26
To’lov balansining kredit qismida – qiymatning mamlakatdan
chiqib ketishi va uning
hisobga mazkur mamlakat rezidentlari chet el valyutalarida koplovchi to’lovlar olishi aks etadi.
Debit qismida – qiymatning mazkur mamlakatga kirib kelishi va uning hisobiga rezidentlar chet
el valyutalarni sarflashi ko’rsatiladi. to’lov balansida kreditlarumumiy so’mmasi debitlarning
umumiy so’mmasiga teng bo’lishi zarur. To’lov balansidagi barcha kelishuvlar o’z
ichiga joriy
va kapital bilan operatsiyalarni olishi sababli u uchta tarkibiy qismdan iboratbo’ladi:
Joriy operatsiyalar hisobi;
Kapital harakati hisobi;
Rasmiy zaxiralarning o’zgarishi.
To’lov balansining tuzilishi
I. Joriy operatsiyalar hisobi
1. Tovar eksporti
2. Tovar importi
Tashqi savdo balansi qoldigi
3. Xizmatlar eksporti (chet el turizmidan
daromadlar va x.k. – kreditli xizmatlar)
4. Xizmatlar importi (turizm
uchun chet
elgato’lovlar va x.k. – kreditli xizmatlar)
5. Investitsiyalardan sof daromadlar (kreditli xizmatlardan sof daromadlar)
6. Sof transfertlar
Joriy operatsiyalar bo’yicha balansqoldigi