|
Inklyuzivta'limning barcha uchun ochiq bo'lishi tamoyiliInklyuzivta'limning barcha uchun ochiq bo'lishi tamoyili.
O 'tgan yigrma yil davomida maxsus ehtiyojli bolalmi umumta’lim muassasalari
tizimida o'qitish borasida sezilarli ishlar amalga oshirildi. Ammo inklyuziv ta’limi
tizimini joay qilish asosan shaharlar miqiyosida bo'lib qishloqlardagi hududlarda
hali-hamon maxsus ehtiyojli bolalar ta’limdan chetda qolib ketmoqda yoki
qishloqlardigi ota-onalar nogiron farzandini shaharlardagi maxsus muassasalarga
qatnashlariii ta’minlash uchun qiyinchiliklarga duch kelmoqdalar. Shuning uchun
ham maxsis ehtiyojli bolalami inklyuziv ta’limga jalb etish barcha hududlarda
barcha ma?sus ehtiyojli bolalami qamrab olgan bo'lishi ta’minlanishi lozim.
Bogianisftning mavjud bo'lishi tamoyili.
“Bog‘lanist”-bu so'zning zaminida-ommaviy binolaming sifati, ayniqsa nogiron
bolalar uchin maktablarga kirishning oson bo'lishi kabilar yotadi. Bola maktab
binosiga ({inapoyalar aravachada yurishga moslashtirilmaganligi sababli) kira
olmaganmi yoki
maktab
xojatxonasi
aravachada
harakatlanuvchilarga
moslashtirihiaganligi uchun oddiy maktabdan chiqarib tashlamasligi kerak. Bu kabi
qulayliklarri yaratish unchalik katta mablag' talab qilmaydi. Yangi maktab binosi
nogiron bdalarning ehtiyojlarini e ’tiborga olgan holda rejalashtirilgan paytdan
boshlab qirilishi kerak. Alatta nogiron bolalar uchun yaxshi bo'lgan qulayliklar
normal riwjlanishdagi bolalar uchun hech bir muammo keltirib chiqarmaydi.
Jismonan kog'lanishlami yaratish inklyuziv ta’limning asosiy muammolarini hal
etishga xiznat qiladi27.
Markazlsshtirilmagan bo'lishi tamoyili.
Bu tamoilnhg mazmuni quyidagi ikkita aspekt yordamida ifodalanadi:
A). Inaklyuriv ta’lim xizmatlari umumiy ta’lim tizimining integratsiya qilingan qismi
bo'lishi кейк.
B). Inklyuav ta’lim tizimidgi vazifalar mahalliy ta’lim organlariga jaqvobgarlik va
boshqaruvri yuklash uchun markazlashmagan holda olib borilishi kerak va
imkoniyatla- mahalliy sharoitlarga moslashtirilishi lozim.
Optimal irtegratsiya erishish uchun markazlashtirilmagan bo'lish muhimdir. Bu
ayniqsa qiiiloq sharoitlarida ayni muddao bo'ladi. Inklyuziv ta’limning vazifalari
nogiron bohlarga o 'z ota-onalari balan birga bo'lish, ularga xuddi tengdoshlari kabi
o'zlariga jaqin bo'lgan maktablarda ta’lim olish imkonini beradi. Bu ulaming
shaxsiy sifetilarining shakllanishida muhim ahamiyatga ega. Nogiron bolaning
normal riv»jlanishiga halaqil berish, nogironlikdan ham og'irroq holatlarga olib
kelishi munkin.
|
| |
