• Май 2021 10-қисм Тошкент MAKTABGACHA YOSHDAGI BOLALARNI ATROF MUHITNING KUZATISHGA O‘RGATISH METODIKASI.
  • Foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati




    Download 3,67 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet152/194
    Sana29.09.2024
    Hajmi3,67 Mb.
    #272877
    1   ...   148   149   150   151   152   153   154   155   ...   194
    Bog'liq
    10.Pedagogika yonalishi 1 qism

    Foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati
    :
    1. Azixo’jaeva N.N. Pedagogik texnologiyalar va pedagogik mahorat. — Т.: TDPU, 
    «Nizomiy», 2003
    2. Avliyoqulov N. Zamonaviy o’qitish texnologiyalari. — Т.: 2001
    3. Ziyomuhammadov B., Tojiyev M. Pedagogik texnologiya — zamonaviy o ‘zbek milliy 
    modeli. — Т.: «Lider Press», 2009. 
    4. Ziyomuhammadov B. Pedagogik mahorat asoslari. — Т.: «Turon-Iqbol», 2006
    5. Golish L.V., Fayzullayeva D.M. Pedagogik texnologiyalarni loyihalashtirish va rejalashti-
    rish. O ‘quv uslubiy qo’llanma// Ta’limda innovatsion texnologiya seriyasi. — Т.: 2010.


