11-laboratoriya ishi
Aluminiy tuzlari eritmalarining indikatorlarga ta'sirini o'rganish
1. Aluminiy xlorid eritmasidan probirkaga ml quying, ustiga 2-3 tomchi ko'k rangli lakmus eritmasidan tomizing:
eritmani 2 ta probirkaga bo'lib, birinchi probirkaga ozroq distillangan suv quying.
ikkinchi probirkani biroz qizdiring.
Mustaqil xulosa uchun topshiriq
Sodir bo'lgan hodisalarni kuzating va tushuntiring.
i.
Aluminiy xlorid eritmasini gidrolizlash tenglamasini bosqichli ko'rinishda yozing.
12-laboratoriya ishi
Ikki va uch valentli temir tuzlarini bilib olish
Probirkaga yangi tayyorlangan FeS04 eritmasidan 3-5 tomchi quying va uning ustiga qizil qon tuzi K3[Fe(CN)6] eritmasidan bir necha tomchi qo'shing. Turunbul zangori cho'kmasi Fe3[Fe(CN)6]n hosil bo'lishini kuzating. Reaksiya tenglamasini yozing. Bu reaksiya eritmada Fe+2 ioni borligini bilib olish uchun sifat reaksiya hisoblanadi.
^J^ 10-laboratoriya ishi
a) Probirkaga temir (Ill)-xlorid eritmasidan 2-3 tomchi quying va ustiga sariq qon tuzi K4[Fe(CN)6] eritmasidan bir tomchi tomizing. Berlin lazuri cho'kmasi Fe4[Fe(CN)6]3 hosil bo'lishini kuzating. Reaksiya tenglamasini molekular va ionli ko'rinishda yozing. b) Probirkaga FeCl3
eritmasidan 5-6 tomchi 0,01 M kaliy yoki ammoniy rodanid eritmasidan tomizing. Eritma temir (Ill)-rodanid Fe(SCN)3 hosil bo'lganligi tufayli to'q qizil tusga bo'yaladi. Reaksiya tenglamasini molekular va ionli ko'rinishda yozing.
3. a) va b) reaksiyalar Fe+3 ioni uchun sifat reaksiyasi hisoblanadi.
Mustaqil xulosa uchun topshiriq
Sodir bo'lgan hodisalarni izohlang.
Tegishli reaksiya tenglamalarini yozing.
Yangi mavzuni mustahkamlash.
Uyga vazifa. O`tilgan mavzuni mustahkamlab kelish.
“Tasdiqlayman” O`quv ishlari bo`yicha direktor o`rinbosari : ________________
Sana: _____________________ Sinf: _________________________ Dars: ____
Mavzu: Masala va mashqlar yechish
Darsning maqsadi:
1. Ta`limiy maqsad:
haqida bilim ko`nikma va malaka berish;
2.Tarbiyaviy maqsad: O’quvchilarga mavzuda keltirilgan misollar asosida
nutqini oshirish va tarbiya berish;
3. Rivojlantiruvchi maqsad: O’quvchhilarni ongini tafakkurini o`stirish
dunyoviy bilimlarini rivojlantirish.
Dasrning turi: an`anaviy
Darsning usuli: ma`ruza darsi. Savol- javob
Darsning jihozi: Elementlar davriy jadval. Kodaskop. Ko`rgazmali materillar , darsga
oid sladlar kimyoviy moddalar to`plami va darslik
Darsning tashkiliy qismi:
1.O`quvchilar bilan salomlashish. 2.O`quvchilarning davomatni aniqlash.
3.O`quvchilar bilan siyosiy daqiqa. 4. O`tilgan mavzuni so`rash.
Yangi darsni rejasi.
Yangi darsning bayoni.
Yangi mavzuni mustahkamlash.
Uyga vazifa. O`tilgan mavzuni mustahkamlab kelish.
“Tasdiqlayman” O`quv ishlari bo`yicha direktor o`rinbosari : ________________
Sana: _____________________ Sinf: _________________________ Dars: ____
Mavzu: Temirning elementlar davriy sistemasida joylashgan o‘rni, atom tuzilishi.
Temirning tabiatda tarqalishi, olinishi.
Darsning maqsadi:
1. Ta`limiy maqsad:
haqida bilim ko`nikma va malaka berish;
2.Tarbiyaviy maqsad: O’quvchilarga mavzuda keltirilgan misollar asosida
nutqini oshirish va tarbiya berish;
3. Rivojlantiruvchi maqsad: O’quvchhilarni ongini tafakkurini o`stirish
dunyoviy bilimlarini rivojlantirish.
