Hayot faoliyati xavfsizligi




Download 5,44 Mb.
Pdf ko'rish
bet24/147
Sana25.05.2024
Hajmi5,44 Mb.
#253549
1   ...   20   21   22   23   24   25   26   27   ...   147
Bog'liq
жумаева

Katastrofa
— halokat bo‘lib, avariyadan farqli holda qamrovi kengroq va 
odamlar halok bo‘lishiga olib kelgan vokeaga aytiladi.
Poezdlarning o‘zaro to‘qnashishi, samolyot halokati, sanoat korxonasida 
sodir bo‘lgan halokatlar tufayli atrof - muhitning yomonlashuvi, insonlar qurboni 
talofat darajasining ortib borishi - hammasi bu turdagi halokat turiga xos 
xususiyatdir.
Misol: 3. 12. 1984 yil Xindiston shahrida Amerikaning «Yunion Karbayt» 
kompaniyasiga qarashli kimyo zavodida gaz quvurlaridan 40 tonna o‘tkir 


43 
zaharlovchi modda - izometilsianidning tashqi muhitga oqishi oqibatida ulkan 
falokat ro‘y berdi. 2000 kishining hayotiga zomin bo‘lgan mana shu hodisa tufayli 
100 mingga yaqin Xindiston fuqarosi zaharlanib, salomatligiga jiddiy ziyon etdi. 
Matbuotda yozilishicha, Chernobil hodisasi tufayli ana shu kamsuqum, mo‘jizagina 
Ukrain shaharchasi nomi keng tarqaldi. Falokatning dastlabki daqiqalarida 30.000 
kishi hayot bilan vidolashdi. Radiatsiya asorati keyinchalik yana 30.000 kishining 
o‘limiga olib kelgan. Radioaktiv zarrachalar Ukrainaning II viloyatiga tarqalgan.
Chernobildagi AES halokati to‘g‘risidagi 1987 yildagi sud ma’lumotlariga 
ko‘ra, AES da oddiy intizom qoidalariga rioya qilish, javobgarlikni sezish juda 
pasayib ketgan. Stansiya direktori halokatdan keyin ham radiatsion tekshirishni 
o‘tkazmagan, o‘tkazish uchun kerakli zamonaviy uskuna, moslamalar bo‘lmagan, 
gazdan saqlash vositasi stansiyada ishlovchi xodimlarda bo‘lmagan, halokat 
to‘g‘risidagi ma’lumot o‘z vaqtida e’lon qilinmay 36 soat o‘tgandan so‘ng e’lon 
qilingan.
Dovul
(Uragan) tezligi 32 m/sek. dan ortadigan, vayron qiluvchi va ancha 
davom etadigan shamol tabiiy ofatga kiradi. Katta tezlikka egaligi sababli xalq 
xo‘jaligiga, aholiga ko‘p zarar (putur) yetkazishi mumkin, hatto o‘limga sababchi 
bo‘lishi mumkin. Ba’zan tezligi 60 - 80 m/sek. bo‘lib yomg‘ir va chaqmoq ekin 
ekilgan maydonlarni suv bosishiga olib keladi. Qishda esa ko‘p qor yog‘ishiga, 
yo‘llarni to‘sib tumanlar orasidagi transport va aholi qatnovini to‘xtatishi mumkin.

Download 5,44 Mb.
1   ...   20   21   22   23   24   25   26   27   ...   147




Download 5,44 Mb.
Pdf ko'rish