17.6. Shaxsiy kirish tarmoqlari: Bluetooth va Zigbee IEEE 802.11 standarti WI-FI tarmog’i 100 metrgacha uzoqlikda bo’lgan
foydalanuvchilarga xizmat ko’rsatishi 6.2-rasmda berilgan (nuqta-nuqta aloqani
yo’naltiruvchi antennalar bilan tashkil qilish bunga istisno). Boshqa ikkita IEEE
802.11 – Bluetooth va Zigbee (IEEE 802.15.1 va IEEE 802.15.4 standartlarida
keltirilgan) va WiMAX (IEEE 802.16 standartlarida keltirilgan) protokollari
nisbatan qisqaroq masofada ishlaydigan standatlar hisoblanadi. Biz WiMAX
standarti haqida 6.4-bo’limda mobil aloqa tarmog’ida ma’lumot almashinishni
o’rganganimizda ko’rib o’tamiz. Hozircha e`tiborimizni bundanda qisqaroq
masofada ishlaydigan standartlarga qaratamiz.
Bluetooth tarmog’i. 802.15.1 tarmog’ining ishlash doirasi unchalik katta
emas, juda kam miqdorda energiya sarflaydi va moliyaviy jihatdan kam mab`lag
talab qiladi. Umuman olganda bu energiyani tejaydigan, past tezlikli, kabel o’rniga
ishlatiladigan noutbuklar, smartfonlar, mobil telefonlar va pereferiya qurilmalar
uchun ishlatiladigan texnologiya. Shu sababda 802.15.1 tarmoqlari ba’zan simsiz
shaxsiy tarmoqlar deb yuritiladi (Wireless personal area networks–WPANs). Bu
tarmoqning fizik va kanal pog’onalari personal tarmoqlarning Bluetooth uchun
chiqarilgan oldingi spesifikatsiyalariga asoslangan. 802.15.1 tarmog’i
litsenziyalanmagan 2,4 Ghz chastotada TDM (Time Division Multiplexing – Vaqt
bo’yicha multipleksrlash) asosida ishlaydi. Vaqt oralig’ining uzunligi 625 mks ni
tashkil qiladi. Har bir vaqt oralig’ida uzatuvchi 79 ta kanaldan bittasida ma’lumot
uzatadi, vaqt oralig’i o’zgarishi bilan kanal ham psevdo-tasodifit sxema asosida
o’zgaradi. Bu kanalni almashtirish usuli frequency-hopping spread spectrum (FHSS) deb ataladi. 802.15.1 tarmo’gi 4 Mbit/s tezlikda ma’lumot uzatishi
mumkin.
227
802.15.1 tarmoqda hamma qurilmalar bir xil darajada bo’ladi. Shuning
uchun hech qanday tarmoq infrastrukturasi talab qilinmaydi. Shu sababli 802.15.1
tarmog’i elementlari o’rnatish va tarbiblashni o’zi amalga oshirishi kerak. Birinchi
navbatda 802.15.1 tarmog’i qurilmasi 8 tagacha aktiv qurilmasi bo’lgan
