O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi samarqand iqtisodiyot va servis instituti

246 
Bu chizmani ishlatish va uning asosida segmentasiya setkasini ko’rish 
uchun alohida holda bu uch o’lchovni tasvirlaydigan mezonlarni belgilash 
va har bir segmentning tahlilini amalga oshirish kerak. Bu tahlil asosida 
firma qo’yidagi qarorni qabul qiladi: qanday tovar (tovar guruhlari) bilan 
va qanday bozorlar (segmentlar)da bugun va kelajaqda ishlash maqsadga 
muvofiq? 
 
Qisqacha xulosalar 
Marketing strategiyasi deganda ma’lum muddatga belgilangan 
korxonaning 
bozordagi 
xatti-harakatlari 
tamoyilining 
modelidan 
foydalanish tushuniladi. Uning yordamida korxona o’z muvaffaqiyatini 
ta’minlashga intiladi. 
Marketing strategiyasi
 
bu – maqsadlarni shakllantirish, ularga 
erishish va belgilangan muddat uchun har bir alohida bozor bo’yicha va 
har bir tovar uchun mahsulot ishlab chiqaruvchi korxonaning vazifalarini 
bajarishdir. Strategiya bozor vaziyati va korxona imkoniyalariga to’liq 
mos ravishda ishlab chiqarish-tijorat faoliyatini amalga oshirish maqsadida 
shakllantiriladi. 
Korxona tomonidan ishlab chiqiladigan marketing strategiyalarini 
uch darajada ko’rib chiqish mumkin: 
korporativ; 
funksional; 
instrumental
.
Korporativ strategiyalar asosan korxona resurslaridan bozor 
ehtiyojlarini qondirish maqsadida yaxshiroq foydalanish imkoniyatlarini 
belgilaydi. Shu bilan bog’liq holda ular faoliyat hajmining kengayishi,
bozor talabini qondirish, korxona ishchilarining tashabbusini va ijodini 
rag’batlantirish, yangi faoliyat sohalarini yaratish kabi masalalarni hal 
qilishga moslashtirilgan. 
Korporativ strategiyalar uch guruhga bo’linadi: portfelli strategiyalar, 
o’sish strategiyalari va raqobat strategiyalari. 
Marketinning
 
funksional
 
strategiyalari korxona tomonidan maqsadli 
bozorlarni tanlash va ular uchun mos strategiyalarni ishlab chiqishga 
qaratilgan. Ular ham uch guruhdan iborat, ya’ni: bozorni segmentlash 
strategiyalari, mavqyelashtirish va marketing kompleksi strategiyalari. 
Marketingning instrumental strategiyalari korxonaga marketing 
kompleksi doirasida (tovar, narx, siljitish, sotish) maqsadli bozordagi 
marketing harakatlarining samaradorligini oshirish uchun eng yaxshilarini 
tanlab olishga (vujudga kelgan bozor holatini hisobga olgan holda) 

247 
imkoniyat beradi. Strategiyalarni to’rt guruhga bo’lish mumkin: tovar 
strategiyalari, narx strategiyalari, taqsimlash va siljitish strategiyalari. 

Download 2,17 Mb.