U ’lim g a bo'lgan ehtiyoj uning jamiyatga va maxsus ehtiyojli bolalar uchun  quyidagi  m fli




Download 39,59 Mb.
Pdf ko'rish
bet16/54
Sana16.05.2024
Hajmi39,59 Mb.
#238027
1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   ...   54
U ’lim g a
bo'lgan ehtiyoj uning jamiyatga va maxsus ehtiyojli bolalar uchun 
quyidagi 
m fli 
jihatlari mavjudligidan kelib chiqadi24:
- inklyuziv ta’lim maxsus ehtiyojli bolalarga doimo o‘z oilasi mahallasi 
va 
qarindosh-arugiari davrasida bo'lishga imkon beradi;
- inklyuav ta’lim barcha uchun, ta’lim sifatini yaxshilashga olib keladigan 
katalizator bo'lib xizmat qilishi mumkin;
- bolalami oilasidan, o ‘yidan uzoqda boigan internatlarga joylashtirish ulaming 
o ‘yi, oilasi samjamiyat hayotiga ishtirok etish huquqigato‘sqinlik qiladi;
- o'yidan, oilasidan, ota - ona mexridan uzoqda bo‘lgan bola diydasi qattiq bo'lib 
o‘sadi. Chunki oila tarbiyaning bosh markazidir.
Maxsus exiyojli bolalami umumta’lim muassasalariga qabul qilinishi o‘quvchilami 
yanada bobga qaratilgan faolroq va ko'proq o ‘quvchilamiqamraydigan yangi o'qitish 
uslublarini i shlab chiqishga undaydi. Buning nafi esa hamma bolaga tegadi. 
Jamiyatda aogironlarga nisbatan yanglish fikr va munosabat mavjud. Ular haqida 
maTumotlaming kamligi va ularga yoshligidan maxsus muassasalarda yopiq tarzda 
ta ’lim - 
tarbiya berilishi bunga sabab bo‘lishi mumkin. Bunday munosabatni 
yo'qotish yoki kamaytirish ancha mushkul ishdir. Lekin tajribadan shu narsa 
ma’lumki, kattalarga nisbatan bolalar farqli va o ‘xshashlik jihatlami tezroq anglar 
ekanlar. Agarda maxsus ehtiyojli bolalar normal rivojlanishdagi bolalar bilan 
birgalikda ta’lim - tarbiya olsalar, bu barcha bolalami nogironlarga nisbatan o'zlari 
singari bolaekanliklarini anglab, kamsitmasliklarini ta’minlagan b o ia r edi.
Inklyuziv tf’limning muammolari;Ko‘plab davlatlarda inklyuziv ta’limni joriy etish 
bo'yicha davlat normativ xujjatlarida qayd qilinmaganligi;
Nogiron bdalarga nisbattan salbiy munosabat;
Imkoniyati cheklangan bolalaming hamjamiyatda ko'rinmaslik muammosi; 
Imkoniyati cheklangan bolalaming maktabda ko'rinmaslik muammosi;
Moddiy mdblag' muammolari;
Ta’lim muassasalarini moslashtirish;
Sinfda o'quvchilar sonining ko'pligi;
Kambag'alik;
Jinsiy tafovutlarga qarab kamsitish;
Imkoniyati cheklangan bolalaming boshqalarga qaramligi;
Favquloddavaziyatlar, mojarolar, qochoqlar;
Kadrlar majalasidagi muammolar.
Inklyuav ta’limning koidalari25:
24 Сулейманова P.A., Хакимжанова Г.А. Зарубежный и отечественный опыт 
включешя детей с особыми нуждами в общеобразовательный процесс: 
проблем»! и пути решения. - Алматы: КАПринт, 2001. -65.с.
26


1. 
Insonning qadr qimmati, uning qobiliyati va yutug'iga bogiiq emas.
2. 
Har bir inson o'ylash va xis qilish qobiliyatiga ega.
3. 
Har bir kishi eshitish va muloqot qilish qobiliyatiga ega.
4. 
Har bir kishi bir - biriga muxtoj.
5. 
Shaxsning to'liq va haqiqiy ta’lim olishi faqat real hamkorlikda amalga 
oshadi.
6. 
Hamma kishilar o 'z tengdoshlarini qo'llab quvvatlashga muxtoj.
7. 
Hamma ta’lim oluvchilami yutuqga erishishiga ulaming nimadir qila 
olmasligi emas , balki nimanidir qila olishidir.
8. 
Hamkorlik qilish kishi hayotini har tomonlama ko'chaytiradi.
Inklyuziv ta’lim tizimi qo'yidagi ta’lim muassasalami o 'z ichiga oladi; maktabgacha 
umuta’lim, umu o'rta ta’lim, o'rta maxsus kasb - xunar va oliy ta’lim. Bu ta’lim 
muassasalaming maqsadi bolalaming ta’lim olishi va kasb - xunarga tayyorlashda 
ulaming o'rtasidagi to'siqlikni bartaraf etib ochiq ta’lim muxitini yaratishdan iborat. 
Umumta’lim maktablarda alohida dastur va darsliklardan foydalanish imkoniyati 
bo'lmaydi. Inklyuziv ta’lim tizimi 
integratsiyalashgan ta ’lim tizimidan uzinig 
mazmun - moxiyati, maqsadi, vazifalari va xarakat dasturi bilan farqlanadi.

Download 39,59 Mb.
1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   ...   54




Download 39,59 Mb.
Pdf ko'rish

Bosh sahifa
Aloqalar

    Bosh sahifa



U ’lim g a bo'lgan ehtiyoj uning jamiyatga va maxsus ehtiyojli bolalar uchun  quyidagi  m fli

Download 39,59 Mb.
Pdf ko'rish