Dasrning turi: an`anaviy
Darsning usuli: ma`ruza darsi. Savol- javob
Darsning jihozi: Elementlar davriy jadval. Kodaskop. Ko`rgazmali materillar , darsga
oid sladlar kimyoviy moddalar to`plami va darslik
Darsning tashkiliy qismi:
1.O`quvchilar bilan salomlashish. 2.O`quvchilarning davomatni aniqlash.
3.O`quvchilar bilan siyosiy daqiqa. 4. O`tilgan mavzuni so`rash.
Yangi darsni rejasi.
Yangi darsning bayoni.
Elementlar davriy sistemasida joylashgan o'rni. Temir davriy sistemaning sakkizinchi guruhi yonaki guruhchasida joylashgan. Tartib raqami - 26. Kimyoviy belgisi - Fe. Nisbiy atom massasi 55,847 ga teng. d-metallar oilasiga kiradi. Atom tuzilishi. Temir atomining elektron konfiguratsiyasi:Kimyoviy reaksiyalarda temir atomi 4s-tashqi elektron qobig'idan ikkita elektron ajratib, +2 zaryadli ionga aylanadi. Fe+2 ioni 3d-qavatdan yana bitta elektronni ajratib, +3 zaryadli ionga aylanishi mumkin. Temir +2 va +3 oksidlanish darajasiga tegishli birikmalar qatorini hosil qiladi.Tabiatda tarqalishi. Aluminiydan keyin temir eng ko'p tarqalgan metalldir. Ayrim ma'lumotlarga qaraganda temir Yer yadrosini tashkil qiladi, bu holda temir Yer sharida eng ko'p tarqalgan metall bo Tib qoladi. Yer qobig'ida temiming massa ulushi 4,2 % ni tashkil qiladi. Temir tabiatda birikmalar holida bo'ladi. Osmon jismlari-meteoritlarda esa erkin holda uchraydi. Temirning asosiy minerallari: magnetit - magnit temirtosh Fe304, gematit - qizil temirtosh Fe2 O3, limonit - qo'ng'ir temirtosh 2Fe1 O3-3H10, siderit - temir shpati FeC O3, pint - temir kolchedani FeS,.
Olinishi. Temir quyidagi usullar bilan olinishi mumkin.
1. Temirni uning oksidlaridan vodorod, uglerod yoki is gazi ta'sir ettirib olinadi:
FeO + H2 = Fe + fi,0; Fe0O3 + 3CO = 2Fe + 3COv
Temir oksidlaridan aluminotermiya usuli bilan: 3Fe304 + 8A1 = 9Fe + 4A12 O3.Temirning ikki valentli tuzlarini elektroliz qilib olinadi.Fizik xossalari. Toza temir - kumushsimon oq rangli, havoda tezda xiralashuvchi, yetarlicha yumshoq va bolg'alanuvchan, kuchli magnit xossalariga ega metall bo Tib, issiqlik va elektr tokini yaxshi o'tkazadi. Suyuqlanish harorati 1534,83°C, zichligi 7874 kg/m3; izotop soni 16 (49—63).
Fe (+26) 2-8T4-2 ls22s22p63s23p63d64s2
|
Ts, °C
|
Tq, °C
|
D, g/sm3
|
E°, v
|
Kashf etilgan
|
1534,83
|
2770
|
7,874
|
0,44
|
Qadimdan maTum
|
Ishlatilishi.Cho'yan, po'lat ishlab chiqarishda Elektromotorlar ishlab chiqarishda Mashinasozlikda Maishiy turmushda Xalq xo'jaligi sohalarida.
Kimyoviy xossalari. Havoda qizdirilganda temir oksidlari aralashmasini - temir kuyindisini hosil qiladi: 3Fe + 2O2 — Fe3O4 yoki FeO Fe2O4 Temir qizdirilganda xlor, oltingugurt, uglerod, azot bilan reaksiyaga kirishad
Yangi mavzuni mustahkamlash.
Uyga vazifa. O`tilgan mavzuni mustahkamlab kelish.
