Suyuq mahsulotlar sochib beradigan quritkichlar. Bunday quritkichlar mineral
to’zlarning eritmalarini, bo’yovchi moddalarni, suyuq oziq-ovqat mahsulotlarini, fermentlarni va
shu kabi materiallarni suvsizlantirish uchun ishlatiladi. Ushbu turdagi quritkichlar ichi bochsh
silindrsimon (diametri 5 m va balandligi 8 m gacha bo’lgan) qurilmadan iborat bo’lib, uning
yuqorigi qismida quritilishi lozim bo’lgan suyuq modda sochib beriladi va parallel oqimda
harakat qilayotgan qurituvchi agent (issiq havo yoki tutunli gazlar) bilan tochqnashadi, natijada
namlik katta tezlik bilan bug`lanadi. Sochib beruvchi quritkichlarda bug`lanishning solishtirma
yuzasi katta bo’ladi, shu sababli quritish jarayoni qisqa vaqt (taxminan 15—30 s) davom etadi.
Quritish qisqa vaqt davom etganligi sababli jarayon past haroratlarda olib boriladi, natijada sifatli
kukunsimon mahsulot olinadi. Agar nam material oldin qizdirib olinsa, sovuq holdagi qurituvchi
agentdan ham foydalansa bo’ladi. Materialni sochish uchun mexaniq va pnevmatik forsunkalar
hamda markazdan qochma disklar (aylanishlar soni minutiga 4000—20000) ishlatiladi.
Sochib beruvchi quritkichda (31.6-rasm) nam material quritish kamerasiga forsunka
yordamida sochib beriladi.
31.6-rasm. Suyuq mahsulotlar sochib beriladigan quritkich: 1 — quritish kamerasi; 2 — forsunka; 3 — shnek; 4 — siklon; 5 —yengli filtr; 6 — ventilyator; 7 — kalorifer. Qurituvchi agent ventilyator yordamida kalorifer orqali quritkichga beriladi, u kamera
ichida material bilan parallel harakat qiladi. Qurigan materialning mayda zarrachalari
kameraning pastki qismiga chochkadi va shnek yordamida kerakli joyga yuboriladi. Ishlatilgan
qurituvchi agent siklon va engli filtrda mayda chang zarrachalaridan tozalanadi, sochng
atmosferaga chiqarib yuboriladi. Sochib beruvchi quritkichlarda material va qurituvchi agent
oqimlari tochg`ri, qarama-qarshi va aralash yo’nalishda bo’lishi mumkin, biroq ko’pincha
tochg`ri (yoki parallel) yo’nalishli oqim keng ishlatiladi.
Sochib beruvchi quritkichlar yuqorida aytib ochtilgan afzalliklardan tashqari bir qator
kamchiliklarga ham ega:
1) nam materialning qurilma devorlariga yopishib qolmasligi uchun kameraning diametri
ancha katta bo’ladi;
2) kamerada solishtirma bug`lanish qiymati kichik (1m
3
kameradan soatiga 10—25 kg suv
ajraladi);
3) havo oqimining tezligi nisbatan kichik (0,2—0,4 m/s), agar havo tezligi katta bo’lsa,
mayda zarrchalarning chochkishi qiyinlashadi va ularning havo oqimi bilan ketib qolishi
ko’payadi.
