141
moyil qilib yozish uchun ma’lum darajada qulaylik tug’dirdi. Bunday
daftarlardagi chiziqlar, ya’ni harf turlari bir necha yotiq va qiya chiziqlardan
iborat bo‘lib, ular kichik va bosh harflarni yozish uchun mo‘ljallanadi. Chiziqli
daftarlar bir necha xil bo‘lib, har bir turi ma’lum sinflarga mo‘ljallab
chiqariladi:
a)
ikki chiziqli daftar – kichik harflar yoziladigan gorizontal chiziqlar
orasidagi masofa 5 mm ga, bosh harflar yoziladigan gorizontal chiziqlar
orasidagi masofa esa 11 mm ga, qiya chiziqlar orasidagi masofa esa 3,3 mm ga
teng bo‘lib, 1-sinf o‘quvchilariga mo‘ljallangan edi. 1970-yildan boshlab
bunday daftar maktablarda qo‘llanmaydigan bo‘ldi.
b)
ikki chiziqli daftar – qiya chiziqlari orasidagi masofa 25 mm ga,
kichik harflar yoziladigan gorizontal parallel chiziqlar orasidagi masofa 5 mm
ga, bosh harflar yoziladigan parallel chiziqlar orasidagi masofa esa 10 mm ga
teng bo‘lib, 1970-yildan boshlab 1-sinf o‘quvchilari uchun tavsiya etila
boshlandi.
c)
bir chiziqli daftar – parallel chiziqlari orasidagi masofa 8 mm ga teng
bo‘lib, 1970-yildan boshlab 2-sinf o‘quvchilari uchun tavsiya etildi.
Genetik metod. Mazkur metod harflarni o‘xshash unsurlarini hisobga
olib guruhlarga bo‘lib o‘rgatishga tayanadi. Bu metodning asosiy xususiyati
shundaki, bosh va kichik harflar guruhlarga bo‘lib yozdiriladi. Genetik
metoddan asosan boshlang’ich sinflarning 2- 4- sinflarida foydalanish tavsiya
etiladi.
Genetik metodga asosan harflar quyidagi guruhlarga bo‘linadi:
