Д.Юнусова эса, таълим-тарбия жараёнини технологик жараён
сифатида қараб, жорий этиладиган янгиликларни бу жараённинг асосий
компонентлари (таълим мақсади, таълим мазмуни, ўқитиш методи,
ўқитиш воситаси, таълим натижаси) асосида гуруҳлашни таклиф этган:
1)
таълим мақсади билан боғлиқ педагогик инновациялар: модернизациялашган
таълимий,
тарбиявий,
ривожлантирувчи
(касбга
йўналтириш,
тўлдириш,
инсонпарварлаштириш, табақалаштириш, интеграллаш, индивидуаллаштириш ва бошка
мақсадларга кўра);
2)
таълим мазмуни билан боғлик педагогик инновациялар: миқёсига кўра - узлуксиз
таълимда, алоҳида таълим турида, айрим фанда, бобда, мавзуда, мавзу материалининг айрим
қисмида; даражасига кўра - такомиллаштириш, тубдан ўзгартириш, ўзидан олдингисига
нисбатан - янги дастур, дастурни такомиллаштирувчи, ўқув материалини тўлдирувчи; пайдо
бўлишига кўра - меъёрий ҳужжатлар ўзгариши асосида режали, олдиндан ўйланган, ички ва
ташқи;
3)
ўқитиш методи билан боғлик педагогик инновациялар: миқёсига кўра — узлуксиз
таълимда, алоҳида таълим турида, айрим фанда, бобда, мавзуда, ўқув машғулоти шакли ва
турида; даражасига кўра — такомиллаштириш, кўринишини ўзгартириш, маълум услубиёт
элементларини янгича талқинда ишлаб чиқиш; ўзидан олдингисига нисбатан - янги,
такомиллаштирувчи, ўрнини алмаштирувчи, тўлдирувчи, ретро; пайдо бўлишига кўра -
режали, олдиндан ўйланган, тасодифий, янги талаблар асосида, ички ва ташқи;
4)
ўқитиш воситаси билан боғлиқ педагогик инновациялар: миқёсига кўра —
оммавий, якка, комплекс, тизимли, узлуксиз таълимда, алоҳида таълим турида, айрим
фанда, ўқув материалининг айрим қисмида, ўқув машғулоти шакли, тури, айрим
босқичида; ўзидан олдингисига нисбатан - янги техника, технология, эскисини
алмаштирувчи, ўрнини алмаштирувчи, ретро; даражасига кўра - модернизациялашган,
маълум восита элементлари янгича талқинда ишлаб чиқилган, тубдан ўзгартирилган; пайдо
булишига кўра - режали, олдинган ўйланган, тасодифий, ички, ташқи, техника ривожи
таъсирида;
5)
таълим натижаси билан боғлиқ педагогик инновациялар: ўқитувчи фаолиятида -
новатор ўқитувчи; ўқувчи фаолиятида - мустақил фикрловчи, аник мақсадга интилувчи,
таълим жараёнининг фаол субъекти.
|
