100
Vodorodning diffuziyalanish koeffitsiyenti yuqoriligi yonilg‘i
silindrga har qanday usulda uzatilganida ham bir jinsli aralashma
hosil qilish, dvigatelning barcha ish rejimlarida uni silindrlarga bir
tekis taqsimlash imkonini beradi. Vodorod yonganida lok, so‘xta
va koks hosil bo‘lmaydi, bu esa dvigatel detallarining yeyilishi
va xizmat muddati nuqtayi nazaridan maqbuldir. Ammo vodorod
zichligining kamligi tufayli uning hajmiy energiya sig‘imi nisbatan
pastdir. Vodorodli yonuvchi aralashmaning yonishi benzin-havo
aralashmasining yonish tezligidan 6 barobar tez amalga oshadi.
Vodorodning havo bilan 1 : 10 nisbatdagi ishchi aralashmasi nis-
batan samarali hisoblanadi. Vodorod vodorodli aralashmaning quyi
alangalanish chegarasining kichikligi (vodorod va havo nisbati
1 : 25) va alangalanish energiyasining juda kamligi (benzinga nis-
batan 12–14 barobar kam) bilan ajralib turadi. Vodorodning bu xu-
susiyatlari ishchi aralashmaning kiritish o‘tkazgichlarida chaqnash
hosil bo‘lishi, silindrlardagi ishchi aralashmaning belgilangan pay-
tdan avval alangalanishi, yonish jarayonining shiddatli bo‘lishi,
detonatsiya kabi holatlarni keltirib chiqaradi. Bu holatlar natijasida
karburatorli dvigateldagi ish jarayoni buziladi. Bundan tashqari,
vodorodni saqlash va avtomobilga joylashtirish masalasi yechilishi
lozim bo‘lgan muammolardandir. Masalan, ma’lum zaxira yo‘lini
bosib o‘tishga yetarli bo‘lgan miqdordagi yonilg‘ini (benzin yoki
dizel yonilg‘isi) saqlash uchun yonilg‘i bakining massasi 13–15 kg
bo‘lsa, shuncha yo‘l yurish uchun mo‘ljallangan siqilgan vodorod-
ni saqlash uchun idish tizimining massasi 1300–1400 kg bo‘lishi
lozim.
Shu sabablar tufayli vodorodga uzoq kelajakda neftdan olingan
suyuq yonilg‘ining o‘rnini bosuvchi material sifatida qaraladi. Ho-
zirgi vaqtda vodoroddan suyuq yonilg‘i sarfini kamaytirish uchun
qo‘shilma sifatida foydalanish ustida ish olib borilmoqda.
