Shaxsiy yondoshish deganda:
pedagogikaning tamoyili bolib, unga kora pedagog oquv tarbiya ishlari jarayonida talabalarning shaxsiy xislatlarini hisobga olgan holda ayrim talabalar bilan individual model
boyicha ozaro munosabatda bolish hamda individual xususiyatlarga asoslanish;
oquv jarayonida talabalarning individual xususiyatini hisobga olish;
barcha talabalarning rivojlanishigina emas, balki har bir talabaga alohida rivojlanish uchun psixologik-pedagogik tadbirlaryaratish tushuniladi.
O‘qitishni individuallashtirish:
o‘quv jarayonini tashkil yetish bolib, unda oqitish usullari, suratini tanlash talabaning individual xususiyatlari bilan boglanadi;
individual yondashuvni ta minlovchi turli oquv-metodik, psixologik-pedagogik va tashkiliy-ma muriy tadbirlardir.
Shunday qilib, didaktika boyicha amalga oshirilgan tadqiqotlaiga kora oqitishni individuallashtirish oquv jarayonining shunday tashkil qilinishiki, unda individual yondashuv va individual shakl ustuvor hisoblanadi. Oqitishni individuallashtirish quyidagi mualliflik texnalogiyalarida asoslab berildi:
Inge Untning oqitishni individuallashtirish texnalogiyasi;
A.S. Gransikayaning moslashuvchan oqitish texnalogiyasi;
Inge Untning oqitishni individuallashtirish texnalogiyasidagi asosiy konsepsiya hozirgi sharoitda oqitishni individuallashtirishning muhim shakli oquvchilarning maktabdagi va uydagi mustaqil ishlari deb qoidalashtirilgan. Inge Unt uning mazmuni va metodikasi deb mustaqil ishlar uchun individual oquv vazifalari, joriy oquv adabiyotiga moslashtirilgan, individuallashtirilgan mustaqil ishlar qollanmasi asosida nashr yetilgan ish daftarlarini tushunadi.A.S.Graniskaya ozining moslashuvchan oqitish tizimini sinf-dars tizimida tashkil yetish va unda oqituvchi 60-80% vaqtini oquvchilar bilan individual ishlashga ajratish mumkinligini qayd qiladi. A.S.Graniskaya metodikasining oziga xosligi uning darsni muayyan gayriodatiy qurilma asosida tashkil yetishidir:
Birinchi qism barchani oqitish;
Ikkinchi qism ikki parallel jarayon: oquvchilarning mustaqil ishlari va oqituvchining
ayrim oquvchilar bilan individual ishlashi, yani umumlashtirilgan sxemalardanfoydalanish, almashinib turuvchijufi oqituvchi bolib ishlash, moslashuvchan kop qirrali vazifalar va b.
Murakkablikning olti darajasi amalda barcha bolalarga yetibor berishga, barchaning kuchi yetadigan hamda oquvchining qobiliyatiga, uning rivojlanishiga moslangan, oquv jarayonini tashkil yetishga imkon beradi.
Bu oqitishni individuallashtirish mualliflik texnologiyasi negizida umumiy tamoyillar mavjud:
individuallashtirish oqitish jarayoni strategiyasidir;
individuallashtirish individuallikni shakllantirishning zaruriy omili;
barcha organiladigan fanlarda individuallashtirilgan oqitishdan foydalanishning mumkinligi;
individual ishlarni oquv faoliyatining boshqa shakllari bilan integratsiyalash;
individual suratda, uslubda organish.
Individuallashtirish texnologiyasining umumiyxususiyatlariga quyidagilar kiradi;
ozlashtira olmaslikka olib keluvchi omillarni qayd qilish;
fikrlash jarayonida bilim, malaka, konikmalarni yegallash asnosida individual
kamchiliklarni tuzata olish usullari;
oila tarbiyasidagi motivatsiyaning bolinmasligi hamda iroda sustligi kamchiliklarini qayd qilish va yenga olish;
qobiliyatli va istedodli oquvchilarga nisbatan oquv jarayonini optimallashtirish (ijodiy faoliyat, sinfva sinfdan tashqari ishlarni hisobga olish);
oqitish jarayonini tanlash yerkinligini berish;
umumiy oquv malakalari va konikmalarini shakllantirish;
oquvchilarning oz-oziga mos baho bera olishini shakllantirish;
(oqitishning texnik vositalaridan, shuningdek, EHMdan foydalanish.
Oqitishni individuallashtirish texnologiyasiga quyidagilar kiradi:
Batov tizimi. AQShda ishlab chiqilgan bu tizimda oquv jarayoni ikki qismga bolinadi:
Birinchi qism- butunicha sinf ishi.
Ikkinchi qism- individual mashgulotlar.
Bunday mashgulotlar unga zaruriyat sezgan oquvchilar bilan yo umum tomonidan qabul qilingan meyorlardan orqada qolmaslik yoki nisbatan rivojlangan qobiliyatlari bilan ajralib turganlar bilan bir qatorda bolishini taminlash maqsadida otkaziladi.
Yuqori qobiliyatli kategoriya oquvchilar bilan oqituvchi, nisbatan kamroq qobiliyatli va qoloq oquvchilar bilan oqituvchi yordamchisi shugullanadi.
| 