4.7. Qo‘l ostidagi vositalar yordamida suzish Odamning suvli to‘siqlami suzib o'tish imkoniyatlarini
kengaytirish yo‘Ilaridan biri - uning suzuvchanlik darajasini, suzish
155
jarayoni samaradorligini oshirish, tashqi sharoitning salbiy ta’siri,
birinchi navbatda, sovib ketishdan saqlashdir.
Odamning suzuvchanligini oshiruvchi vositalarga ko‘krakka
tutiladigan qutqaruv kamari, belbog\ nimcha kiradi. Suzish
samaradorligini oshiradigan vositalar deganda lastalar, niqob, nafas
olish naychasi, suv ostida suzish uchun esa, bulardan tashqari,
akvalang ham tushuniladi. Suvda haddan tashqari sovib ketishdan
gidrokostyumlar va ma’lum darajada qutqaruv nimchalari saqlaydi.
Suvli to‘siqlami suzib o‘tish uchun maxsus tayyorlanadigan
vositalardan tashqari, qo‘l ostidagi har xil suzuvchi buyumlardan
ham foydalaniladi.
Suvli to ‘siqni kechib о ‘tish. Agar ko‘prik yoki qayiq, sol kabi
vositalar bo‘lmasa, daryoni kechib o‘tgan ma’qulroq. Kechuvning
belgilari: daryoga olib boruvchi yo‘l yoki so‘qmoq, daryoning biror
joyida qirg‘oqli yotiq kengaygan joy bo‘lishi mumkin; suv yuzida
mayda mavjlar mavjudligi - sayoz joydan nishona. Kechuvni avval
tekshirib ko‘rish zarur. Buning uchun suzishni biladigan
sayohatchilardan biri anjomlari, og‘ir kiyimlari va poyabzalini
yechib, xoda bilan kechuvning chuqurligini tekshiradi. Har doim
ham kechuv yo‘nalishi daryoga perpendikular yoki to‘g‘ri chiziq
bo‘ylab o ‘tavermaydi. Kechib o‘tish mumkin bo‘lgan sayoz joy
siniq chiziq bo'ylab joylashgan bo‘lishi ham mumkin (12-rasm).
12-rasm. 0 ‘tish joyi topilgandan keyin, u daryo tubiga sanchilgan xodalar
bilan belgilanadi va sayohatchilar bitta-bittadan kechib o‘ta boshlay-
dilar. Agar kechuvning ayrim hududlari ancha chuqur - suv odamning
belli yoki ko‘kragiga chiqadigan darajada bo‘lsa, u holda guruhning
156
past bo‘yli va zaifroq a’zolari yelkasidagi yuklami balandroq bo‘yli,
kuchliroq o‘rtoqlari ko‘tarib oladilar. Suzishni bilmaydiganlami
yo‘lda albatta kuzatib borish zarur. Sayohatchilar jamoasida 2-3 nafar
yaxshi suzuvchilardan iborat qutqaruvchilar guruhi tuzilib, ular daryo-
ning o‘rtasida kechib o‘tish qanday ketayotganini kuzatib turadilar.
