|
O`zbekiston respublikasi oliy ta`lim, fan va innovatsiyalar vazirligi
|
| bet | 5/33 | | Sana | 16.01.2024 | | Hajmi | 0,57 Mb. | | #138802 |
Bog'liq Gidravlik bog`lovchi moddalarMavzu: Gidravlik bog‘lovchi moddalar, turlari, xossalari, afzallik va kamchiliklari.
Reja:
1. Gidravlik bog‘lovchi moddalar, ularning turlari. 2. Gidravlik ohakni ishlab chiqarish
3. Gidravlik bog‘lovchilarni ishlab chiqarishda afzallik va kamchiliklari.
Tayanch so‘z va iboralar: gidravlik ohak; ohakli mergel.
Gidravlik ohak ishlab chiqarish uchun xom ashyo sifatida tarkibida 6-20 % gil qo‘shimchalari bor ohakli mergellardan foydalanadilar. Xom ashyo tarkibi katta chegarada
tebranib turadi va ulardan olingan mahsulotni ya’ni ohak ham har hil xossaga ega bo‘lishi mumkin. Xom ashyoni kimyoviy tarkibini belgilash uchun gidravlik yoki asosli moduldan foydalanishadi:
CaO
c
A .M (SiO2 Al2O3 Fe2O3)
Bularni sonli moxiyati 1,7-9,0 ga tebranadi va unga gidravlik ohak ikkita turga bo‘linadi:
As.M - kuchsiz gidravlik ohak - 4,5-9,0. As.M- kuchli gidravlik ohak - 1,7-4,5.
Agar mahsulotni gidravlik moduli 1,7 dan kam bo‘lsa, unda u romansement, modul 9,0 dan katta bo‘lsa - havoli ohak deb ataladi.
Gidravlik ohakni ishlab chiqarish
Ishlab chiqarishni mazmuni xom ashyoni kuydirishda maydalashda yoki kuydirilgan mahsulotni so‘ndirishda. Bir hil ishlab chiqarishlarda gidravlik ohakni kuydirgandan so‘ng so‘ndirishadi, so‘nmagan zarrachalarni ajratib va maydalab so‘ng so‘ngan zarrachalar bilan aralashtiriladi, boshqa holatda ikkita mahsulot ishlab chiqariladi kuchsiz va kuchli gidravlik ohak olinadi. Gidravlik ohakni kuydirish harorati va rejimi kuydirilayotgan xom ashyoni tarkibiga va tuzilishiga bog‘liq. Xom ashyo tarkibida qancha gil va magnezial qo‘shimchalar ko‘p bo‘lsa shuncha kuydirish harorati past bo‘lishi mumkin. SHaxta pechlarda 900- 1100°C xomashyo kuydiriladi. Kuydirish jarayonida (900°C) kalsiy karbonat bo‘lingandan so‘ng CaO ning bir qismi erkin holatda qoladi bir qismi esa Si02 va A120 F1203 bilan 2CaO Si02, CaO A1203, CaO Fe2O3 larni hosil qiladi, ular esa ohakni gidravlik xususiyatini ko‘paytiradi.
Kuydirilgan ohak tegirmonda №008 elakda qoldig‘i 5-7% qolguncha maydalanadi. Gidravlik ohak tutib qolish va qotishida bir tomondan maydalangan so‘ndirilmagan ohak uchun, bir tomonidan gidravlik bog‘lovchi moddalar uchun taaluqli fizik-kimyoviy jarayonlar o‘tadi. Birinchi navbatda Ca(OH)2 hosil bo‘ladi, nam sharoitda kalsiy silikat, ferrit, alyuminatlar hosil bo‘ladi. Gidravlik ohak avval quruq-havoda, so‘ng nam muhitda qotadi va mutahkamlikka ega bo‘ladi.
|
| |
