|
Namangan muhandislik-qurilish instituti rizaev bahodir shamsiddinovich, qosimov ilhom maBog'liq 63f5ba6711d31 Геология ЎҚУВ ҚЎЛЛАНМА K i r i sh
Mustaqillikka
erishib,
yuksalish
sari
olg‘a
intilayotgan
mamlakatimizning ko‘pgina hududlarida bir-biridan chiroyli binolar,
sanoat korxonalari, muhandislik inshootlari qad rostlamoqda.
Mamlakatimiz iqtisodiyotini o‘stirishda chet el investitsiyalarini kirib
kelishi munosabati bilan ko‘plab binolar va sanoat inshootlari jahon
andozalariga javob bera oladigan darajada qurilmoqda. Tabiiyki, bino va
inshootlarning mustahkamligi va chidamliligi qurilish maydonining
geologik tuzilishiga ko‘p jihatdan bog‘liqdir.
Geologiya-yunoncha so‘z bo‘lib, o‘zbek tilida geo-yer, logos-fan
ma’nolarini berib, yerning qattiq qatlamlari haqidagi fandir. Geologlar-
yerning qattiq qismi bo‘lgan litosferani tashkil etuvchi tog‘ jinslarini
o‘rganish bilan bir qatorda, undagi bo‘ladigan jarayonlarni tekshiradi.
Geologiyadan olgan bilimlarimizni xalq xo‘jaligining turli sohalarini
rivojlantirishga yo‘naltirilmoqda. Neft, gaz, ma’danlar va boshqa foydali
qazilmalarni qidirib topish va ularni qazib olish bilan bog‘liq ishlar
shular jumlasidandir. Geologiya fanining rivojlanib borishi natijasida
ko‘pgina turli ilmiy yo‘nalishlar ham mustaqil bo‘lib, ajralib chiqa
boshladi. Geologiya hozirgi taraqqiyot davrida quyidagi fanlar bilan uzviy
ravishda chambarchas bog‘langandir:
Umumiy geologiya-yerdagi tashqi va ichki jarayonlarning sodir
bo‘lish, rivojlanish va so‘nish qonuniyatlarini o‘rganadi.
Mineralogiya-yerdagi hosil bo‘ladigan kimyoviy birikmalar-
minerallar haqidagi fan bo‘lib, ularning hosil bo‘lish tarkibi va qurilish
xossalarini o‘rganadi.
Petrografiya-tog‘ jinslari, tarkibi, kelib chiqishi, yotish sharoiti va
tarqalish qonuniyatini o‘rganuvchi fandir.
Tarixiy geologiya-yerning uzoq o‘tmish tarixini va yer qobig‘ining
rivojlanish qonuniyatlarini o‘rganuvchi fan bo‘lib, u o‘ziga stratigrafiya
va paleogeografiya ilmlarini birlashtiradi.
|
| |