Mavzu bo’yicha o`quv mashg`ulotining texnologik xaritasi
Faoliyat
bosqichlari
Faoliyat mazmuni
O’qituvchining
O’quvchilarning
I.
Kirish
bosqichi
(10 daqiqa)
1.1. Mаvzu, mаqsаd vа rеjаlаshtirilgаn o’quv
nаtijаlаrini e’lоn qilаdi.
1.2. Rеjа sаvоllаrini ekrаngа chiqаrаdi.
1.3. O’quv fаоliyatini bаhоlаsh mеzоnlаri mа’lum
qilinаdi.
Eshitаdilаr,
yozib
оlаdilаr.
Diqqat qiladilar.
Diqqat qiladilar.
II. Аsosiy
bosqich
(60 daqiqа)
2.1. Tаlаbаlаr bilimini fаоllаshtirish mаqsаdidа
blis-so’rоv o’tkаzаdi:
1.Konturda haqida umumiy ma’lumot berish?.
2.Konturning nechta turi mavjud?
3. Contour (Контур) panelida konturlarning
tayanch nuqtalarini ko’rsating?
2.2. Vizuаl mаtеriаllаrdаn
fоydаlаngаn hоldа
mа’ruzа mаtеriаllаrini rеjа sаvоllаri bo’yichа
izchillikdа bаyon qilаdi (1-ilоvа).
Savollarga javob
beradilar.
Tinglаydilаr,
yozаdilаr.
III. Yakuniy
bosqich
(10daqiqa).
3.1. Mаvzugа хulоsа yasаydi. O’quv jаrаyonidа fаоl
ishtirоk etgаn tаlаbаlаrni rаg’bаtlаntirаdi.
3.2. Klаstеr tuzish qоidаlаrini eslаtаdi (2-ilоvа).
Mustаqil ish uchun vаzifа bеrаdi: kompyuter
grafikasi turlari (rastrli, vektorli, fraktal) bo’yicha
klaster tuzish. O’qituvchining bоshlаng’ich nаzоrаt
vаriаnti 3-ilоvаdа kеltirilgаn.
Diqqat qiladilar.
Vazifani yozib
oladilar.
16. Mavzu: Konturlarni yaratish va tahrirlash. Shakllar bilan ishlash .
Reja:
1.
Contour (Контур) panelida konturlarning tashqi ko’rinishini ifodalash.
2.
Obyektlarning tartibini turli qatlamlarda o`zgartirish.
3.
Konturlar va tayonich nuqtalari.
Contour (Контур) panelida ikkita tugma bo’lib ulardan bittasi
konturlarning tashqi
ko’rinishini, ikkinchisi esa kontur rang parametrlarini bildiradi.
Birinchi tugma bosilganda Шаги (Steps) va Смешение (Offset) joriy bo’ladi.
К центру (То center) yordamida Смещение (Offset) maydonida berilgan intervallar
bilan berilgan kontsentrik shakllar bilan tultiradi. Fahat, kuchish diamert boyicha bo’lmaydi,(
teng ekkiga bulinmaydi), har bir chiziq oldingisidan berilgan masofaga siljitiladi,shu
sababli
ekki barabar kam kontur chiqadi (masalan, diametri 100мм doira, kushish —10 мм bo’lsa,
xisob buyicha 10ta kontur bo’lishi kerak, bizda 5 ta chiqadi,sababi kushush ekki tomondan
bo’lganligidan).
Внутрь (Inside) kontsentrik shaklar bilan tuldiriladi,uning soni Шаги (Steps)
maydanidan beriladi, Смешение (Offset) dan esa intervali aniqlanadi.
Lekin obyektlarning tartibini turli qatlamlarda turgani holda o`zgartirishi mumkin
emas.
Konturlar va tayonich nuqtalar Kontur- bu dasturning
obyektlarni chizichda
oydalaniladigan to’gri chiziq bulib obyektning strukturasini tashkil qiladi.
