(m asalan, som on, pichan, xazon) joy lash tirilad i. Bular o ‘ralib,
bog‘Ianadi. B unday suzgich-tugun bilan suzganda, uni oldidan
ushlab itarish yoki orqada arqonda tortish m um kin. Suzgich-tugun
yordam ida 70
kg
gacha yukni suvli to ‘siqdan olib o ‘tsa b o ‘ladi.
T utib turuvchi vosita nafas olishga halal berm asligi, oyoq va
q o ‘llar bilan suzish harakatlarini bajarish
m um kin boMishi uchun
tutib turuvchi vositani m ahkam laydigan jo yn i yoki unda odam
qanday joylash ishini o ‘ylab k o ‘rish kerak. B unda kichikroq suzgich-
tugun yoki suzuvchi m aterial to ‘ldirilgan yukxaltadan foydalaniladi,
ulam i belboqqa orqa tom ondan b o g 'la b q o ‘ygan m a’qul, bu
k o ‘krakda gorizontal holatda yotib, q o ‘l-oyoqlar harakati yordam ida
suzish im konini beradi.
D aryo yoki k o ‘ldan suzib o ‘tishga
suzishni bilm aydigan yoki
yom on suzadigan o ‘rtoqlam i, ayniqsa, yaxshilab tayyorlash zarur.
B uning uchun anjom lar bir necha xil y o ‘l bilan tayyorlanadi.
1. Suzishni bilm aydigan kishi yukxaltasini b elbo g‘iga m ah-
kam lab, q o ‘llari bilan oldinda suzayotgan o ‘rto g ‘ining yukxaltasini
ushlab oladi. A yni paytda oyoqlari bilan oldinga qarab siljishga
yordam berishi m um kin.
2. Ichiga som on, pichan, qam ish yoki m ayda shox-shabba
to ‘ldirib o ‘ralgan 2 ta tugun bir-biriga b o g ‘lanadi.
U lar orasida
suvdan suzib o 'tish i kerak b o ‘lgan kishi k o ‘kragi bilan yotadi.
Tugunlarga b o g‘langan arqonni yaxshi suzuvchi tortib, suzishni
bilm aydiganni kerakli joyg a yetkazadi.
3. Sayohatchilar y o ‘lga olgan palatkalar ham suvdan o ‘tishga
ishlatilishi m um kin.
Palatka yerga to ‘shaladi, o ‘rtasiga yengil, katta hajm li
m aterialdan k o ‘proq q o ‘yilib, ichiga suv o ‘tm aydigan qilib tig ‘iz
o'ralad i va arqon bilan b o g‘lanadi. B arqaror boMishi uchun sol
ustiga taxta yoki xodalardan yasalgan rom q o ‘yiladi (18-rasm ). 2-3
ta palatkadan iborat b og‘lam odam ni yoki buyum lam i bemalol
k o ‘taradi va uchi halqali arqon yordam ida oson tortib ketiladi.
Suzishni bilm aydigan yoki yom on
suzadigan sayohatchilar
suvli to ‘siqdan o ‘tayotganda, xavfning oldini olish uchun ularning
yonida yaxshi suzuvchi o ‘rtoqlaridan biri b o ‘lishi kerak, um um an,
suzib o ‘tishda sayohatchilar ju ft-ju ft b o ‘lib taqsim langani m a’qul,
chunki zarur boMsa, o ‘rtoqqa yordam berish m umkin.
161