“Tasdiqlayman” O`quv ishlari bo`yicha direktor o`rinbosari : ________________
Sana: _____________________ Sinf: _________________________ Dars: ____
Mavzu: Temirning fizik va kimyoviy xossalari. Laboratoriya ishi 12
Darsning maqsadi:
1. Ta`limiy maqsad:
haqida bilim ko`nikma va malaka berish;
2.Tarbiyaviy maqsad: O’quvchilarga mavzuda keltirilgan misollar asosida
nutqini oshirish va tarbiya berish;
3. Rivojlantiruvchi maqsad: O’quvchhilarni ongini tafakkurini o`stirish
dunyoviy bilimlarini rivojlantirish.
Dasrning turi: an`anaviy
Darsning usuli: ma`ruza darsi. Savol- javob
Darsning jihozi: Elementlar davriy jadval. Kodaskop. Ko`rgazmali materillar , darsga
oid sladlar kimyoviy moddalar to`plami va darslik
Darsning tashkiliy qismi:
1.O`quvchilar bilan salomlashish. 2.O`quvchilarning davomatni aniqlash.
3.O`quvchilar bilan siyosiy daqiqa. 4. O`tilgan mavzuni so`rash.
Yangi darsni rejasi.
Yangi darsning bayoni.
2Fe + N2 = 2FeN temir (Ill)-nitrid Fe + S FeS temir (Il)-sulfid
3Fe + С= Fe3C temir karbid 2Fe + 3C1, 2FeCl3 temir (Ill)-xlorid
Cho'g'langan temir suv bug'i bilan ta'sirlashadi, natijada temir kuyindisi va vodorod hosil bo'ladi, lekin bu reaksiya qaytar reaksiya hisoblanadi:
3Fe + 4H20 = Fe304 + 4H2 3Fe + 4H20 = Fe304 + 4H2
Nam havo va suvda temir korroziyaga uchraydi, yemiriladi, zanglaydi.
Zang - temir (Ill)-gidroksiddan Fe(OH)3 iborat sarg'ish-qo'ng'ir rangli tuzilma.
Gaz va bug'lami oson o'tkazuvchi g'ovak zang qatlami metallni yemirilishdan saqlay olmaydi:
4Fe + 6H20 + 302 4Fe(OH)3 4Fe + 6H20 + 302 4Fe(OH)3
Metallarning faollik qatorida temir vodoroddan chap tomonda turadi. Shuning uchun xlorid kislota va suyultirilgan sulfat kislotadan vodorodni siqib chiqaradi, +2 oksidlanish darajasiga to'g'ri keladigan tuzlar hosil qiladi:
Fe + 2HC1 FeCl2 + H2; Fe + H2S04 FeS04 + H2.
Odatdagi haroratda konsentrlangan sulfat va nitrat kislotalaii temirni passivlashtiradi: temir yuzasida shu kislotalarda erimaydigan birikmalar hosil bo'lib qoladi. Shuning uchun konsentrlangan nitrat va sulfat kislotalar temir idishlarda saqlanadi.
Metallarning faollik qatorida o'zidan keyin turgan metallami ularning tuzlari eritmalaridan siqib chiqaradi:Fe + CuSO4 FeSO4 + CuS.FeBirikmalari+2 oksidlanish darajasiga mansub birikmalar: FeO, Fe(OH)2, FeCl2Aralash birikmasi: (+2 va +3) Fe3024 [FeO, Fe2 O3] magnetit
+3 oksidlanish darajasiga mansub birikmalari: Fe2 O3, Fe(OH)3, FeCl3
Temir havoda yonganda Fe304 ni hosil qiladi. Fe304 aralash oksid. Temirning ikki valentli birikmalari temirga kislota ta'sir ettirib olinadi. Fe + 2HC1 = FeCl2 + H2
Temir (Il)-xloriddan temirning ikki valentli gidroksidlari va oksidlarini olish mumkin:
FeCl2 + 2NaOH = Fe(OH)2 + 2NaCl Fe(OH)2 — FeO + H2O
Temirning uch valentli birikmalari konsentrlangan nitrat va sulfat kislotalarga yoki xlorga qizdirilgan temir ta'sir ettirib olinadi:
2Fe + 3C12 = 2FeCl3; 2Fe + 6H2S04 = Fe2(S04)3 + 3S02 + 6H2O
Temirning uch valentli tuzlaridan temirning qolgan uch valentli birikmalarini olish mumkin:
FeCl3 + 3NaOH — Fe(OH)3 + 3NaCl 2Fe(OH)3 — Fe2 O3 + 3H2O
Fe(OH), - och-yashil cho'kma. Och-yashil rangli Fe(OH), vaqt o'tishi bilan qo'ng'irlashadi: Fe(OH)3 - qo'ng'ir rangli cho'kma.4Fe(OH)2 + 2H20 + 02 = 4Fe(OH)3