Kontur keyinchalik To’ldorish (Fill) va Chegaralash (Outline), sifatida foydalanilib
bosmaga ham chiqarilishi mumkin.Agarda konturning bazi bir parametrlari yoq bolsa oddiy
holda kontur ko’rinmaydi fahat maxsus holda ko’rish imkoniyati bor va bosmaga
chiqarilmaydi.
Forma (Shape)asbobi yordamida ajratiladigan kontur alhida obyekt (object)
bulib hisoblanadi.
Kontur qoplagan segmentlardan tashkil topgan bulib u Bezie egri chizigi ,tayonich
nuqtasi,va tuginlar(nodes) iborat.
CorelDRAW dasturida konturning uch turi mavjud.
Agarda bitta tayonich
nuqtasini o’zgartirilsa u bilan bogliq forma ham uzgaradi.
Segmantning formasi uzgatirilgan deganimiz boshqarish nuqtalari ham
uzgarishini beradi.
Obyektning parametrlarini o’zgartirish uchun obyekt ajratilib sichqonchani ong
tomoni bosiladi va menu oshiladi bu erda Xossalar (Properties)
dan obyektning xossalari
(Object Properties) tanlanadi. Agarda to’griturtburchak uchlarini aylana shakliga
keltirmoqchi bo’lsangiz Xossalar (Properties )dan foydalanilib (Corner roundness) da har bir
uchining qancha foyzga aylana qilinishini ko’rsatish kerak. Har bir uchining alohida aylana
qilish imkoniyati ham mavjud bulib u Xossalar (Property Bar) yordamida amalga oshiriladi.
Kontur bir yoki bir nechta tekis yoki kavisli segmentlardan iborat.
Ankraj nuqtalari
yo'l segmentlarining so'nggi nuqtalarini belgilaydi. Egri segmentlarda har bir tanlangan
langar nuqtasi yo'nalish nuqtalari bilan tugaydigan bir yoki ikkita vektorni ko'rsatadi.
Vektorlar va novdalarning pozitsiyalari egri segmentning o'lchami va shaklini aniqlaydi.
Ushbu elementlarning harakatlanishi yo'ldagi egri chiziqlar shaklini o'zgartiradi. Yo'l yopiq
bo'lishi mumkin, boshi yoki oxiri yo'q (masalan, aylana) yoki ochiq, alohida so'nggi nuqtalari
(masalan, to'lqinli chiziq).
Silliq egri chiziqlar silliq nuqtalar deb ataladigan langar nuqtalari bilan bog'langan.
O'tkir egri konturlar uzilish nuqtalari bilan bog'langan.
Yo'l, albatta, segmentlarning bir-biriga bog'langan ketma-ketligidan iborat bo'lishi shart
emas. U bir nechta individual yo'l komponentlarini o'z ichiga olishi mumkin.
Shakl
qatlamidagi har bir shakl qatlamning kesish yo'li bilan belgilangan yo'l komponentidir
.
Komponent yoki yo'l segmentini tanlaganingizda, tanlovning barcha biriktiruvchi nuqtalari,
shu jumladan barcha vektorlar va agar tanlov egri bo'lsa, nazorat nuqtalari ko'rsatiladi.
Boshqarish nuqtalari to'ldirilgan doiralar, tanlangan bog'lash nuqtalari to'ldirilgan
kvadratlar va tanlanmagan bog'lash nuqtalari bo'sh kvadratlar sifatida ko'rinadi.
•
Yo'l komponentini (shakl qatlamidagi shaklni ham) tanlash uchun Yo'lni
tanlash vositasini tanlang va yo'l komponentining istalgan joyini bosing. Agar yo'l bir nechta
komponentlardan iborat bo'lsa, faqat kursor ostidagi komponent tanlanadi.
•
Yo'l segmentini tanlash uchun Ok asbobini
tanlang va segmentning
biriktiruvchi nuqtalaridan birini bosing yoki segmentning bir qismini o'rab turgan
to'rtburchaklar maydonini tanlang.
