qulay va yahshi natija beruvchi usullardan biridir.
fiziologik va boshqa tasirlariga asosan elektr tebranishlari sabab bo`ladi.
76
tekisliklarida bir hil bo`lmaydi. Zarralarning ancha katta siljishlariga mos
bo`lgan tekislikda o`tuvchi yoruglik to`lqini kuchli qutblangan tokni vujudga
keltiradi va shuning uchun kristallda amalda to`la yutiladi. Agar yoruglik
to`lqini zarralarning kichik siljishlariga mos keluvchi tekislikda o`tsa, u
hosil
qilgan qutblash toki kuchsiz bo`ladi va kristalldan o`tganida unchalik
yutilmaydi.
Shunday qilib, turli–tuman yo`nalishlarsha ega bo`lgan tabiiy
yoruglikning elektr tebranishlaridan kristall orqali faqat qutblash tokining
minimumiga mos bo`lgan tekisliklagi tebranishlargina (yutilmasdan )o`tadi;
qolgan tebranishlar biror darajada zaiflashadi, chunki
kristall orqali faqat
ularning shu tekislikka proeksiyalarigina o`tadi. Natijada kristall orqali o`tgan
yoruglikda elektr tebranishlar faqat bir aniq tekislikdagina bo`ladi, yani yoruglik
qutblangan bo`lib qoladi.
Agar 1 plastinka orqasida optik o`qi shu 1 plastinkaning optik o`kiga
perpendikulyar orientirlangan 2 turmalin plastinka joylashtirilgan bo`lsa, u holda
ikkinchi plastinka orqali nur o`tmaydi (chunki uning elektr tebranishlari 2
platsinkaning bosh tekisligi Q ga perpendikulyardir). Agar 1 va 2
plastinkalarning optik o`qlari 90
0
ga farq qiluvchi biror
α
burchak tashkil
qilsa, uholda yoruglik 2 plastinkadan o`tadi. Biroq 2 plastinka orqali o`tgan
yoruglik tebranishlarining E amplitudasi bu plastinkaga tushuvchi yoruglik
tebranishlarining E amplitudasidan kichik bo`ladi:
α
cos
0
⋅
=
E
E
(143)
Yoruglikning intensifligi yoruglik tebranishlarining amplitudasi
kvadratiga proporsional bo`lgani uchun
α
2
0
cos
⋅
= J
J
(144)
bu erda J
0
–plastinka 2 ga tushayotgan yoruglikning intensivligi J–u platsinka
orqali o`tgan yoruglikning intensivligi. (144) munosabat Malyus qonuni
