• Elektromagnitli ijro mexanizmlar .
  • O’zbekisтon respublikasi oliy va o’rтa maхsus




    Download 3,59 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet33/99
    Sana18.05.2024
    Hajmi3,59 Mb.
    #242311
    1   ...   29   30   31   32   33   34   35   36   ...   99
    Bog'liq
    darslik avtomatika asoslari

    Elektr dvigatelli IM lar.
     
    Turli rostlovchi organlarni surilishini ta‘minlash 
    uchun klapanlar, drossel qopqoqlar, surgichlar kranlarda elektr yuritmali IM lar 
    qo`llaniladi. Ular elektrik va elektron rostlagichlar bilan komplekt holda ishlatiladi. 
    Bu IM larda uch fazali va ikki fazali asinxron elektr yuritmalar qo`llaniladi.
    Elektrodvigatelli IM lar o`z navbatida bir aylanishli (MEO tipli), ko`p 
    aylanishli (MEM tipli), to`g‘ri harakatlanuvchan (MEP tipli) ko`rinishlarda bo`ladi. 
    (MEO - mexanizm elektricheskiy odnooborotniy, M- mnogooborotniy, P- 
    pryamogo xoda). Masalan: MEO-6,3/2,5-0,25 elektrodvigatelli ijro mexanizmining 
    markalanishini quyidagicha belgilash mumkin: 
    Misol sifatida PR-1M tipdagi IM bilan tanishamiz. Ushbu mexanizm bir 
    fazali reversiv elektrodvigatel, reduktor, chekka kalitlar tizimi va reaxorddan iborat.
    PR-1M IM 0
    0
    va 180
    0
    oraliqdagi har qanday holatda valning burilishini to`xtatish 
    imkoniyatiga ega. Buning uchun reoxorda ko`rinishidagi 180-190 Om qarshilikka 
    ega bo`lgan teskari aloqa prinsipida ishlaydigan qarshilik cho`lg‘ami va u bo`ylab 
    harakatlanadigan, hamda valga qotirilgan jildirgichdan iborat. 
    Elektromagnitli
     
    ijro mexanizmlar
    .
    Avtomatik rostlash va boshqarish 
    tizimlarida elektr energiyasini ishchi organning tekis harakatiga aylantirib beruvchi 
    elektromagnitli uzatmalar IM lar sifatida qo`llanishi mumkin. Bu elementlar yana 
    solenoidli mexanizmlar deb ham yuritiladi. 
    Elektromagnitli IM lar tipi, tuzilishiga ko`ra chiqish koordinatasi 
    korinishlarga ajratilishi mumkin:tugri harakatlanuvchan rostlovchi organga ega 
    bo`lgan IM lar uchun: siljish, tezlik ta‘sir qiluvchi kuch; aylanuvchan harakatga ega 
    bo`lgan rostlovchi organli IM lar uchun: aylanish burchagi, aylanish chastotasi, 
    aylanish momenti. 
    Elektromagnitlar o`zgaruvchan (bir fazali va uch fazali), o`zgar-mas tokli 
    bo`lishi mumkin. Ularning asosiy tavsifnomasi: yakorning surilishi; yakorning 
    surilishi va tortish kuchi orasidagi bog‘lanish; yakorning surilishi va 
    elektroenergiya sarfi, ishga tushish vaqti orasidagi bog‘lanish. 
    Yakorning maksimal surilishiga qarab qisqa yurishli va uzun yurishli 
    elektromagnitlar ajratiladi. 
    Elektromagnitlar qo`yidagi talablarga javob berishi kerak: 
    1.
    Tanlanayotgan konstruksiya siljish uzunligi, tortish kuchi va berilgan 
    tortish tavsifnomasiga mos kelishi kerak; 
    2.
    Tez harakatlanuvchan tizimlar uchun shixtalangan magnitli o`tkazgichga 


    70 
    ega 
    bo`lgan 
    elektromagnitlar, 
    sekin 
    harakatlanuvchan 
    tizimlar 
    uchun 
    shixtalanmagan magnit o`tkazgichga ega bo`lgan hamda massivli mis gilzali 
    elektromagnitlar qo`llanilishi mumkin. 
    3.
    Ishga tushish sikllari soni yo`l qo`yilgandan kam bo`lishi kerak. 
    4.
    Bir xil mexanik ishlar uchun o`zgaruvchan tok elektromagnitlari 
    o`zgarmas tokda ishlovchi elektromagnitlarga nisbatan ko`proq elektroenergiya 
    talab qiladi. 
    5.
    Elektromagnitlar ishlatish uchun qulay va oddiy bo`lishi kerak. 
    Elektromagnitlarni kuchlanish, tok va quvvat kattaliklari orqali tanlash 
    mumkin. Elektromagnit tanlangandan so`ng uning cho`lg‘amlari qizishga nisbatan 
    hisoblanadi. Bu holda ro`xsat etilgan qizish harorati 85...90
    0
    S hisobida olinadi. 
    Elektromagnitli IM ning uzatish funksiyasi: 
    )
    1
    )(
    1
    (
    )
    (
    2
    2
    1




    Т
    p
    Т
    Т
    K
    p
    W
    эр
    м
    (8.1) 
    bu yerda T

    = L

    / R
    0
    — elektromagnitning vaqt doimiysi; 
    L
    0
    va R
    0
    — induktivlik va elektromagnit galtagining aktiv qarshiligi;
    T
    1=

    m/c
    n
    ; m — ko`zg‘aluvchan qismlarning massasi;
    S
    n
    — prujina qattiqligi; T
    2
    =K
    d
    /S
    n
    ;
    K
    d
    — dempfirlash koeffitsiyenti; 
    0
    0
    /
    2
    R
    С
    К
    К
    К
    n
    м

    — elektromagnitning uzatish koeffitsiyenti; 
    K

    – elektromagnit tortish kuchi va galtakdagi I
    k
    tok kuchi orasidagi 
    proporsionallik koeffitsiyenti. Agar boshqaruv obektining vaqt doimiysi 
    elektromagnit IM ning vaqti doimiylaridan (T
    e
    , T
    1
    , T
    2
    ) katta bo`lsa, uzatish 
    funksiyasi inersiyasiz bo`g`in korinishida berilishi mumkin: 
    W(p) = K
    m
    .

    Download 3,59 Mb.
    1   ...   29   30   31   32   33   34   35   36   ...   99




    Download 3,59 Mb.
    Pdf ko'rish

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    O’zbekisтon respublikasi oliy va o’rтa maхsus

    Download 3,59 Mb.
    Pdf ko'rish