|
O‘qituvchiBog'liq “BC” toifadagi transport vositalarining tuzilishi va ularga texnik xizmat ko‘rsatish Jizzax ATtexnikum O\'MTi Moy filtrlari
moyni, dvigatel detallarining yeyilishi natijasida xosil
bo‘ladigan metall zarrachalari, shuningdek, chang va moyning eskirishi
natijasida unda xosil bo‘ladigan turli oksid moddalari va boshqa ifloslantiruvchi
elementlardan tozalaydi. Arganik va noarganik zarrachalar bilan ifloslangan
moy, detallarning ishqalanib ishlaydiganyuzalarining tez yeyilishiga sabab
bo‘ladi va moy kanallarini ifloslantiruvchi smola va moy quyilari bilan to‘lib
olishiga olib keladi. Zamonaviy avtomobil dvigatellarida qo‘llaniladigan
filtrlarning turi moyni tozalash usuliga ko‘ra, tirqishli yoki markazdan qochma
bo‘lishi mumkin. Tirqishli filtrlarda moyning tozalanish darajasi uning
moyo‘tkazadigan
mikro
teshikchalari
(tirqishlari)ning
o‘lchami bilan
belgilanadi. Markazdan qochma filtrlarda qattiq zarrachalarni moydan ajratish
markazdan qochma kuch ta’sirida amalga oshiriladi.
Filtrlar
, ushlab oladigan zarrachalarning o‘lchamlariga ko‘ra dag‘al (40mkm
gacha zarrachalarni ushlaydi) va mayin (1..2mkm gacha zarrachalarni ushlaydi)
filtrlarga bo‘linadi.
Mayin tozalash filtrlari.
Zamonaviy avtomobil dvigatellarida mayin filtr
sifatida tirqishli yoki markazdan qochma tozalash filtrlaridan foydalanilmoda.
Bunday filtrlar moyni 1-2mkm gacha bo‘lgan mexanik zarrachalardan to‘la
tozalaydi. Shuningdek, smola va moy quyilarini ham ushlab qoladi. Tirqishli
filtrlarda almashtirib turiladigan tozalovchi elementi sifatida lentali-qog‘oz,
maxsus karton yoki karton disklar to‘plami va boshqa materiallardan
foydalaniladi. Nasosdan bosim bilan xaydalgan moy filtrlovchi elementlarning
mikro kavaklaridan (tirqishlaridan) tozalanib o‘tib asosiy moy kanaliga boradi.
Karterni shamollatish.
Dvigatelning ish jarayonida porshen ustida xosil
bo‘lgan yuqori bosimga ega gazlarning bir qismi porshen xalqalari bilan silindr
oralig‘idagi tirqishdan karterga o‘tadi. Bu gazlar yonuvchi aralashma, to‘la va
qisman yongan maxsulotlardan iborat bo‘lib
karter gazlari
deb ataladi.
Karterga o‘tadigan gazlarning miqdori dvigatel yuklanishining ortishi,
shuningdek silindr, porshen va porshen xalkalariyeyilishining oshishi natijasida
ko‘payib boradi. Bu gazlarning tarkibida yonilg‘i va suv bug‘i, karbonat
angidrid, oltingugurt, azot va qisman karbon-vodorod birikmalari bo‘ladi.
Yonilg‘i bug‘i tomchiga aylanib moyni suyuqlashtiradi, suv bug‘i va boshqa
birikmalar moyni oksidlaydi, natijada moyning sifati yomonlashadi. Karter
gazlarining moyga yomon ta’sirini kamaytirish uchun ularni karter bo‘shlig‘idan
uzluksiz ravishda chiqarib turish lozim bo‘ladi. Shuningdek karter bo‘shlig‘ini
yetarli darajada shamollatilmasa, karterda gaz bosimi ortib, tirsakli valning
salnik elementi va karterning zichlovchi qistirmalaridan moy oqaboshlaydi.
Bundan tashqari, gazlar kabina yoki kuzovga o‘tsa,xaydovchi va yo‘lovchilarni
zaxarlaydi.
|
| |
