20
6-masala
Projektor yaqindan yoritilganda eritmaning (aralashma)
burchagi
2υ=40° bo‘lgan kesma konus ko‘rinishida bo‘ladi.
Projektorning yorug‘lik oqimi
Ф=80 klm ga teng. Yorug‘lik
oqimi konus ichida teng
taqsimlangan deb hisoblasak,
projektorning yorug‘lik kuchi
I ni aniqlang.
YECHISH:
Izotrop manbaning yorug‘lik kuchi
I yorug‘lik oqimi
Ф ni
fazaviy burchak nisbatiga teng, yorug ‘lik
oqimi mana shu
oraliqda tarqaladi, ya ’ni
(1)
fazaviy
burchakni
eritma
(aralashma )
burchagi
bilan
ifodalaymiz.
5.7-rasmda
ko`rinadiki,
elementar fazaviy burchak
Konusning
2
eritma (aralashma) burchagiga mos
keluvchi
fazaviy burchak quyidagi
integral bilan ifodalanadi
5.7- rasm
yoki
ning ifodasini (1) formulaga qo ‘yib, quyidagiga ega
bo‘lamiz
(2)
(2) formula bo‘yicha hisoblash olib borib quyidagini
topamiz
21
7-masala
r=5
m
masofada
lampaning
o‘qiga
perpendikulyar
yo‘nalgan, diametri
d=2,5 cm va uzunligi l=40 cm bo‘lgan
lyuminisensiyali silindrik lampa
E
v
=2 lк yoritilganlikni hosil
qiladi. Lampani konusli nurlatgich deb hisoblab, aniqlansin! 1)
berilgan yo‘nalishda yorug‘lik kuchi I ni; 2) yoritilganlik L; 3)
M lampaning yorqinligi.
YECHISH:
1.Uzunligi lampaning ikki o‘lchamidan katta, masofadan
12 marta kichik bo‘lgan holatda yoritilganlik o ‘lchangan.
Berilgan yo‘nalishda yorug‘lik
kuchini hisoblash uchun
lampani nuqtaviy manba deb hisoblash mumkin va quyidagi
formulani qo‘llash mumkin
, bu yerdan
Kattaliklarning qiymatlarini ushbu formulaga qo ‘yib va
hisoblashlarni olib borib quyidagini olamiz
I=25 cd.
2.
Yoritilganlikni
hisoblash
uchun
quyidagi
formulani
qo‘llaymiz
.
bu
yerda
- kuzatish yo‘nalishiga perpendikulyar bo‘lgan
tekislikning kengaytirilgan yorug ‘lik mabasi proeksiyasining
yuzasi
22
Lyuminisensiyali silindrik lampa
holatida proeksiya uzunligi l
va kengligi
d bolgan to‘g‘ri burchakli formaga (shaklga) ega
bo‘ladi. Bundan
.
Ushbu formula bo‘yicha hisoblab, `uyidagini topamiz
1.
lyuminisensiyali lampani
kosinusli nurlatgich deb
hisoblash mumkin, u holda uning yorqinligi
