117
Davlat qarzi
Davlat qarzi – davlatning tashqi
va ichki kredit
operatsiyalari bo‘yicha qarzdorlik summasi. Davlat
zayomlari kredit munosabatlarining bir turi bo‘lib, unda
davlat yoki uning mahalliy organlari qarz oluvchi yoxud
qarz beruvchi sifatida amal qiladi.
Xarajatlarni o‘z vaqtida va to‘liq amalga oshirish
maqsadida davlat zayomlar va moliya bozoridan
mablag‘larni jalb etadi.
Pul mablag‘larini jalb qilish davlatning moliya
bozoridagi faoliyatining
passiv shakli sifatida
tavsiflanadi. Davlat pul mablag‘larini qarzga berishi
uning moliya bozoridagi harakatining faol shakli
sifatida qaraladi.
Savol va topshiriqlar
Berilgan matnni o‘qing va savollarga javob bering.
Xalqaro valyuta jamg‘armasi eng yuqori davlat (ichki) qarzi mavjud bo‘lgan jahon-
ning 20 ta mamlakatini belgilab berdi. Ushbu ro‘yxatda Yaponiya yetakchilik qil-
moqda. 1990-yillarning boshidan Yaponiya uzluksiz turg‘unlikni boshidan kechirdi.
Hozir Yaponiya hukumati mamlakatdagi soliq tushumlarining deyarli yarmini katta
hajmdagi qarzni to‘lashga sarflamoqda. Shunga qaramay, 10 yillik yapon obligat-
siyalari bo‘yicha daromadlilik 1%dan past darajada qolmoqda.
1. 10 yillik yapon obligatsiyalari bo‘yicha daromadlilik hayratlanarli holda
1%dan past darajada qolishining sababi nimada deb o‘ylaysiz?
2.
Yapon xalqining vatanparvarligi va dahldorligi yuzasidan fkr bildiring.
3. Ekspress test topshirig‘ini bajaring.
1 Kredit
subyektlari
a – vaqtincha bo‘sh turgan, berilishi mumkin bo‘lgan
pullar
va tovarlar
2 Kredit obyekti
b – bu qarzga beriladigan pul birligining hajmi
3 Kredit
summasi
c – davlatning tashqi va ichki kredit operatsiyalari
bo‘yicha qarzdorlik summasi.
4
Davlat qarzi
d
– korxona, frma, tashkilot, davlat va turli toifadagi
aholi
Davlat qarzi –
O‘zbekiston
Respublikasining
ichki va tashqi
mablag‘larni jalb
qilish
natijasida
vujudga kelgan
majburiyatlari.
