamaytirish.
|
| |
