• 2.4. Uzluksiz ta’limni insonparvarlashtirishning tarbiya turlari bilan uzviy bog‘lash va uning funksiyalarini ifodalash
  • qiladi», - degan xalq naqli bekorga aytilmagan. Talaba-yoshlar  4-8




    Download 5,2 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet15/79
    Sana21.02.2024
    Hajmi5,2 Mb.
    #159965
    1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   ...   79
    Bog'liq
    Ma\'naviyat asoslari. Hamdamova M

    qiladi», - degan xalq naqli bekorga aytilmagan. Talaba-yoshlar 
    4-8 soat vaqtini ta’lim muasassasida o‘tkazsa, qolgan 20-16 
    soat vaqtini o‘z oilasida yoki talabalar uyida o‘tkazadi. Agar 
    ta iim
    muassasalarida 
    rahbariyat 
    va 
    ota-ona, 
    guruh 
    murabbiylari o‘rtasidagi munosabatlar, ichki intizom nazorati, 
    davomat, tarbiyaviy ishlar, darsdan tashqari tarbiyaviy tadbirlar 
    to‘g‘ri y o ig a qo‘yilsa, ishyoqmaslik, bekorga vaqt o‘tka- 
    zishlar 
    boim asa, 
    bo‘sh 
    vaqtdan 
    unumli 
    foydalanish 
    boshqarilsagina tarbiya yaxsh natijalar beradi.
    2.4. Uzluksiz ta’limni insonparvarlashtirishning tarbiya 
    turlari bilan uzviy bog‘lash va uning funksiyalarini 
    ifodalash
    Tarbiya usullari turli elat, millat va davlatlarda turli- 
    tumanligi bilan farq qiladi. Osiyo mamlakatlarida, xususan 
    0 ‘zbekistonda esa ko‘proq umuminsoniy tarbiya elementlari 
    qoilaniladi. Bunday tarbiya tizimining o‘ziga xosligi o‘zidan 
    kattaga alohida hurmat, kattalar gapiga quloq solishlik, 
    ulaming topshiriqlarini beminnat bajarishdir.
    0 ‘quvchilar axloqini, dunyoqarashini shakllantirishda 
    ishontirish asosiy metodlardan hisoblanadi. Ishontirish usuli 
    asrimizning 
    20-nchi yillariga kelib, asosiy metodlardan biri 
    sifatida ilgari surilgan.
    Ishontirishning psixologik asosi o‘quvchilar ongida kelgusi 
    xatti-harakat bilan xarakterlanadi. Xatti-harakatni oldindan 
    rejalashtirishning bu usuli orttirilgan tajribaga va faoliyatning 
    normalari, qoidalari prinsiplariga asoslanadi. Shaxs biron bir 
    ish yoki tadbimi bajarishdan oldin, albatta, o‘z xatti- 
    harakatlarini ijtimoiy talablar, atrof-muhit sharoitlari bilan 
    munosibligini o‘ylab ko‘radi.
    53