Ishlatilishi. Temir boshqa metallar orasida inson uchun eng katta ahamiyatga ega metalldir. Zamonaviy texnikaning barcha sohalari temir va uning qotishmalari bilan chambarchas bog'liq. Amaliyotda toza temirdan kamroq, lekin uning qotishmalari hisoblanadigan - po'lat va cho'yandan juda keng miqyosda foydalaniladi. Ularning ahamiyati shu darajada kattaki, ular alohida - qora metallar deb, boshqa metallardan ajratilgan. Po'lat va cho'yan bilan esa keyingi mavzuda tanishamiz.Biologik ahamiyati. Temir biologik jihatdan eng muhim elementlardan bin hisoblanadi. Tirik tabiatda o'simliklar, hayvonlar organizmlarida uchraydi, ko'plab fermentlar tizimiga kiradi. Ba'zi oqsillar bilan birikmalari esa o'ta katta ahamiyatga ega. Masalan, inson va hayvonlar organizmida qonning roli qandayligi, uning funksiyalari bizga biologiya kursidan ma'lum. Qonning kislorod tashiy olish qobiliyati undagi eritrotsit tanachalari bilan bog'liq. Shu eritrotsitlarning asosini temir ioni va globin oqsili tashkil etadi: gemoglobinning bir molekulasida to'rtta Fe+2 ioni bo'ladi.O'simliklarda ro'y beradigan va noorganik uglerodni organik uglerod bitikmalaiiga aylantirish imkonini beradigan fotosintez jarayonida ham temirning roli katta. O'simliklarda temir yetishmovchiligidan xloroz kasalligi, insonlar organizmida esa kamqonlik kasalligi vujudga keladi. Shuning uchun bunday holatlarning oldini olishda o'simliklar parvarishi ratsionida mikroelement tarkibli o'g'itlar, inson organizmi ratsionida esa temir ko'p bo'ladigan olma, anor, behi, sabzavotlar, parrandalar tuxumi, hayvonlar jigari, tili, buyragi, talog'i doimiy ravishda bo'lishi alohida ahamiyat kasb etadi.
Temir muskul to'qimasida 0,018 %, ilikda (0, O3-3,8)-102 %, qonda 447 mg/l miqdorda bo'ladi. Har kuni ovqat bilan 6-40 mg iste'mol qilinishi kerak. Zaharli miqdori 200 mg. O'ldiruvchi miqdori 7-35 g. Inson organizmida (70 kg) o'rtacha 4,2 g miqdorda bo'ladi.
Temirning noorganik birikmalari bilan bir qatorda uning organik birikmalari ham muhim ahamiyatga ega. Jumladan, temirning tabiiy organik birikmasi gemoglobinning prototip shakli bo'lgan, sintetik usul bilan olinadigan ferrotsen kimyo fani uchun butun bir yangi soha hisoblanib, keng tadqiqotchilar e'tiborini o'ziga jalb qildi. Uning asosida hozirgi kunda amaliy ahamiyatga ega bo'lgan 100 dan ortiq kimyoviy birikmalar olingan.
Temirning ferrotsen birikmalari asosida o'zbek olimlari A.G.Mahsumov, I.R.Asqarov, T.Yu.Nasriddinov hamda ularning shogirdlari tomonidan sintez qilingan 10 dan ortiq biologik faol moddalar temir yetishmasligi, kamqonlik kasalligini davolashda eng samarali dori sifatida tavsiya etilgan.
Yangi mavzuni mustahkamlash.
Uyga vazifa. O`tilgan mavzuni mustahkamlab kelish.
“Tasdiqlayman” O`quv ishlari bo`yicha direktor o`rinbosari : ________________
Sana: _____________________ Sinf: _________________________ Dars: ____
Mavzu: Temir oksidi va gidroksidi .
Darsning maqsadi:
1. Ta`limiy maqsad: Temir oksidi va gidroksidi .
haqida bilim ko`nikma va malaka berish;
2.Tarbiyaviy maqsad: O’quvchilarga mavzuda keltirilgan misollar asosida
nutqini oshirish va tarbiya berish;
3. Rivojlantiruvchi maqsad: O’quvchhilarni ongini tafakkurini o`stirish
dunyoviy bilimlarini rivojlantirish.
