• Abu Ali ibn Sinoning fikricha
  • Kaykovus “Qobusnoma”da
    		•

    O‘zbekiston respublikasi oliy ta’lim




    Download 6,92 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet98/181
    Sana22.05.2024
    Hajmi6,92 Mb.
    #250633
    1   ...   94   95   96   97   98   99   100   101   ...   181
    Bog'liq
    65682317b2659 O\'QUV QO\'LLANMA SUNGISI 2003 doc 15 03 2

    Abu Nasr Forobiy
    o‘z asarlarida, har bir kishi jamiyatga, davlatga munosib inson bo‘lishi 
    uchun ta’lim va tarbiya olishi lozim deb hisoblaydi. Yoshlarga ta’lim va tarbiya beradigan ustoz 
    shogirdiga nisbatan juda qattiq zug‘um qilishga intilmasligi, shuningdek, haddan tashqari ko‘p yon 
    berishga ham intilmasligi lozim. Chunki ortiqcha zug‘um shogirdda ustozga nisbatan nafrat 
    uyg‘otadi, bordi-yu, shogird ustozining juda yumshoqligini payqab qolsa, bu hol ustozni mensi-
    maslikka va u beradigan bilimdan sovishga olib keladi. 
    Musulmon maktablarida ishlaydigan kishilardan ziyrak, aqlli va axloqli bo‘lish talab etilgan. 
    Xalq aqlli kishilarni dono deb atagan.
    Forobiyning ko‘rsatishicha, aqlli kishi – o‘tkir zehnli, idrokli, fazilatli bo‘lishi, o‘zining 
    qobiliyati va idrokini yaxshi ishlarga yo‘naltirishi, yomon ishlardan o‘zini yaxshi ishlarga yo‘nal-
    tirishi, yomon ishlardan o‘zini saqlashi lozim.
    Forobiy “Aql to‘g‘risida”gi risolasida o‘zida un ikki xislatni birlashtirgan kishinigina axloqli 
    odam deb hisoblaydi. 
    Abu Ali ibn Sinoning fikricha
    , tarbiya yagona jarayon bo‘lib, yoshlarga aqliy, jismoniy, 
    nafosat, axloqiy tarbiya berishni, xunar o‘rgatishni nazarda tutadi. 
    Bolaga ta’lim-tarbiya berish uchun saxovatli, dono, iymonli, axloqiy va aqliy tarbiya 
    usullarini yaxshi biladigan, irodasi kuchli muallim-tarbiyachini tanlash zarur. Muallim sog‘lom, 
    pok, xalol, xushmuomala kishi bo‘lmog‘i lozim, deydi. 
    Kaykovus “Qobusnoma”da
    bolalarga hunar va kasb o‘rgatmoq to‘g‘risida farzandiga qilgan 
    nasixatida ota-onaning va muallimlarning bolaga muomala-munosabati masalasiga ham to‘xtaladi.

    113 
    Chunonchi, u ota-ona o‘z bolasiga ilm va axloqiy fazilatlarni singdirish uchun bolani muallim 
    qo‘li bilan jazolashi mumkinligini o‘qtiradi. “O‘z qo‘ling bilan muallimlarning tayog‘i bilan 
    qurqutgil, bolalarga muallimlar adab bermasunlar, toki sendan o‘g‘lingning ko‘nglidagina 
    qolmasun”. 

    Download 6,92 Mb.
    1   ...   94   95   96   97   98   99   100   101   ...   181




    Download 6,92 Mb.
    Pdf ko'rish