    Ishontirish usulida tarbiyachi o‘quvchilar ongiga, ruhiga, 
    oriyatiga, 
    irodasiga 
    ta’sir 
    etish yo‘li 
    bilan 
    ulaming 
    xarakteridagi axloqiy, intellektual va boshqa ijobiy xislatlami 
    shakllantiradi, illatlami kamaytiradi, yo‘qotadi. Ishontirish 
    shakllanayotgan shaxsning qadriyatlariga, dunyoqarashiga 
    asoslanib, ruhiy va ijtimoiy munosabatlaming tub mag‘zini 
    chuqur tushuntirishga tayanadigan metod hisoblanadi.
    0 ‘qituvchi 
    o‘zi 
    aytayotgan, 
    uzatayotgan axborotga 
    o‘quvchilami ishontira olsagina, o‘z orqasidan ergashtira oladi. 
    0 ‘quvchilami o‘quv mehnatiga, aqliy faoliyatiga rag‘batlantira 
    oladi. 
    0 ‘qituvchi o ‘quvchilami ishontirish uchun turli 
    vositalardan foydalanishi mumkin. Jonli suhbat, iboralami, 
    asosli faktlami keltirish, hissiyotlariga ta’sir etish shular 
    sirasiga kiradi.
    Ishontirish orqali o ‘qituvchi o‘quvchilarda har tomonlama 
    kompleks 
    tarbiyani 
    amalga 
    oshiradi. 
    Hukumatimiz, 
    Prezidentimizning olib borayotgan tashqi va ichki siyosati, 
    ijtimoiy-iqtisodiy 
    rivojlanishning 
    respublikamizga 
    xos 
    tamoyillari, 
    bozor 
    iqtisodiyotiga 
    o‘tishning 
    yo‘llari 
    tushuntirilganida talabalar kelajakda respublika hayotiga 
    o‘zlarining shaxsiy daxldorliklarini chuqurroq his etadilar va 
    shunga yarasha bilim, ko‘nikmalami egallashga harakat 
    qiladilar.
    Tarbiya tizimining yetakchi bo‘g‘ini yoshlami tarbiyalash 
    o‘quv jamoalaridagi tarbiyachilar, bolalaming turar joylaridagi 
    mavzelar, mahallalar, oiladagi ota-onalar, ommaviy axborot 
    vositalari, adabiyot, san’at va boshqa vositalar orqali amalga 
    oshiriladi. Mazkur tizimda yosh avlodga tarbiyaviy ta’sir 
    ko‘rsatishning yetakchi bo‘g‘ini umumta’lim maktablari 
    hisoblanadi. Maktabga kuni uzaytirilgan tizim kiritiladi, o'quv 
    klublari, oromgoh ishlari tashkil qilinadi, darsdan tashqari 
    vaqtlarda o‘quvchilarga o ‘quv xonalari, sport zallari va
    54


    kutubxonalardan keng 
    foydalanish imkoniyati 
    ochiladi. 
    Ulaming maktab madaniyat muassasalari bilan alocjasi 
    kuchayadi. Malakali pedagogik xodimlarga ega boigan 
    maktab, oila va korxona hamda turar joy jamoatchiligi bilan 
    birgalikda muntazam ishni pedagogik jihatdan yo‘naltiradi.
    Bolalar tarbiyasi bo‘yicha o ‘quv maskani, oila va 
    jamoatchilikning faoliyatini muvofiqlashtirish, asosan quyidagi 
    tashkiliy shakllarda amalga oshadi:
    1. Ta’lim muassasasining pedagogika jamoasi, ota-onalar 
    qo‘mitasi, korxonalar va turar joylari, klublar, kutubxonalar, 
    sport maydonlari bo‘yicha jamoatchilik kengashlari vazifasi 
    aniq 
    taqsimlangan 
    holda 
    tarbiyaviy 
    ish 
    rejalariga 
    muvofiqlashtiriladi.
    2. 0 ‘qituvchilaming kuchi bilan ota-onalar va jamoatchilik 
    vakillarini bolalar bilan ishlashning eng samarali pedagogik 
    usullarini muntazam joriy qiladilar.
    3. Tarbiyaviy ishlaming borishi va natijalarini sinchkovlik 
    bilan o‘rganish, topilgan kamchiliklaming sabablarini aniqlash 
    va uni bartaraf etish tadbirlari birgalikda amalga oshiriladi.
    Hozirgi 
    vaqtda 
    bolalaming 
    oiladagi 
    tarbiyasini 
    yaxshilashga alohida e’tibor berilmoqda.

    Download 5,2 Mb.
    1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   ...   79




    Download 5,2 Mb.
    Pdf ko'rish

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    qiladi», - degan xalq naqli bekorga aytilmagan. Talaba-yoshlar  4-8

    Download 5,2 Mb.
    Pdf ko'rish