193
SHu sababli mamlakatimizda ―milliy etalon‖ atamasi alohida davlatlarga qarashli
etalonlarni xalqaro etalon bilan solishtirishda yoki qator mamlakatlarning etalonlarini yalpi
solishtirish ishlarini o‘tkazishda qo‘llaniladi.
Etalonlarning
texnik
infrastrukturasi,
maxsus
binolar,
inshootlar,
uskunalar
etalon
komplekslarining ajralmas qismi bo‘lib, ularning tarkibi etalonlarning hujjatlarida beriladi.
Milliy etalonlar davlatning strategik muhim va mutlaqo xususiyatlik ob‘ekti bo‘lib,
uni sotish va
sotib olish mumkin emas.
Milliy etalonlarning muhimligi (qiymatliligi) o‘lchash birliligini ta‘minlashda ularning roli
bilan hamda ko‘p holda aniq nushalash imkoniyatini yo‘qligi bilan va birlamchi etalonlarni
yo‘qolgan hollarda qayta tiklash imkoniyatini yo‘qligi bilan aniqlanadi.
etalonlarning qiymatliligi
muntazam metrologik tadqiqot (izlanish) lar va xalqaro solishtirishlar natijasida ularning
xususiyatlarini o‘rganish va takomillashtirish bilan keskin oshadi.
Milliy etalonlarning ilmiy-texnikaviy darajasi davlatning ilmiy va texnikaviy potensialining
ko‘rsatkichi hisoblanadi va mamlakatning texnikaviy va iqtisodiy mustaqilligini
va uning strategik
maqsadlarini amalga oshirish, shu bilan bir qatorda milliy xavfsizligini ta‘minlash uchun etarli
darajada bo‘lishi kerak.
Milliy etalonlar bilan bir qatorda
MDH davlatlar doirasida davlatlararo etalonlar ham
mavjud. Bu etalonlar kelishuv asosida ishtirokchi davlatlar uchun boshlang‘ich etalon sifatida
belgilangan tartibda tan olingan etalonlardir (bu etalonlar: ―Standartlashtirish,
metrologiya va
sertifikatlash-tirish sohasida kelishilgan siyosatni o‘tkazish olib borish to‘g‘risida‖ gi bitimga
asosan).
Davlatlararo etalon ikki va undan ortiq ishtirokchi davlatlar kelishuvi bo‘yicha qabul
qilingan milliy etalonlardan iborat bo‘ladi.
O‘lchashlar birliligini global masshtabda ta‘minlash uchun O‘lchashlar
va tarozilar xalqaro
byurosi (MBMV) da saqlanadigan xalqaro etalonlar qo‘llaniladi.