• Tashqi iqtisodiy faoliyat milliy banki
  • Investitsion banklar
  • Investitsion kompaniyalar
  • Ipoteka banklar
  • O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi namangan davlat universiteti




    Download 8,58 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet453/652
    Sana11.07.2024
    Hajmi8,58 Mb.
    #267370
    1   ...   449   450   451   452   453   454   455   456   ...   652
    Bog'liq
    IQTISODIYOT NAZARIYASI

    Tijorat banklari
    o’zlarining xo’jalik mavqeiga ko’ra aktsionerlik tipidagi 
    muassasalar hisoblanadi. Huquqiy mavqeiga ko’ra, faoliyatning biron bir turiga xizmat 
    ko’rsatuvchi, ixtisoslashgan yoki milliy bank bo’lishi mumkin. 
    Ixtisoslashgan tijorat banklar
    – iqtisodiyotning turli sohalarida tijorat 
    tamoyillarida kredit-pul operatsiyalarining muayyan turlarini amalga oshiradi. 
    Jumladan, respublikamizda Sanoat qurilish banki – sanoat, transport, aloqa va moddiy-
    texnika ta’minoti sohalarida; Agrobank – agrosanoat majmui tarmoqlari va sohalarida; 
    Tadbirkor banki kichik biznes va xususiy tadbirkorlik, kooperativ va yakka tartibdagi 
    mehnat faoliyati sohasida kredit-pul operatsiyalarini amalga oshiradi. 
    Xalq banki
    – mamlakatda omonat ishlarini tashkil etish, naqd pulsiz hisob-kitob 
    qilish va aholi uchun kassa vazifasini amalga oshirish, aholiga shaxsiy ehtiyojlarga 
    kredit berish kabi operatsiyalarni ta’minlaydi. 
    Tashqi iqtisodiy faoliyat milliy banki
    eksport-import operatsiyalarini bevosita 
    amalga oshiruvchi korxona va muassasalarga kredit beradi, qo’shma korxonalarga 
    kredit berishda qatnashadi, yig’ma valyuta rejasining ijrosini, valyuta resurslaridan 
    tejab foydalanishini nazorat qiladi, shuningdek tashqi iqtisodiy operatsiyalarga oid 
    hisob-kitoblarni tashkil qiladi va amalga oshirishni ta’minlaydi. 
    Tijorat banklari tizimida tor ixtisoslashuvi bo’yicha investitsion va ipoteka 
    banklarini ajratib ko’rsatish lozim. 
    Investitsion banklar
    – maxsus kredit muassasalari bo’lib, obligatsiya hamda qarz 
    majburiyatlari boshqa turlarini chiqarish yo’li bilan uzoq muddatli ssuda kapitalini jalb 
    qiladi va ularni mijozlar (asosan davlat va tadbirkorlar) ga taqdim qiladi. 
    Investitsion kompaniyalar
    o’zlarining qimmatli qog’ozlarini chiqarish yo’li 
    bilan huquqiy investorlar pul resurslarini to’playdi va ularni korxona (milliy va chet 


    438 
    el)lar aktsiya va obligatsiyalariga joylashtiradi. Bunday kompaniyalar to’liq 
    investorlar manfaatini ifodalaydi va ularning asosiy maqsadi qo’yilgan kapital 
    hisobiga foyda olish hisoblanadi. 
    Ipoteka banklar
    – bu ko’chmas mulk (er va inshoot) hisobiga uzoq muddatli 
    ssuda berishga ixtisoslashgan kredit muasasalari. Ipoteka bankining resurslari 
    o’zlarining ipoteka obligatsiyalari hisobiga shakllanadi. Olingan ssudadan uy-joy va 
    boshqa inshootlar qurish, korxonalarning ishlab chiqarish quvvatlarini kengaytirish 
    uchun foydalaniladi. 
    Mamlakatimizda tijorat banklari faoliyatining kengayib borayotganligini quyidagi 
    jadval ma’lumotlaridan kuzatish mumkin (22.2-jadval). 
    Prezidentimiz «Jahon moliyaviy-iqtisodiy inqirozi, O’zbekiston sharoitida uni 
    bartaraf etishning yo’llari va choralari» nomli asarlarida 

    Download 8,58 Mb.
    1   ...   449   450   451   452   453   454   455   456   ...   652




    Download 8,58 Mb.
    Pdf ko'rish

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi namangan davlat universiteti

    Download 8,58 Mb.
    Pdf ko'rish