konlam i qazib olishda qo’llaniladi. Ochish ishlarining texnologiyasi quyidagicha
b o ’ladi. K o’p cho’michli ekskavatorlar bilan qazib olinadigan qoplovchi tog’
jinsi transport ag’darma k o ’prigi konveyerlariga uzatiladi, ular eng qisqa yo’l
bilan qoplovchi tog’ jinsini ichki ag’darmalarga ko’chiradi. Ekskavator
transport-ag’darma k o ’prik bilan o ’tkazish konveyerlari tizimi bilan bog’Iangan.
Rotorli ekskavatorlardan foydalanishad ular k o ’prik sifatida joylashishi mumkin.
Transport-ag’darma ko’priklar quyidagi hollarda qo’llaniladi. Yer yuzasi
gipsometriyasi tekis b o ’lishi kerak, ko’prik massasi lOming.t gacha etishi
sababli yaxshi quritilgan maydalangan tog’ jinslari 0.2-0.3 MPa boruvchi
kuchga ega bo’lishi kerak. Transport ag’darma ko’priklaridan unumli
foydalanish uchun ichki ag’darmalaming turg’unligini ta’minlash kerak, bu esa
qoplovchi tog’ jinslarining oldindar quritilishi va ag’darmalaming drenaj tizimi
bilan ta ’minlashda amalga oshiriladi. Uskunalami sotib olishga bo’lgan katta
harajatlar sababli karyer maydoni zaxiralari etarli b o ’lishi kerak (karyer ishlash
vaqti kam ida 18yil), karyeming qoplovchi tog’ jinsi bo’yicha unumdorligi esa
25-30 ming.m3 dan kam bo’lmasligi kerak.
Transport-ag’darma k o ’priklaming parametrlari kon-gelogik holatlar va
k o ’prikning ustunlari joylashuv joyiga bog’liq bo’lgan qazib olish tizimi
parametrlariga mos bo’ladi. Tog’ jinsini zaboydan ag’darmagacha tashish
masofasi 200-500m ni tashkil qiladi. Transport-ag’darma majmuasidan
foydalanishad quyidagi holatga e’tibor berish kerak: