3
KIRISH
Mavzuning dolzarbligi.
Mamlakatimizda barqaror va samarali iqtisodiyotni
shakllantirish borasida
amalga oshirib kelinayotgan islohotlar bugungi kunda o‘zining natijalarini
namoyon etmoqda. Jumladan, qisqa vaqt ichida iqtisodiyotda chuqur tarkibiy
o‘zgarishlarni amalga oshirish, aholi daromadlarining o‘sishini ta‘minlash,
samarali tashqi savdo hamda investitsiya
jarayonlarini kuchaytirish, qishloq
xo‘jaligini isloh qilish, kichik biznes va xususiy tadbirkorlik sohasini barqaror
rivojlantirish, bank-moliya tizimi faoliyatini mustahkamlashda ahamiyatli yutuqlar
qo‘lga kiritildi.
O‘zbekistonning xalqaro iqtisodiy maydondagi nufuzi va mavqei sezilarli
darajada va muntazam oshib bormoqda. Bunda mamlakatimiz rahbari I.A.Karimov
tomonidan ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanish strategiyasining puxta ishlab chiqilganligi,
iqtisodiy islohotlar
maqsadi va vazifalari, amalga oshirish yo‘llarining aniq va
to‘g‘ri ko‘rsatib berilganligi bosh maqsad yo‘lidagi yutuq va marralarning salmoqli
bo‘lishiga imkon yaratdi. Mamlakatimizda barqaror o‘sish surhatlarining saqlanib
qolishi esa tanlangan mustaqil taraqqiyot yo‘limiz va unga muvofiq amalga
oshirilayotgan iqtisodiy siyosatimizning nechog‘liq to‘g‘ri ekanligini yana bir bor
tasdiqlamoqda.
2014 yilgi iqtisodiy dasturning eng muhim ustuvor vazifalarini amalga
oshirish natijasida iqtisodiy rivojlanishning barqaror yuqori surhatlari,
makroiqtisodiy
mutanosiblik, aholi hayot darajasining barqaror o‘sishi va
mamlakatning jahon bozoridagi mavqeini mustahkamlash ta‘minlandi.
Prezidentimiz mahruzalarida o‘tgan yilda erishilgan natijalar birma-bir
sarhisob qilinib, barcha ijtimoiy-iqtisodiy ko‘rsatkichlarga alohida to‘xtalib o‘tildi.
Jumladan, mamlakatimiz yalpi ichki mahsuloti 8,1 foiz, sanoat ishlab chiqarish
hajmi 8,3 foizga, qishloq xo‘jaligi ishlab chiqarishi 6,9 foiz, kapital qurilish 10,9
foiz, chakana savdo aylanmasi hajmi 14,3 foizga oshganligi ehtirof etilib, ishlab
4
chiqarilgan mahsulotlarning qariyb 70 foizini yuqori qo‘shimcha
qiymatga ega
bo‘lgan tayyor tovarlar tashkil etganligi, istehmol tovarlari ishlab chiqarish hajmi
2014 yilda 9,4 foiz, shu jumladan, oziq-ovqat mahsulotlari ishlab chiqarish 8,7
foiz, nooziq-ovqat mahsulotlari ishlab chiqarish 10 foizga o‘sganligi, inflyatsiya
darajasi esa yil yakunlari bo‘yicha 6,1 foizni tashkil etganligi alohida ta‘kidlab
o‘tildi.
1
O‘tgan yili soliq yuki 20,5 foizdan 20 foizga, daromad solig‘i stavkasi esa 9
foizdan 8 foizga kamaytirilgan bo‘lsa-da, davlat byudjeti yalpi ichki mahsulotga
nisbatan 0,2 foiz profitsit bilan bajarildi.
Banklar tomonidan faqat ishlab chiqarishni modernizatsiya qilish va
texnologik yangilash dasturlarini moliyalashtirishga yo‘naltirilgan
kreditlar hajmi
2013 yilga nisbatan 1,2 barobar, aylanma mablag‘larni to‘ldirish uchun ajratilgan
kreditlar esa 1,3 martadan ziyod oshganligini, o‘tgan 2014 yilda 500 dan ziyod
yangi korxona, birinchi navbatda, kichik biznes sub‘ektlari eksport faoliyatiga jalb
etildi. Tashqi savdo balansidagi ijobiy salg‘do 180 million dollarni tashkil qildi,
mamlakatimizning oltin-valyuta zaxiralari 1 milliard 600
million dollarga
ko‘payganligini ta‘minlanganligini ta‘kidlandi.
Yuqoridagi erishilgan ijobiy natijalar shuni ko‘rsatmoqdaki, bugungi kunda
mamlakatimiz aholisini sifatli mahsulotlar bilan ta‘minlash, mamlakatda, xususan
viloyatimizda barcha turdagi korxonalar faoliyatini jadal rivojlantirish masalalarini
hal etish katta dolzarb ahamiyatga ega. Bunga ko‘p jihatdan xuquqiy bazani
mustahkamlash, iqtisodiyotning mazkur sektori uchun qulayliklar yaratish
masalalariga jiddiy e‘tibor berilayotgani tufayli erishiladi. SHu nuqtai nazardan
hamda ushbu masala hozirgi islohotlarni chuqurlashuvi
sharoitida juda dolzarb
bo‘lganligidan ushbu mavzuni bitiruv malakaviy ishiga mavzu sifatida tanlab
olindi.
1
«2015 yilda iqtisodiyotimizda tub tarkibiy o‘zgarishlarni amalga oshirish, modernizatsiya va diversifikatsiya
jarayonlarini izchil davom ettirish hisobidan xususiy mulk va xususiy tadbirkorlikka keng yo‘l ochib berish –
ustuvor vazifamizdir» – Prezident Islom Karimovning 2014 yilning asosiy yakunlari va 2015 yilda O‘zbekistonni
ijtimoiy-iqtisodiy rivojlantirishning eng muhim ustuvor yo‘nalishlariga bag‘ishlangan Vazirlar Mahkamasining
majlisidagi mahruzasi // Xalq so‘zi, 2015 yil 16 yanvar
.
