( ? )
Takrorlash uchun savollar
1. Tabiiy-ilmiy adabiyotlar, ularning nashrlari, kitobxonlari kimiar?
2. Diniy adabiyotlar, ularning nashrlari va ularning kitobxonlari kimiar?
3. Qishloq x o ‘jaligi, uning tarmoqlari. Sohaga oid kasb egalari bilan
qanday ish olib boriladi?
4. Kasb kartotekasi, uning maqsadi nimalarda aks etadi?
5. Qishloq xo‘jaligi tarmoqlarini rivojlantirishda kutubxonalarning о rni,
ta’siri nimalarda namoyon bo'ladi?
6. Sohaga oid adabiyotlarni targ‘ib qilish usullarini bayon eting
197
www.ziyouz.com kutubxonasi
11-bob.
TEXNIKAGA OID ADABIYOTLARNI
TARG‘IB ETISH. ISTE’ MOLCHILAR
BILAN ISHLASH
Texnikaga oid adabiyotlar
KBK jadvalining 3-texnika va texnika
fanlari bo'linmasidan joy olgan. Texnika fanlari orasida energe-
tika, radioelektronika, konchilik ishi, metallar texnologiyasi,
mashinasozlik, uskunasozlik, kimyoviy texnologiya, kimyoviy
ishlab chiqarish, oziq-ovqat ishlab chiqarish texnologiyasi,
yog‘och texnologiyasi, yengil sanoat ishlab chiqarishi, matbaa
texnologiyasi, fotokinotexnika, qurilish va uning texnologiyasi,
transportga oid adabiyotlar guaihlashtirilgan.
Demak, juda katta tarmoqqa oid kasb egalari — kitobxonlar
bilan ish olib boriladi. Bundan tashqari, barcha bilim sohalarida
va jamiyat taraqqiyotining barcha yo‘nalishlarida texnika bilan
bog‘liq tomonlar ko‘p. Texnikaga oid adabiyotlar bilan ishlashda
vatarg‘ib qilishda ana shu jihatlar e’tiborga olinadi. Texnika soha-
sida ratsionalizatorlik, ixtirochilik, materiallarxomashyosi, mate-
rialshunoslik, xavfsizlik texnikasi, sanoat asbob-uskunalari, ishlab
chiqarishning texnik nazorati, mahsulotshunoslik, montaj va
ta’mirlash ishlari, energiya, issiqlik energiyasi, elektr energiyasi,
gaz, neft, ko‘mir, benzin, po‘lat, avtomobillar, traktorlar, paxta
terish mashinalari, samolyotlar, oltingugurt kislotasi, mineral
o‘g‘itlar, sun’iy tolalar, sement, turli qurilish materiallari, gazla-
malar, paxta moyi, un, guruch, oziq-ovqat mahsulotlari, qishloq
xo‘jaligi mahsulotlarini qayta ishlovchi paxta tozalash, shoyi to‘-
qish, konserva, yog‘-moy, kvant elektronikasi, televideniya,
kibernetika, hisoblash mashinalari, avtomatika, metallar texno
logiyasi va boshqa sanoat turlariga oid adabiyotlar ko‘p. Ularning
turlari ilmiy, ilmiy-ommabop, ishlab chiqarish, o‘quv, ma’lu-
198
www.ziyouz.com kutubxonasi
motnoma nashrlar ham ko‘plab chop etiladi. Sohaga oid turli-
tuman vaqtli matbuot nashrlari — ilmiy va ilmiy-ommabop
jurnallar nashr etilmoqda. Bu adabiyotlarning asosiy kitobxonlari
sohaning kasb egalari, muhandislar, muhandis-texnik xodimlar,
talabalar, ilmiy xodimlar, o‘quvchilar, o‘qituvchilardir.
Muhandis-texnik xodimJarning kasbga bo‘lgan qiziqishlari
doirasi juda keng. Ularning ilmiy va ishlab chiqarish-texnikaviy
adabiyot sohasidan maxsus so‘rovlarini axborot-kutubxona
muassasasi fondidan, kutubxonalararo abonement xizmatidan,
maxsus kutubxona fondidan foydalanib qondirish mumkin.
Muhandis-texnik xodimlarni sohaga oid yangi bibliografik
nashrlar, vaqtli matbuot nashrlari va yangi adabiyotlar ro‘yxati
bilan muntazam tanishtirib borish talab etiladi.
Texnikaga oid adabiyotlar bilan ishlashda muhim vazifalar-
dan biri ixtirochilar, ratsionalizator, ishlab chiqarish novatorlariga
yordam berishdir. Texnikaga oid ilmiy adabiyotlar ilmiy-texnika
kutubxonalari, axborot-kutubxona markazlari, oliy texnika o‘quv
yurtlarining ARM fondida mavjud bo‘ladi. Ular, asosan, sohaga
oid juda katta ko‘lamdagi ilmiy asarlar, ilmiy jurnallar, mono-
grafiyalar, ilmiy maqolalar va ularning to‘plamlari, ilmiy anjuman-
Iarning materiallaridan iborat.
Ma’lumotnoma adabiyotlariga sohaga oid lug‘atlar, ensiklope-
diyalar, turli standartlar, me’yoriy hujjatlar, mualliflik gu-
vohnomalari va patentlarga beriladigan tasvirlar, sanoat katalog-
lari, narx ko‘rsatkichlari (preyskurantlar), kichik korxonalar,
qurilish tashkilotlari AKM, ARMlarda to‘planadi. Ishlab chi
qarish adabiyotlariga turli ixtiro va kashfiyotlar, amaliy qo‘llan-
malar, biron-bir sohani tashkil etish uchun mo‘ljallangan uslubiy
qoMlanmalar kiradi.
|