Dasrning turi: an`anaviy
Darsning usuli: ma`ruza darsi. Savol- javob
Darsning jihozi: Elementlar davriy jadval. Kodaskop. Ko`rgazmali materillar , darsga
oid sladlar kimyoviy moddalar to`plami va darslik
Darsning tashkiliy qismi:
1.O`quvchilar bilan salomlashish. 2.O`quvchilarning davomatni aniqlash.
3.O`quvchilar bilan siyosiy daqiqa. 4. O`tilgan mavzuni so`rash.
Yangi darsni rejasi.
Yangi darsning bayoni.
Zang - temir (III)-gidroksiddan Fe(OH)3 iborat sarg`ish-qo`ng`ir rangli tuzilma.Gaz va bug`larni oson o`tkazuvchi g`ovak zang qatlami metallni yemirilishdan saqlay olmaydi:
4Fe + 6H2O + 3O2 -» 4Fe(OH)3 4Fe + 6H2O + 3O2 -» 4Fe(OH)3
Metallarning faollik qatorida temir vodoroddan chap tomonda turadi. Shuning uchun xlorid kislota va suyultirilgan sulfat kislotadan vodorodni siqib chiqaradi, +2 oksidlanish darajasiga to`g`ri keladigan tuzlar hosil qiladi:
Fe + 2HC1 -» FeCl, + H2; Fe + H2SO4 -» FeSO4 + H2. Fe + H2SO4 -» FeSO4 + H2.
Odatdagi haroratda konsentrlangan sulfat va nitrat kislotalari temirni passivlashtiradi: temir yuzasida shu kislotalarda erimaydigan birikmalar hosil bo`lib qoladi. Shuning uchun konsentrlangan nitrat va sulfat kislotalar temir idishlarda saqlanadi.
Metallarning faollik qatorida o`zidan keyin turgan metallarni ularning tuzlari eritmalaridan siqib chiqaradi:Fe + CuSO4 -» FeSO4 + CuS
Temir havoda yonganda Fe3O4 ni hosil qiladi. Fe3O4 aralash oksid. Temirning ikki valentli birikmalari temirga kislota ta'sir ettirib olinadi
Fe + 2HC1 = FeCl2 + H2
Temir (II)-xloriddan temirning ikki valentli gidroksidlari va oksidlarini olish lumkin:
Temirning uch valentli birikmalari konsentrlangan nitrat va sulfat kislotalarga lyoki xlorga qizdirilgan temir ta'sir ettirib olinadi:
2Fe + 3C12 = 2FeCl3; 2Fe + 6H2SO4 = Fe2(SO4)3 + 3SO2 + 6H2O
Temirning uch valentli tuzlaridan temirning qolgan uch valentli birikmalarini lolish mumkin:
Fe(OH)2 - och-yashil cho`kma. Och-yashil rangli Fe(OH)2 vaqt o`tishi bilan | qo`ng`irlashadi: Fe(OH)3 - qo`ng`ir rangli cho`kma. Ishlatilishi. Terair boshqa metallar orasida inson uchun eng katta ahamiyatga ega metalldir. Zamonaviy texnikaning barcha sohalari temir va uning qotishmalari bilan chambarchas bog`liq. Amaliyotda toza temirdan kamroq, lekin uning qotishmalari hisoblanadigan - po`lat va cho`yandan juda keng miqyosda foydalaniladi. Ularning ahamiyati shu darajada kattaki, ular alohida - qora metallar deb, boshqa metallardan ajratilgan. Po`lat va cho`yan bilan esa keyingi mavzuda tanishamiz.
2Fe + N2 = 2FeN temir (Ill)-nitrid Fe + S FeS temir (Il)-sulfid
3Fe + С= Fe3C temir karbid 2Fe + 3C1, 2FeCl3 temir (Ill)-xlorid
Cho'g'langan temir suv bug'i bilan ta'sirlashadi, natijada temir kuyindisi va vodorod hosil bo'ladi, lekin bu reaksiya qaytar reaksiya hisoblanadi:
3Fe + 4H20 = Fe304 + 4H2 3Fe + 4H20 = Fe304 + 4H2
Nam havo va suvda temir korroziyaga uchraydi, yemiriladi, zanglaydi.
Zang - temir (Ill)-gidroksiddan Fe(OH)3 iborat sarg'ish-qo'ng'ir rangli tuzilma.
