• Geoaxborot tizimining ilmiy asoslari
  • Geotasvirlash qoidalari va raqamli karta ishlab chiqarish asoslari




    Download 4,14 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet19/45
    Sana25.06.2024
    Hajmi4,14 Mb.
    #265675
    1   ...   15   16   17   18   19   20   21   22   ...   45
    5.9.
     
    Geofazoviy ma’lumotlarni tasvirlash usullari va vositalari 
    GATda yaratiladigan modellar turlicha boʻladi. Model tushunchasi GATda 
    tizim, obyekt tushunchalaridan keyin eng koʻp qoʻllaniladigan tushunchalardan 
    biridir. Model soʻzi koʻplab sohalarda qoʻllanilgani uchun GATdagi bu 
    tushunchaning vazifasi toʻgʻrisida toʻxtalib oʻtamiz.
    GATda asosan ma’lumotlar bilan ishlangani uchun ma’lumotlar modeli 
    tushunchasi koʻp qoʻllaniladi. Ma’lumot modeli mavhum yoʻl orqali 
    ma’lumotlarning axborot yoki ma’lumotlar bazasi tizimida tasvirlanishini 
    bildiradi.
    GATda fazoviy tahlil jarayoni ma’lumotlarning fazoviy bogʻliqligini 
    aniqlash va uni tuzishdan iboratdir. Geoaxborot dasturlaridan biri sanalgan 


    Geoaxborot tizimining ilmiy asoslari
    166 
    ArcView dasturida bunday jarayon qoʻshimcha Spatial Analyst degan dastur 
    yordamida amalga oshiriladi. Fazoviy tahlil jarayoni, oʻz navbatida, oddiy va 
    murakkab turlarga boʻlinadi. Oddiy turda ma’lumotlarning fazoviy bogʻliqligi 
    ma’lumotlarni oddiy usulda koʻrish yoki ma’lumotlar bazasidan talab qilib olish 
    bilan chegaralansa, murakkab usulda qoʻshimcha dasturlar ishlab chiqiladi. 
    Fazoviy tahlilning (
    Spatial Analyst
    ) muhim qismlaridan biri bu 
    Grid
     
    mavzusidir. Grid asosan mavzuning rastr koʻrinishidir. Bundan tashqari, 
    Spatial 
    Analyst
    jarayoni orqali berilgan
     
    grid va asosiy mavzular asosida joyning 
    umumlashgan modeli yaratiladi. Agar
     
    ArcView dasturi doirasida oʻrganadigan 
    boʻlsak, bu dastur orqali fazoviy tahlil jarayonida quyidagi operatsiyalar amalga 
    oshiriladi: 

    masofani topish; 

    oʻxshashlikni aniqlash; 

    zichlikni aniqlash; 

    kvadratlarning statistik ma’lumotini aniqlash; 

    zonalarni umumlashtirish; 

    zonalarning gistogrammasini yaratish; 

    maydonlarni joylashtirish; 

    kartalarni olish; 

    kartalardagi maydonlarni hisoblash; 

    qoʻshni poligonlarni hisoblash; 

    qayta tasniflash. 



    Download 4,14 Mb.
    1   ...   15   16   17   18   19   20   21   22   ...   45




    Download 4,14 Mb.
    Pdf ko'rish

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    Geotasvirlash qoidalari va raqamli karta ishlab chiqarish asoslari

    Download 4,14 Mb.
    Pdf ko'rish