shikastlanganlarni iloji boricha ko‘p qutqarishdir.
Halokatlar tibbiy
xizmati amaldagi tibbiy xizmatning kuch va vositalaridan samaraii
foydalanadi, u uch tarkibiy qismdan tashkil topadi. Birinchi qism -
boshqaruv tizimi - bu tizim respublika darajasida faohyat ko‘rsatib,
u sog‘liqni saqlash vaziri boshchiligida
turli vaziriik va idoralar
vakillaridan tashkil topgan idoralararo muvofiqlashtiruvchi hay’atdan
iborat. Mahalhy darajadagi bunday hay’atlarga sog‘liqni saqlash
boshqarmalari va mahalliy bo‘limlarning rahbarlari boshchilik qiladi.
Boshqaruv tizimlari favqulodda vaziyat yuz bergan vaqtdan ish
boshlab to uning oqibatlari to iiq bartaraf etilguncha faoliyat ko‘rsatadilar
.Halokatlar tibbiy xizmatining ikkinchi tarkibiy qismini -
amaldagi tez
tibbiy yordam tizimi tashkil etadi. Halokatlar tibbiy xizmatining asosiy
bo‘g‘inini kechiktirib bo‘lmaydigan ixtisoslashgan tibbiy yordam xizmati
(1-bosqich) hamda SHTYODIM va uning mintaqaviy
filiallari va tuman
markaziy kasalxonalari (2-bosqich) tashkil etadi. Bunda SHTYODIM -
saralash - evakuatsiya gospitallari tarzida, tuman
markaziy kasalxonalari
esa - ixtisoslashgan kasalxonalar sifatida faoliyat ko‘rsatadi.
Halokatlar
tibbiy
xizmatining
uchinchi
tarkibiy
qismini
-
ixtisoslashgan xizmatlar tashkil etib, u doimo tayyor turadigan maxsus
tuzilmalami o‘z ichiga oladi. Bunday tuzilmalarga:
ikkinchi bosqichni
kuchaytirishga mo‘ljalIangan ixtisoslashgan shoshilinch tibbiy yordam
brigadalari; 1-bosqichni kuchaytirishga moijallangan shoshilinch tibbiy
yordam brigadalari kiradi. Bu tuzilmalar asosan o'rtacha
halokatlar sodir
boiganda faoliyat ko‘rsatadi. Katta halokatlar yuz berganda zaxirada
qolgan, ixtisoslashgan ko‘chma gospitallar ishga solinadi. Halokatlar
tibbiy xizmatining asosiy yo‘nalishlaridan biri
aholiga birinchi tibbiy
yordam ko‘rsatish hamda favqulodda vaziyatlarda xatti-harakat qoidalarini
o‘rgatishdan iborat.
Halokatlar tibbiyoti xizmatini tashkil etishda quydagi tamoyillarga
asoslanadi:
1. Falokat o‘choqlarida shikastlanganlarni maksimal darajada qut-
qarish.
2. Halokatlar tibbiyoti xizmatiga samaraii rahbarlik qilish (zamonaviy
aloqa va boshqa vositalami qo‘llash).
3. Bosqichma-bosqich tibbiy yordam ko‘rsatishda
saralashni tashkil
etish.
4. Shikastlangan aholining tibbiy evakuatsiyasini amalga oshirish.
220
Tez tibbiy yordam xizmati kuchlarini yaratadigan davolash-muhofasa
muassasalarini kerakli jihozlar bilan ta’minlash (tibbiy ashyolar,
texnik
uskunalar va boshqalar).