Gaz va bug'lami oson o'tkazuvchi g'ovak zang qatlami metallni yemirilishdan saqlay olmaydi:
4Fe + 6H20 + 302 4Fe(OH)3 4Fe + 6H20 + 302 4Fe(OH)3
Metallarning faollik qatorida temir vodoroddan chap tomonda turadi. Shuning uchun xlorid kislota va suyultirilgan sulfat kislotadan vodorodni siqib chiqaradi, +2 oksidlanish darajasiga to'g'ri keladigan tuzlar hosil qiladi:
Fe + 2HC1 FeCl2 + H2; Fe + H2S04 FeS04 + H2.
Odatdagi haroratda konsentrlangan sulfat va nitrat kislotalaii temirni passivlashtiradi: temir yuzasida shu kislotalarda erimaydigan birikmalar hosil bo'lib qoladi. Shuning uchun konsentrlangan nitrat va sulfat kislotalar temir idishlarda saqlanadi.
Metallarning faollik qatorida o'zidan keyin turgan metallami ularning tuzlari eritmalaridan siqib chiqaradi:Fe + CuSO4 FeSO4 + CuS.FeBirikmalari+2 oksidlanish darajasiga mansub birikmalar: FeO, Fe(OH)2, FeCl2Aralash birikmasi: (+2 va +3) Fe3024 [FeO, Fe2 O3] magnetit
+3 oksidlanish darajasiga mansub birikmalari: Fe2 O3, Fe(OH)3, FeCl3
Temir havoda yonganda Fe304 ni hosil qiladi. Fe304 aralash oksid. Temirning ikki valentli birikmalari temirga kislota ta'sir ettirib olinadi. Fe + 2HC1 = FeCl2 + H2
Temir (Il)-xloriddan temirning ikki valentli gidroksidlari va oksidlarini olish mumkin:
FeCl2 + 2NaOH = Fe(OH)2 + 2NaCl Fe(OH)2 — FeO + H2O
Temirning uch valentli birikmalari konsentrlangan nitrat va sulfat kislotalarga yoki xlorga qizdirilgan temir ta'sir ettirib olinadi:
2Fe + 3C12 = 2FeCl3; 2Fe + 6H2S04 = Fe2(S04)3 + 3S02 + 6H2O
Temirning uch valentli tuzlaridan temirning qolgan uch valentli birikmalarini olish mumkin:
FeCl3 + 3NaOH — Fe(OH)3 + 3NaCl 2Fe(OH)3 — Fe2 O3 + 3H2O
Fe(OH), - och-yashil cho'kma. Och-yashil rangli Fe(OH), vaqt o'tishi bilan qo'ng'irlashadi: Fe(OH)3 - qo'ng'ir rangli cho'kma.4Fe(OH)2 + 2H20 + 02 = 4Fe(OH)3
Ishlatilishi. Temir boshqa metallar orasida inson uchun eng katta ahamiyatga ega metalldir. Zamonaviy texnikaning barcha sohalari temir va uning qotishmalari bilan chambarchas bog'liq. Amaliyotda toza temirdan kamroq, lekin uning qotishmalari hisoblanadigan - po'lat va cho'yandan juda keng miqyosda foydalaniladi. Ularning ahamiyati shu darajada kattaki, ular
Yangi mavzuni mustahkamlash.
Uyga vazifa. O`tilgan mavzuni mustahkamlab kelish.
“Tasdiqlayman” O`quv ishlari bo`yicha direktor o`rinbosari : ________________
Sana: _____________________ Sinf: _________________________ Dars: ____
Mavzu: O’zbekistonda metallurgiya. Qotishmalar va ularni halq ho’jaligidagi ahamiyati.
Cho’yan ishlab chiqarish. Laboratoriya ishi 13.
Darsning maqsadi:
1. Ta`limiy maqsad:
haqida bilim ko`nikma va malaka berish;
2.Tarbiyaviy maqsad: O’quvchilarga mavzuda keltirilgan misollar asosida
nutqini oshirish va tarbiya berish;
3. Rivojlantiruvchi maqsad: O’quvchhilarni ongini tafakkurini o`stirish
dunyoviy bilimlarini rivojlantirish.
Dasrning turi: an`anaviy
Darsning usuli: ma`ruza darsi. Savol- javob
Darsning jihozi: Elementlar davriy jadval. Kodaskop. Ko`rgazmali materillar , darsga
oid sladlar kimyoviy moddalar to`plami va darslik
Darsning tashkiliy qismi:
1.O`quvchilar bilan salomlashish. 2.O`quvchilarning davomatni aniqlash.
3.O`quvchilar bilan siyosiy daqiqa. 4. O`tilgan mavzuni so`rash.
| 