Sun’iy so‘ldirish ikki etapga bo‘linadi. 1. Qisqa
muddatli, jadal
usulda baliqlami
suvsizlantirish,
ya'ni baliq tanasidagi suv miqdorini kamaytirish. 2.
Baliqlaming saqlash jarayonida yetilishini ta'minlash
hisoblanadi.
Vobla balig'ini suvsizlantirish o ‘rtacha 110-120
soat davom etadi. Bunda dastlabki 16-20 soat davomida
harorat 20°C bo iish i lozim. Keyinchalik u 25°C va
so‘nggi sutkalarda 25-28°C boiishi mumkin. Oxirgi
«dam olish» vaqtida 20°C gacha pasayishi talab etiladi.
Umuman, baliqlar tabiiy yoki sun’iy usulda
soidirilishidan qat’i nazar ularda sodir boiadigan
barcha biokimyoviy jarayonlar deyarli bir xilda yuz be-
rishi aniqlangan.
S o iitis h sifatiga b o ig a n talablar Soiitilgan baliqlar (vobla, krasnopyorki, taran
baliqlari hisobga olinmaganda) asosan ikki xil: I va II
navga boiinadi.
I navli soiitilgan baliqlarga turli semizlikda
b o ig an , tanasining yuza qismida kristallashib qolgan
tuz qoldiqlari boim agan, konsistentsiyasi zich va qattiq
b o ig an , to‘g ‘ri nimtalangan, hidi va mazasi m e’yor
darajada b o ig an baliqlar kiradi. Okean baliqlari uchun
ba’zan qisman yod yoki nordon hidli boigan baliqlar
ham I navga kiritiladi.
II navli soiitilgan baliqlar barcha xususiyatlariga
ko‘ra I navdan ajralib turadi. Masalan, qorin qis-
mi yumshoqligi va sarg‘ayib qolganligi, kristallashib
qolgan tuz qoldiqlari boiishi, mayda baliqlar jabra
qopqoqlari va qorin qismi shikastlanishi, oksidlangan
moy hidining buriqsib turishi shular jumlasiga kiradi.
213
www.ziyouz.com kutubxonasi
I va II nav so‘litilgan baliqlaming namlik darajasi
asosan bir xil bo‘ladi. Masalan, kefal, shemay, ribets,
sibir yazi, leshch, sinets, tolstolobik va amur baliqlarida
45-50 foizni tashkil qilar ekan. Mahsulotning tuz
miqdori ikkala navda hamlO-14 foiz atrofida bo‘ladi.