|
II-bob Pedagogika fanlarini o’qitishdagi metod va usullari
|
| bet | 5/11 | | Sana | 22.02.2024 | | Hajmi | 151,5 Kb. | | #160745 |
Bog'liq MOHINUR. tayyor tog\'rlangani.doc 1II-bob Pedagogika fanlarini o’qitishdagi metod va usullari
2.1 Mavjud shart-sharoyitlardan kelib chiqib metod va usullardan foydalanish
Metod so’zi grekcha tadqiqot, maqsadga erishish yo’li, usuli deganidir. Bu
so’zning etimologiyasi (kelib chiqishi) uning ilmiy kategoriya sifatidagi talqinida
ham aks etgan. “Metod – eng umumiy ma’noda – maqsadga erishish usuli, ma’lum
tarzda tartibga solingan faoliyat”.
Ta’lim metodlari - deyilganda, o’rganilayotgan materialni egallashga qaratilgan turli didaktik vazifalarni hal etish bo’yicha o’qituvchining o’rgatuvchi ishi va talabalar o’quv-bilish faoliyatini tashkil etish usullari tushuniladi.
Ta’lim usuli– ta’lim metodining tarkibiy qismi yoki alohida tomoni, Metodlar
bilan usullar munosabati o’zaro bir-biriga bog’langan. Usul va metod butun va qism sifatida bir-biriga bog’lanadi. Usullar yordamida faqat pedagogik yoki o’quv vazifasining bir qismi hal qilinadi. Xuddi shu metodik usullar turli metodlarda foydalanilgan bo’lishi mumkin. Va aksincha xuddi shu metod turli o’qituvchilar tomonidan turli usullarda ochib berilishi mumkin.
Qoida – tanlab olingan metod bilan bog’liqlikda faoliyat usullarini amalga
oshirish uchun qulay tarzda harakat qilish zarurligini belgilab beruvchi me’yoriy ko’rsatmalardir.
Ta’lim metodlari tasnifi:
1. An’anaviy (manbasiga ko’ra) ta’lim metodlari (E.I.Golant, N.M.Verzilin va bosh.)
2. Talabalarning bilish faoliyati tavsifiga ko’ra ta’lim metodlari tasnifi
(I.YA.Lerner va M.N.Skatkin).
3. Asosiy didaktik maqsadlariga ko’ra ta’lim metodlari tasnifi (M.A.Danilov va B.P.Esipov).
4. Ta’limning binar metodlari (M.I.Maxmutov).
5. Yaxlit yondashuv bo’yicha ta’lim metodlari tasnifi (YU.K.Babanskiy).
6. Ta’limning interfaol metodlari.
Og’zaki
|
Ko’rgazmali
|
Amaliy
|
Kitob bilan ishlash
|
| |
Videometod
|
|
|
|
| |
Hikoya
Suhbat
Tushuntirish
Ma’ruza
Munozara
|
Illyustratsiya
Demonstratsiya
|
Mashq
Amaliy
Labaratoriya
Didaktik o’yin
|
O’qish
O’rganish
Reja tuzish
Konspekt yozish
|
Ko’rish O’rganish
Nazorat qilish
|
Asosiy didaktik maqsadlariga ko’ra ta’lim metodlaritasnifi:
-Yangi bilimlarni egallash metodlari;
- Ko’nikma va malakalarni shakllantirish metodlari;
- Bilimlarni amaliyotda qo’llash metodlari;
- Bilim, ko’nikma va malakalarni mustahkamlash va nazorat qilish metodlari.
Ijtimoiy voqelik ta’limni boshqarish muammolarini ko‘rib chiqish va hal
qilishni mustaqil yo‘nalish sifatida ajratib olish, ta’lim-tarbiya jarayonini
boshqarishning asoslangan usul, vositalarini ishlab chiqish va joriy qilish zaruratini
belgilab berdi.Uning o‘qitish, tarbiyalash va rivojlantirish o‘rtasidagi tashkiliy boshqaruv, axborot aloqalari, ijtimoiy jihatdan ahamiyatga molik shaxsni shakllantirishdagi yaxlit jarayonning tarkibiy qismlari sifatini oshirdi.
Bugungi kunda erkin va mustaqil fikrlovchi, ijtimoiy-siyosiy hayotda ongli
ravishda faol ishtirok etishga qodir yosh avlodni shakllantirish «Kadrlar tayyorlash
milliy dasturi» ning asosiy ustuvor yo‘nalishidir. Bu esa mamlakatning ijtimoiy siyosiy hayotiga demokratik asoslarini joriy etishni, fuqarolik jamiyati va huquqiy davlat qurishni tezlashtirish imkonini beradi. Dastur ta’lim muassasalari mustaqilligini kengaytirish orqali ta’lim boshqaruvini demokratlashtirishni o‘z ichiga oladi .
|
| |
