|
O`zbekiston respublikasi oliy ta`lim, fan va innovatsiyalar vazirligi
|
| bet | 7/33 | | Sana | 16.01.2024 | | Hajmi | 0,57 Mb. | | #138802 |
Bog'liq Gidravlik bog`lovchi moddalarTez qotuvchi portlandsement
Birinchi tez qotuvchi sement Avstraliyada 1912 – yilda tayyorlangan. (TQS)ni maxsus portlandsement klinkeri va gips birgalikda mayda to‘yish yo‘li bilan olinadi:
to‘yishda cho‘kuvchi aktiv mineral qo‘shimchalardan 10%dan ortiq bo‘lmagan miqdorda va domna granulalangan elektrotermooltingugurt shlaklari, kullarni 15% dan ortiq bo‘lmagan miqdori qo‘shish mumkin.
TQS klinkeri tarkibida 60-65% C3S.C3A-0.05% gacha MgO<5% bo‘ladi. Gipsni SO3 ni 3,5% xisobga olgan xolda miqdorda kiritiladi. TQS olish uchun bir tarkibida jinsli xom ashyoviy moddalardan foydalaniladi: xom ashyoviy aralashmalarni kremnozyomning CaO ga orttirilgan to‘yinish koeffitsienti bilan tayyorlanadi (TK —0,9 —0,92) ular maydaroq to‘yiladi va puxtalik bilan gomogenlanadi(Sozlanadi). TQS ning yuksak mustaxkamligi faqatgina mineralogik tarkibiga emas, balki sementni to‘yish maydaliga xam bog‘lik bo‘ladi.
Uning solishtirma sirti 3500-4000 sm2/g ga teng TKS birinchi uch sutka davomida ancha tez kotadi, bunda mustaxkamlik yakuniy mustaxkamlikning 60-70% ini tashkil qiladi. Bu klinkerda S3Sning miqdori, maydalik darajasi S3A oshirishi organik va noorganik moddalarning kiritilishi bilan oshiriladi.
Sulfatga bardoshli portlandsementlar
Bularga: sulfatga bardoshli portlandsement, mineral qo‘shimchali sulfatga bardoshli portlandsement, sulfatga bardoshli shlakoportlandsement, putssolon portlandsementlar kiradi.
Bu barcha sementlarni normal mineralogik tarkibli klinkerni, qo‘shimchalar qo‘shib yoki qo‘shmasdan, tuyib tayyorlanadi. Sulfatga bardoshli klinkerdagi minerallar tarkibi kuyidagicha bo‘lishi kerak; C3S —50%dan ortiq bo‘lmagan, SZA —5% dan ortiq bo‘lmagan, Mg oksid — 15%dan ortiq bo‘lmagan SZA —S4AF —22% dan ortiq bo‘lmagan miqdorda. Bu turdagi sementlarning markalari: 300,400,500.
Granulalangan domna va elektrotermofosforli shlaklar o‘z xossalariga ko‘ra talablarni qondirishi lozim, ya’ni AL2O3 ning miqdori 8% dan oshmasligi, gipsni 3,5% dan ortiq kiritmaslik, plastiklovchi yoki gidrofoblovchi SAM lar 0,3% dan oshmasligi lozim.
Sulfatga bardoshli sementlar qotish xolatida tarkibida yuqori asosli gidroalyuminatlar kamaytirilgan miqdorda bo‘lgani tufayli turli agressiv muxitlarning ta’sirlariga bardoshli bo‘ladi. Sulfatga bardoshli sementlar mustaxkamligi bo‘yicha 400, 500 markalarga bo‘linadi.
Bu sementlar oldindan zuriktirilgan beton temirbeton konstruksiyallarda, gidrotexnik inshootlar tayerlashda ko‘llanadi.
|
| |