    155
    Май 2021 10-қисм
    Тошкент
    MAKTABGACHA YOSHDAGI BOLALARNI ATROF MUHITNING KUZATISHGA 
    O‘RGATISH METODIKASI.
    Xolboyeva Gulnora Ulashovna TerDU o’qituvchisi. 
    Norqobilova Gulasal Odinayevna TerDU talabasi.
    Mustaqil davlatimizning gullab-yashnashi yoshlarning jismoniy, aqliy, ma’naviy va ruhiy 
    barkamolligiga, ularning salomatligiga bog‘liqdir. Jismonan sog‘lom, baquvvat, ruhan tetik
    aql-zakovatli yoshlar bilan mamlakatimizning istiqbolli kelajagini tasavvur qilish mumkin. 
    Bugungi kunda sog‘lom avlodni shakllantirish eng muhim vazifalardan biridir. Davlatimiz 
    rahbari Shavkat Mirziyoyevning 2017-yil 21-apreldagi farmoniga muvofiq, ekologiya va atrof-
    muhitni muhofaza qilish sohasida davlat boshqaruvi tizimi takomillashtirildi. Ekologiya va atrof-
    muhitni muhofaza qilish davlat qo‘mitasi qayta tashkil etildi. Shuning uchun ham Ekologiya 
    va atrof -muhitni muhofaza qilishga o‘rgatish maktabgacha yoshdagi bolalardan boshlanadi. 
    Ma’lumki maktabgacha yoshdagi bolalarni atrof-muhitni kuzatishga orgatishning asosiy maqsadi 
    ularga tabiatga nisbatan kuchli muhabbat uygotishdan iborat. Bu maqsad umumiy sanalsada
    xuddi shu umumiy maqsaddan kelib chiquvchi xususiy maqsadlar ham mavjud. Maktabgacha 
    yoshdagi bolalarni atrof-muhitni kuzatishga o’rgatishning xususiy maqsadi . «Atrof-muhit bilan 
    tanishtirish» orqali maktabgacha yoshdagi bolalarda atrof-muhitga nisbatan mehr-muhabbat 
    uygotish va ulardan zavqlanish hissini tarbiyalash asosiy maqsad sanaladi, atrof-muhitga mehr 
    qoyish, ularni parvarish qilish bosh maqsad darajasida ko’tariladi. Maktabgacha yoshdagi 
    bolalarni atrof-muhitni kuzatishga orgatish maqsadi:- Maktabgacha yoshdagi bolalarni tabiatni 
    sevadigan, uni asrab avaylovchi, odobli, erkin fikrlovchi, milliy gurur egasi, barkamol soglom 
    avlodni tabiyalashdan iboratdir. Maktabgacha yoshdagi bolalarni atrof-muhitni kuzatishga 
    orgatishning talimiy vazifalari:
    - Maktabgacha yoshdagi bolalarda dastlabki atrof-muhit haqidagi tushunchalarni shakllantirish;
    - Bolalarning atrof-muhitni asrab-avaylashga unga mehr-muhabbatli, munosabatlarini, 
    qiziqishlarini tarbiyalash. Maktabgacha yoshdagi bolalarni atrof-muhitni kuzatishga orgatish-
    da talim-tarbiya boyicha tuzilgan «ilk qadam » davlat o‘quv dasturi asosida kichik maktabga-
    cha yoshdagi bolalarni uchun misol osmonda uchib yurgan kapalak ham, katakdagi kapalak 
    ham, rasmda tasvirlangan jonsiz kapalak tasviri hamma-hammasi bir xil tuyuladi. Bola ularni 
    faqat «kapalak» sifatida qabul qiladi. Bunda hali bola «jonli», «jonsiz», «erkin», «ozod» yoki 
    «tutqun» degan tushunchalarni anglamaydi. Lekin jonsiz kapalakka, jonli qushga nisbatan bosh-
    qacha qiziqish bilan qaraydi. Biroq buning sirini ham anglab yetmaydi. Shunda kattalar bolaga 
    mana shu farqni, sirni tushuntirib berishlari juda muhim. Shu orqali bola tirik tabiatga nisbatan 
    boshqacha qiziqish bilan qarab, uning etibor va mehriga muhtojligini his qiladi.ozini tutish va 
    atrof muhitni muxofaza qilish malakasini shakllantirish va izchillikda ostirib borishdan iborat 
    boladi. Tabiatdagi barcha mavjudodlarning barchasidan turmushda foydalaniladi, hayotda kerak-
    siz narsa yoq, mavjud barcha narsalar hayotning yagona tizimida bolib, tizimning bittasi buzilsa, 
    qolganlari ham shu yonalishda buzilib ketishi mumkin. Shuning uchun tabiatdagi hamma narsal-
    arga ehtiyotkorlik bilan yondashishni bolalar ongiga bogcha yoshidan boshlab singdirib borishni 
    hayot taqozo etadi. Maktabgacha yoshdagi bolalarni atrof-muhitni kuzatishga orgatishda unga 
    yaqin, tanish bolgan joylar, oz uyi, kochasi, bolalar bogchasi, bogcha hovlisidagi narsalar bilan 
    tanishtirishdan iborat. Maktabgacha yoshdagi bolalarni tabiatdan talim-tarbiya ozbek xalq ijodi-
    yoti, sharq allomalari, yozuvchilar tomonidan yaratilgan ertaklar, xikoyalar tasvirlangan tabiat 
    manzaralari haqida ularga tushunchalar berib, maqollar yod oldiriladi.Maktabgacha yoshdagi 
    bolalarni atrof-muhitni kuzatishga orgatish mang’ulotlari bilimlarni bolalarning imkoniyatlari 
    hamda atrof muhit tabiatning xususiyatlarini nazarda tutgan holda amalga oshirish imkonini 
    beradi. Tarbiyachi raxbarligida o‘tadigan mashg‘ulotlarda guruxlarning barcha bolalarida dastur 
    talablariga muvofiq oddiy ilmiy blimlar shakllanadi, asosiy bilish jarayonlari va bolalarning qo-
    biliyatlari malum tizim hamda izchillikda ustiriladi Kundalik hayotda kuzatish, o‘yin mehnat va-
    qtida bolalarning shaxsiy ko‘nikmasi shakllantiriladi. Ayrim mashg‘ulotlarda boshlangich bilim-
    lar shakllantiriladi. Shu maqsadda tarbiyachi kuzatish, rasmlarni korsatish, badiiy asarlarni uqish, 
    diafilm, kinofilmlarni korsatishdan foydalanadi. Boshqa mashg‘ulotlarda esa bilimlar aniqlanadi, 
    kengaytiriladi, chuqurlashtiriladi yuqorida keltirilgan usullardan tashqari mazkur mashg‘ulotda 
    bolalarning tabiatdagi mehnatidan ham foydalaniladi. Mashg‘ulotning yana bir muhim vazifasi 


    156

    Download 3,67 Mb.
    1   ...   148   149   150   151   152   153   154   155   ...   194




    Download 3,67 Mb.
    Pdf ko'rish