15
Axloqiy tarbiyada eng muhim vositalar bolaning nafsoniyatiga, g‘ururiga
tegmagan holda, yakkama-yakka suxbatga bo‘lish unga nasixat qilishdir.
Ibn Sino
bolada axloqiy xususiyatlarni mehnat, jismoniy aqliy tarbiya bilan uzviy
birlikda shakllantirishni, uni inson qilib kamol toptirishda asosiy omil deb biladi.
Yusuf Xos Hojib
ning uqtirishicha har bir kishi jamiyatga munosib bo‘lib kamol
topmog‘i kerak. Buning uchun u tug‘ilgan kundan bolab zarur tarbiyani olmog‘i lozim.
U qobil qizning tarbiyasi haqida fikr yuritar ekan, ularning o‘zlariga xos xususiyatiga
e’tibor berishni ta’kidlaydi.
Farzandlar tarbiyasi nihoyatda erta boshlanmog‘i shart. Shundagina ularning
noo‘rin xatti-harakatlariga berilishining oldi olinadi.
Mirzo Ulug‘bek
ning oila muhiti sog‘lom avlodni yetishtirish haqidagi fikrlari
shundan iboratki, alloma uqtirishicha, bolaning bilim olishiga bo‘lgan qiziqish, xavasini
oshirishda u tarbiyalanayotgan muhit muhim o‘rinni egallaydi. Oilada ota- onalar
ayniqsa o‘qimishli ota-onalar o‘z farzandlarining haqiqiy inson bo‘lib kamol topishiga
alohida e’tibor berishlari lozim.
Alisher Navoiy
bolaning voyaga yetishida, kamol topishida tarbiyaning kuchi va
qudratiga alohida e’tibor beradi. Tarbiya natijasida bolaning foydali va yetuk kishi
bo‘lib o‘sishiga ishonadi. Yosh bolaning juda kichik yoshidan boshlab tarbiyalamoq
zarur. Tarbiya insonga o‘zida yaxshi odat va fazilatlar xosil qilishga yordam beradi. U
odam shaxsi kishilar bilan munosabatda, ayniqsa kishilarning bir-birlariga bo‘lgan ruhiy
ma’naviy ta’sirlari natijasida tarkib topadi deb voyaga yetkazishda asosiy omillardan
biri tarbiya ekanligi o‘qtiradi.