146
Har qanday she’rshunoslikda she’rning ritmik tashkillanishi uning tovush jihatdan qurilishiga
bog‘liq. Buning grafik shakli (yozuvdagi) va akustik shakli (talaffuzdagi) bor.
Qadimgi turk tilidagi matnlarda nisbiy teng bo‘g‘inlilik bor. Ritmika va turli islomgacha
bo‘lgan matnlarning tovush qurilishi.
Ritm – bu ayrim so‘z va bo‘g‘inlarning aytilishi muddati va to‘xtash, nutq va ifodalarning
navbat bilan o‘z o‘rnida ishlatilishini bildiradi.
Ritm
nutqning eng asosiy qismidir, chunki, nutq ohangi va to‘xtamlar ham tinglovchilarga
beixtiyor o‘zgacha hissiy ta’sir ko‘rsatadi. So‘zlayotganda obrazga kirish,
ovozni kerakli joyda
pastlatish, ohista gapirish o‘qituvchi mahoratiga bog‘liq.
