|
“Ta’lim muassasalarida boshqaruv va o‘quv sifatiniBog'liq ЖДПУ Мактаб менежменти 06 12 22 Анжуман тўплам 83
“Ta’lim muassasalarida boshqaruv va o‘quv sifatini
takomillashtirish muammolari” – respublika ilmiy-amaliy konferensiyasi
JIZZAX DAVLAT PEDAGOGIKA UNIVERSITETI
06.12.2022
2-SHO‘BA. UMUMTA’LIM MAKTABLARI BOSHQARUV
JARAYONINI TAKOMILLASHTIRISH
UMUMTA’LIM MAKTABLARINI BOSHQARISHDA JAMOATCHILIK ISHTIROKINI
KENGAYTIRISH
Temirov Dilshod Sheraliyevich,
O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi huzuridagi Ta’lim sifatini nazorat qilish
davlat inspeksiyasining Pedagog kadrlar sifati nazorati, ta’lim hujjatlarini legallashtirish, tan
olish va nostrifikatsiya qilish bosh boshqarmasi boshlig‘i, pedagogika fanlari bo‘yicha falsafa
doktori (PhD), dotsent
Ta’lim tizimini rivojlantirishning bugungi kundagi vazifalari va uni amalga oshirish
mamlakatning ta’lim sohasidagi davlat siyosatini shakllantirishda, ta’limni boshqarishda, uning
samaradorligi va sifatini baholashda jamoatchilik ishtirokini kengaytirishni taqozo etmoqda.
A.I.Adamskiyning fikricha, ta’limiy siyosat – bu davlat va fuqarolar o‘rtasidagi munosabat,
bu davlatning qiziqishi va ehtiyojlari bilan fuqarolarning ta’limiy va hayotiy qiziqishlari va
ehtiyojlari o‘rtasidagi munosabatlar tizimi. Ta’kidlash joizki, bu yerda gap davlat bilan ta’lim
tizimi o‘rtasidagi munosabatni nazarda tutuvchi rahbarlik (boshqaruv) strukturasi haqida emas,
balki sifatli, samarali ta’limning hammabopligini ta’minlovchi siyosat haqida ketayapti[1].
Ta’limni rivojlantirishning muhim vazifalaridan biri ham davlat, ham fuqarolarning qiziqish
va ehtiyojlariga asoslangan holda ta’lim muassasasini boshqarish strategiyasini ishlab chiqishdan
iborat.
Tabiiyki, ta’lim muammolarini hal etish jarayonida davlat institutlari bilan jamiyat
o‘rtasidagi munosabatlar vazifalarni belgilash borasida ham, ularni hal etish borasida ham o‘zgarib
turadi.
P.G.Shedrovskiy tomonidan haqli tarzda ta’kidlanishicha, “hech qanday vazifalar ta’lim
muassasasi va jamiyatning muayyan sektorlarida kechayotgan natijaviy hamkorligi jarayonlarisiz
mahsuldor tarzda hal etilishi mumkin emas”[2]. Aynan shu bois davlat, ta’lim va jamiyatning
qiziqishlari kesishuv nuqtasida umummilliy maqsadlar, ustuvor yo‘nalishlar va qadriyatlar asosida
ta’limiy siyosat quriladi.
Ta’lim siyosatini shakllantirish, ta’lim sifatini boshqarish va nazorat qilishda
jamoatchilikning ishtirokini rivojlantirish davlatning ta’lim sohasidagi siyosatining yaqin
kelajakdagi ustuvor yo‘nalishlaridan biri bo‘lib qoladi. Ta’limni boshqarishga oid tadqiqotlarning
son jihatidan salmoqliligi shundan dalolat beradiki, ta’lim tizimini boshqarishni takomillashtirish
muammolarini tadqiq etish jahon miqyosida e’tibor qaratilayotgan muammolar sirasiga kiradi.
Davlat siyosati prinsiplari ichida boshqaruvning ta’lim muassasalarini bu jarayonda ishtirok
etish uchun pedagoglar, ta’lim oluvchilar, ularning ota-onalari yoki ta’limni boshqarishning davlat
organlarining qonuniy vakillari ishtirokini ta’minlovchi o‘zini o‘zi boshqarish prinsiplari asosida
qurilgan
demokratik,
davlat
va jamoatchilik xarakteridagilari ajralib turadi.
Bir vaqtning o‘zida ta’lim tizimi fuqarolik jamiyatining bo‘lajak faol sub’ektlarini
tayyorlashning eng qudratli instituti va instrumenti bo‘lib, ko‘p jihatdan uning siyosati
mamlakatda fuqarolik jamiyatini rivojlantirish sur’atlarini belgilaydi.
Bunday sharoitlarda ta’limni davlat tomonidan boshqarilishida ishtirok etuvchi barcha
tomonlar anglashi lozimki, bu yerda gap ta’lim muassasasini boshqarishning yangi ideologiyasi
va texnologiyasi haqida emas, balki davlatni rivojlantirishda erkin va mas’ul shaxslarning ishtiroki
haqida ketayapti.
Shunday qilib, bir tomondan ta’lim tizimi ob’ektiv tarzda kuchlarni jamiyatda taqsimlanishi
va davlat hamda jamiyat o‘rtasidagi mavjud munosabatlarga bog‘liq bo‘lsa, ikkinchi tomondan bu
|
| |
