|
Yengil gaz kondensatlarining xossalariBog'liq K. J. Matkarimov b. J. Mahmudov a. A. Norqulov avtomobillarda isYengil gaz kondensatlarining xossalari
Topilgan
joyi
Oktan
soni
(M. Y.)
Friksion tarkib uchun haydash
harorati, °C
Qovu-
shoqligi,
10° m
3
/s
Zich-
ligi,
kg/dm
3
qaynash
boshlan. 10% 50% 90%
qaynash
oxiri
Janubiy
Muborak
64,2
40
74
109 163
206
0,76
0,72
Shimoliy
Muborak
65,1
36
75
118 196
230
0,765
0,731
Garli
66,5
56
101 128 175
232
0,889
0,757
Og ir gaz kondensatlari Shoxpaxti, Achak, Shatlik, Karim, Is-
lim, Qora-Chop, Ravot, Gugurtli va boshqa gaz konlaridan olinadi.
Ularda dizel yonilg‘isinikiga qaraganda yengil fraksiyalar ko‘proq
bo‘ladi. Bu jihat dizelning ishga tushish xususiyatlarini yaxshilash
va o‘z-o‘zidan alangalanishgacha bo‘lgan davrda yonish kame-
rasida bug‘lanishni jadallashtirishga olib kelishi kerak. Shu bilan
birga, smolali qoldiqlar, so‘xta va ishlatilgan gazlarda tutun hosil
qiladigan og‘ir fraksiyalar miqdori mazkur kondensatlarda standart
yonilg‘iga qaraganda sezilarli darajada kam bo‘ladi va u dizel xusu-
siyatlariga ijobiy ta’sir ko‘rsatadi. Ko‘pgina gaz kondensatlarining
setan soni 40–65 oralig‘ida, ya’ni dizel yonilg‘isining setan soniga
teng yoki biroz yuqori bo‘ladi. Bu jihat odatdagidek rostlashlarda
dvigatelning ancha ravon ishlashini ta’minlaydi. Gaz kondensat-
larining zichligi va qovushoqligi, odatda, dizel yonilg‘isining qo-
vushoqligidan kam bo‘ladi, bu esa dizel yonilg‘isiga mo‘ljallangan
yonilg‘i tizimidagi sikl davomida beriladigan yonilg‘i miqdorining
biroz kamayishiga va purkash bosimining pasayishiga olib kelishi
mumkin. Agar dizel ko‘rsatkichlari standart yonilg‘ilarda ishlagani-
99
dagi ko‘rsatkichlardan sezilarli darajada yomonlashadigan bo‘lsa,
gaz kondensatlarining qovushoqligini maxsus quyuqlashtirgichlar,
masalan, poliizobutilen yoki dizel yonilg‘isi qo‘shib oshirish mum-
kin. Natijada standart yonilg‘iga bo‘lgan talab 40–50 foiz kamaya-
di. Og‘ir gaz kondensatlarining ba’zi bir xossalari 4. 4- jadvalda
keltirilgan.
4. 4- jadval
|
| |
