H ch. Bo'riev, R. J. Jo'raev, J. N. Fayziev, I. R. Nuritov, K. E. Usmonov

Sharbatning chiqish miqdori va fraksiyalarga qarab uning o‘zgarishi
_______ _________________ ________ ________________ _______ 
14-jadval
Fraksiyalar
Soli
sh
tir
ma
o
g'
ir
li
g
i
i'
qa
nd
 
g/
1 
d
a
T
it
rl
a
n
ti
ri
lg
a
n
k
il
ot
al
ik
 
g/
I 
d
a
C
h
iq
is
h
i 
gk
l 
d
a
1 va 2-pressdan olingan
1-fraksiya
1,085
196
7,7
60
3 va 4-pressdan olingan
2-fraksiya
1,08
155
5,3
19
Qo'shimcha sharbatning chiqishi (gkl) va sharbatning 1 va 2-fraksiya
tarkibining farqlanishi qand va kislota miqdori oz boigan shingil va po‘stlog‘i suvi
sharbatga o‘tishi bilan asoslanadi. Stolovoy vino sifatini yaxshilash maqsadida uni
tayyorlash uchun faqat 1-fraksiya olinadi. 2-fraksiya o'tkir vinolar tayyorlash
uchun ishlatiladi.
Sharbatni tindirish. 
Sharbat pressdan tiniq bo'lib chiqmaydi, chunki uning
tarkibida uzum eti, po'stlog'i, shuningdek, uzum bilan tushgan chang va tuproqlar
boiadi. Katta rezervuar, chang va butlarda sharbatni tindirish yaxshi natija beradi.
7.4.Sharbatni tindirishda 
sulfit 
kislota va sovuqni qo'llash
Sharbatni tindirish paytida bijg'ishni oldini olish maqsadida unga sulfit kislota
qo'shiladi. Yuqorida ko'rsatilganidek 20 dan 25° gacha boigan haroratda sharbatni
tindirish uchun 1 gl ga 15 dan 20 г gacha sulfit kislota ishlatish lozim. Oltingugurt
piliklarini yondirib rezervuarlami dudlash yoki sulfitlash asosida sulfit kislotani
sharbat bilan aralashtirish mumkin.
Sharbatni tindirish yordamida tiniq qilish uchun uning bijg'ishini kamida 24
soatga kechiktirish lozim. Shu vaqt davomida sharbatdagi moddalar cho'kadi.
Bundan tashqari, sharbatni tindirishda tanatlar hosil boiib, sharbatdagi modda
zarrachalar, achitqi va bakteriyalami o'zi bilan birga cho'ktiradi. Natijada sharbat
tiniqlashib, achitqilaming aksariyat qismidan ajralib oladi. Bu sharbatni mutlaq
toza deb bo'lmaydi. Lekin u shu qadar tabiiy achitqilardan tozalanadiki, faqat keyin
solingan achitqi rivojlana boshlaydi.
Agar sharbatni past haroratda tindirsa, bijg'ish to'xtab, sharbat tiniqlashadi.
Sovuq sharoit sun’iy yo‘1 bilan hosil qilinadi, chunki vino tayyorlash vag'qtida ob-
havo harorati yuqori boiadi. Artezian yoki buloq suvidan foydalanilganda trubkali
sovutgich qo ‘ llab sharbat sovutiladi.
Artezian, buloq suvlari bilan sovutish-eng arzon yo'li boiib , ulardan ishlab
chiqarishda keng foydalanish muhim ahamiyatga egadir.
Ishlatiladigan suvning harorati qancha past boisa, sovutgich shuncha samarali
ishlaydi. Amaliyot shuni ko'rsatadiki, harorati 16° dan yuqori boiganda suvini

Download 9,85 Mb.