10-rasm Kuchli to ‘Iqin yoki oqimda suzish. ToMqin va oqim suzishga
halal beradi. Bunday sharoitda q irg ‘oqda k o ‘rinayotgan narsalarga
yoki to ‘lqinlar y o 'n alish ig a qarab m o ‘ljaI olib, harakat y o ‘nalishini
tez-tez tekshirib borish kerak. T o ‘lqinlar nafas olishni izdan
chiqarm asligi uchun yaqinlashib kelayotgan to 'lq in g a orqa o ‘girib
nafas olish lozim. R o ‘paradan yoki yon tom ondan kelayotgan
to ‘lqinda krol usulida suzish tavsiya etiladi.
D olg‘ali to 1 Iqin ju d a katta x a v f tu g ‘dirib, u odam ni k o ‘tarib,
q irg ‘oqdagi toshlarga qattiq urishi m um kin. Bu yuz berm asligi
uchun dengiz suviga tushish va q irg ‘oqqa chiqish d o lg ‘ali ham da
aks ettirilgan
to ‘lqinlar o ralig ‘ida am alga oshirilishi
lozim.
C huqurroq jo y d a dengizga suzib chiqish uchun do lg ‘ali to ‘lqin
ostiga sh o ‘n g ‘ish, q irg ‘oqqa yaqinlashganda esa, aksincha, uning
ch o ‘qqisida b o ‘lishga intilish kerak. T o ‘lqinlar hajm i asta-sekin
oshib borib, keyin pasayganligi tufayli, dengizga tushish va
chiqishda eng kichik to ‘lqinni kutib turgan m a'q u l.
Kuchli oqim ga tushib qolganda, uni yengib o ‘tishga urinm aslik
kerak, chunki kishi o ‘z kuchiga ortiqcha baho berib yuborishi
m um kin. Oqim b o ‘ylab suzib, asta-sekin q irg ‘oqqa yaqinlashish
zarur. G irdobga duch kelganda, uning hududini kesib o ‘tish yoki
harakat y o ‘nalishini o ’zgartirib, q irg ‘oqqa intilish lozim.
4.6. Suzish vaqtida tomir tortishishi
Uzoq vaqt suvda boMganda va oy o qlar bilan keskin harakatlar
qilganda,
sh u g ‘ullanuvchilarda
m u sh ak lam in g
g ‘ayri-ixtiyoriy
qisqarishi yuz beradi va bu o g 'riq li holat harakatlar koordina-
tsiyasining buzilishi - tom ir tortishishi bilan kuzatiladi.
T om ir tortishganda, avvalo suzishni to 'x tatish yoki suzish
usulini o'zg artirish kerak. Tom iri tortishgan m ushakni bo‘shash-
tirish uchun shu m ushakni uqalab, uni uzaytirish, bunda oyoqning
153
tegishli bo‘g‘imini kuch bilan rostlash zarur. Mushakni uqalash
uchun yotish yoki vertikal holatda dam olib turish kerak. Tomir
tortishishini bartaraf etish uchun mutaxassislar oddiy harakatlarni
bajarishni: tovonni dumbaga tekkizish yoki oyoq uchini o‘ziga
tomon tortishni tavsiya etadilar - bu zo‘riqqan mushaklaming
bo‘shashishiga olib keladi (11-rasm - son mushaklarida, boldir
