O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi bekkamov. Ch. I, Hamdamova. E. I, Narbayeva. M. K, Ismatullayev. H. T




Download 11,98 Mb.
Pdf ko'rish
bet32/175
Sana16.11.2023
Hajmi11,98 Mb.
#99770
1   ...   28   29   30   31   32   33   34   35   ...   175
Bog'liq
Ipakchilik fanidan amaliy laboratoriya mashgulotlari
JIZZAX POLITEXNIKA INSTITUTI, deadline KTE kunduzgi, 1-mustaqil ish Matlab 6.1, Samarqand veterinariya meditsinasi instituti, O‘zbekiston respublikasi sog‘liqni saqlash vazirligi
Asosiy tushunchalar: Inkubatoriyada olib boriladigan ishlarning eng 
mas’uliyatlilaridan bittasi urug’ni jonlantirish (inkubasiya qilish) tartibi va 
usullarini bilish hamda uni amalda to’g’ri bajarishdan iboratdir. Shuning uchun 
ham qurt urug’ini jonlantirishda inkubistlardan katta mahorat (tajriba), bilim va 
sezgirlikni talab etadi. Chunki keyinchalik xo’jaliklarda boqiladigan qurtlarning 
sog’lom o’sib-rivojlanishi, kasalliklarga chidamliligi, hosildorligi va pillaning 
sifatli bo’lishi qurt urug’ini tartib bilan, inkubasiya qoidasiga rioya qilgan holda 
jonlantirilishiga uzviy bog’liq bo’ladi. 
Viloyat va tumanlarning bosh pillaxona rahbarlari va yetuk mutaxassislari 
tomonidan urug’ni inkubasiyaga qo’yish muddati aniqlangandan keyin belgilangan 
kunda urug’lar zavoddan olib kelinadi va shu vaqtni o’zida inkubatoriyaga 
jonlantirish uchun qo’yiladi. Urug’lar, odatda, maxsus kassetalarda yoki qog’oz 
xaltachalarda inkubatoriyaga olib kelinadi. Keltirilgan urug’lar darhol maxsus 
(oldindan tayyorlab qo’yilgan) qutichalarga to’kiladi. Buning uchun kassetalar bir 
chetini 4-5 mm uzunlikda qirqib, teshikcha hosil qilinadi, agar urug’ xaltachada 
bo’lsa uni og’zi ochilib, sekin qog’oz qutichalarga yoki yog’och ramkachalarga 


58 
yupqa qatlam qilib to’kiladi. Mabodo to’kilgan urug’ qutichani biron joyida qalin 
bo’lib qolsa, u darhol yoyib qo’yiladi. Shu tartibda inkubatoriyaga keltirilgan 
barcha kassetalardagi urug’lar to’kilgach, har bir qutichaga tartib nomeri, ipak 
qurtining zoti yoki duragayning nomi va uni qanday zotlardan olinganligi hamda 
urug’ning miqdori yozilgach, qutichalar so’kchaklarga tartib nomeri bilan 
qo’yiladi. Shu ma’lumotlar inkubasiya varaqasiga ham yoziladi: shu bilan birga 
qog’oz qutichaning tartib nomeri inkubasiya varaqasida yozilgan tartib nomeriga 
mos kelishi shart.
№ 1 1)Tetragibrid – 3, 2)Partiya № 112 , 3)Urug’ni massasi 58 g
Inkubasiya qoidasiga binoan bitta inkubatoriyada turli zot yoki turli 
duragaylarni, birorta zot bilan duragay urug’larni bir joyda jonlantirmasligi kerak. 
Agar bitta inkubatoriyada turli zot yoki duragaylarning urug’larini jonlantirishga 
majbur bo’linsa, xonadagi etajerkalarning bittasiga ma’lum bir zot yoki 
duragayning urug’i qo’yiladi, ikkinchisiga esa boshqa zot yoki duragayning urug’i 
joylashtiriladi. 
Odatda ikki quti urug’ (bir quti urug’ 29 g) bitta qutichaga to’kiladi. Agar 
inkubatoriyada 50 qutidan kamroq urug’ jonlantiriladigan bo’lsa, bitta qutichaga 
bir quti urug’ to’kiladi. Urug’larni qutichaga to’kishda quticha devorchalari bilan 
urug’lar orasida 1,0-1,3 sm ochiq joy qoldirilishi lozim. Inkubasiya qoidasiga 
binoan 1 g uruqqa 18 sm
2
joy talab etilgan bo’lsa, bitta qutichaga to’kilgan 58 g 
urug’ uchun esa 1044 sm
2
joy zarur bo’ladi. U holda quticha ichidagi umumiy 
maydon 1196 sm
2
ga teng bo’ladi.
So’rilarning yuqorigi va pastki qavatlarida havo harorati 1-2 darajaga farq 
qiladi. Shuning uchun ham qavatdagi urug’larga bir xil sharoit yaratish va qurtlarni 
bir muddatda ochib chiqishini ta’minlash maqsadida qutichalarning joyi 
almashtirib turilishi kerak. Har kuni bir marta yuqori qavatda joylashgan 
qutichalarni pastki qavatga, pastki qavatdagisini yuqori qavatga olib turish lozim. 
qutichadagi urug’lar bir joyga to’planib qolmasligi uchun bu ishni maxsus 
taxtachalar yordamida bajarish tavsiya etiladi. Pechka yoki boshqa isitkichlarga 
yaqin joylashgan urug’ni ham tez-tez almashtirib turish zarur. 


59 
Inkubatoriyaga jonlantirish uchun qo’yilgan urug’ va uning murtagini 
(embrion) yaxshi va bir tekis rivojlanishi uchun xonadagi havo harorati va 
namligini, yorug’lik hamda havo almashinish jarayonini ahamiyati kattadir. 

Download 11,98 Mb.
1   ...   28   29   30   31   32   33   34   35   ...   175




Download 11,98 Mb.
Pdf ko'rish

Bosh sahifa
Aloqalar

    Bosh sahifa



O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi bekkamov. Ch. I, Hamdamova. E. I, Narbayeva. M. K, Ismatullayev. H. T

Download 11,98 Mb.
Pdf ko'rish