Neft gaz idishlarini korroziyadan himoya qilish

Nertgaz idishlari ( bundan keyin rezervuarlar deb ataymiz) neftgaz saqlash uchun xizmat qilib , ayniqsa neft saqlanganda rezervuarlarda quydagi zonalar hosil bo’lishi ko’zatiladi.

I-zona rezervuarining doimiy bo’sht qismi (qopqog’I osti)

II-zona neft to’ldirilganda va bushatilgandagi rezervuar qismi;

III-zona doimiy neft bo’ladigan qismi;

IV –zona tindirilgan qismi.

Rasm 11.1. Neft rezervuali ichki qismining har xil korrozion faolligi sxemasi.

Rezervuarning doimiy bo’sht qismi rezervuar ‘’nafas olishi’’ hisobiga havo kislorodi kirib, quydagi reaksiya sodir bo’lishi mumkin.

4Fe+3O₂+nH ₂O= Fe₂ O₃ –nH₂O yoki Fe +H ₂S= FeS+2H

II-zonada esa H₂S va O₂ lar ta’sirida ham ekzotermik reaksiya sodir bo’ladi.

Fe+O2= Fe₂O ₃+SO₃

III-zonada esa H ₂S ta’siri yo’q bo’lib , neft tarkibidagi suvlar ta’sirida kislorodli korroziya bo’lishi mumkin. IV-zona korrozion faollik; mineral tuzlar, H₂S va pH muhitning har xilligi tufayli birligi murakkab korrozion jarayon sodir bo’ladi. Rezervuarlar ichki sirti metallizasion va konussimon purkash usullarida polimer materiallari bilan bo’yash rezervuar tubini esa polimer materiallar bilan qoplash bilan, polimer materiallar bilan ‘’plakirlash ‘’ yaxshi samara beradi. Shuningdek har xil adsorbentlarning qo’llanilishi korroziya tezligining susayishiga olib keladi. Rezervuarlar yerga o’rnatilganda, yoki bir qismi yerga kumilganda albatta tashqi korroziyadan himoya qilish uchun protektorlar qo’llaniladi, ochiq joylari esa lakbo’yoq bilan bo’yaladi. Protektor himoyasida protektorlarning zaruriy soni quydagi formula orqali topiladi.

N=I / (Inp. n), dona

Bu yerda ; I- himoya uchun talab qilinadigan tok kuchi, A; Inp- bir dona protector tok kuchi,A;

H-protektor himoya keffisienti, 0,45….0,65 Himoya uchun talab qilinadigan tok kuchi;

I=0,785.jD2, A

Bu yerda ; j-izolyasiya------- holatiga bog’liq bo’lgan birlik iziga to’g’ri keladigan minimal himoya zichligi , mA/ m2; D—rezervual diametri, m.