10
tayyorgarlik, uni oʻtkazish hamda faoliyat natijalarni muhokama qilish jamoa
faoliyatining ijodiy xususiyatini koʻrsatuvchi omillar sanaladi.
Jamoaning ijobiy rivojlanishi uning a’zolarida
faoliyat motivlari
(ragʻbatlari)ning paydo boʻlishi, ijodiy hamkorlik va oʻzaro yordam munosabatlarining
tez sur’atlar bilan rivojlanishiga olib keladi. Jamoada mustaqil faoliyatning yuzaga
kelishida jamoa faollarining roli beqiyosdir. Ammo jamoa faolining jamoa a’zolari
orasida hurmat qozona olishi, namuna boʻlishi, oʻz burchini aniq va puxta bajarishi
hamda oʻz mavqyelarini suiste’mol qilmasliklari juda muhimdir. Bu oʻrinda
A.S.Makarenkoning jamoa faoliga nisbatan «Jamoa vijdoni» Deya bergan ta’rifini
eslab oʻtish joizdir. Jamoa faollari bir muncha imtiyozlar (huquqlar)ga ega boʻlsa-da,
ayni paytda uning oʻziga oshirilgan talablarning qoʻyilishi maqsadga muvofiqdir.
Jamoaning rivojlanishi bu bosqichda toʻxtab
qolishi mumkin emas, chunki
faoliyat koʻrsatayotgan kuch jamoaning bir qismi xolos.
Bordi-yu jamoaning
rivojlanishi ushbu bosqichda toʻxtatib qolinsa, jamoa faollari guruhning boshqa
a’zolari bilan qarama-qarshi qoʻyish xavfi tugʻilishi mumkin. Mazkur bosqichda jamoa
moddiy va ma’naviy imkoniyatlarini toʻplab, mustahkamlanib
va boyib borar ekan,
shaxsning har tomonlama ulgʻayishi uchun zarur boʻlgan shart-sharoitlarni sekin-asta
yaratib beradi.
Bu esa ikkinchi bosqichni jamoa shaxsni har tomonlama kamolga yetkazishni
obyektiv shakli asosida boshlashini taqozo etadi. Bunda boshlangʻich davr bekor
ketmaydi, faqat salbiy joʻshqinlikka emas, balki ijobiy joʻshqinlikka ham ega boʻladi.
Bir
tomondan, u qiyinchiliklarga tayyorlanish imkonini beradi, bolada oʻz-oʻzini
anglash va oʻzini idora qilishga intilishni tarbiyalaydi.
Ikkinchi tomondan, bu
bosqichni amalga oshirish kishini har tomonlama ulgʻayishi uchun zarur boʻlgan
amaliy va ma’naviy munosabatlar tizimi vujudga keladi.