• III- BOB. AVTOMATIK BOSHQARUV TIZIMLARNING FUNKSIONAL QURILMALARI
    		•

    O‘zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi




    Download 470,25 Kb.
    bet23/80
    Sana20.02.2024
    Hajmi470,25 Kb.
    #159234
    1   ...   19   20   21   22   23   24   25   26   ...   80
    Bog'liq
    I. M. Bedritskiy, A. X-fayllar.org

    Nazorat sovollari

      1. Birlamchi datchiklarning vazifasi va turlari


      2. Ob’ektni boshqarish xarakteristikalari va uning asosiy parametrlari


      3. Parametrik datchiklarni qo‘llanishi va asasiy turlari


      4. Generatorli datchiklarni qo‘llanishi va asosiy turlari


      5. Normalovchi va masshtablovchi o‘zgartgichlarning vazifasi


      6. Shuntlar va qo‘shimcha rezistorlarning vazifasi


      7. Tok transformatori qurilmasi va vazifasi


      8. Tok transformatorini ulash usullari


      9. Kuchlanish transformatori qurilmasi va vazifasi


      10. Kuchlanish transformatorini ulash usullari


      11. Rostlagichlar va ularni vazifasi


      12. Proporsional (P) rostlagichlar


      13. Differensial (D) rostlagichlar


      14. Integral (I) rostlagichlar


      15. Proporsional-differensial (PD) rostlagichlar


      16. Proporsional-integral (PI) rostlagichlar


      17. Proporsional-integral-differensial (PID) rostlagichlar


      18. Aperiodik (A) rostlagichlar


      19. Ijrochi mexanizmlar va ularning turlari


      20. Elektrmagnit muftalar, ularning turlari va vazifasi


      21. Diskret datchiklar va ularning asosiy turlari


      22. Avtomatik boshqarish diskret tizimining (ABT) tasnifi


    III- BOB. AVTOMATIK BOSHQARUV TIZIMLARNING FUNKSIONAL QURILMALARI

      1. Operatsion kuchaytirgichlar



    Operatsion kuchaytirgichlar (OK)-bu, kuchaytirishi yuqori koeffitsiyentli kuchlanishni elektron kuchaytirgichi bo‘lib, differensial kirish va odatda bitta chiqishga ega. Universal OK, past chiqish (R→0) va yuqori kirish qarshiligiga (R→∞) ega bo‘lgan o‘zgarmas tok kuchaytirgichi hisoblanadi. Uning barcha ishchi chastotalarda kuchaytirish diapazoni doimiy va keng kuchaytirish chastota (f=0 dan) doirasiga ega. OK analogli kompyuterlardan boshlangan, bunda ular ko‘pgina chiziqli, chiziqsiz va chastotaga bog‘langan sxemalarda ishlatilgan. Zamonaviy OK odatda, alohida komponent sifatida ishlab chiqariladi, vaholanki ular murakkabroq elektron sxemalarning elementlari hisoblanishi mumkin.
    Sxemalarda operatsion kuchaytirgichlar uchun quyidagi shartli belgilar qabul qilingan (50-rasm):
    50-rasm. Operatsion kuchaytirgich sxemasi56

    U+ – invertorlanmaydigan kirish (joy almashmaydigan)
    U- – invertorlanadigan kirish
    Uchiq– chiqish
    US+ – ta’minot kuchlanishining plyusi
    US- – ta’minot kuchlanishining minusi
    Zamonaviy OK, MOP turdagi dala tranzistorlari va bipolyar tranzistorlar bilan ishlab chiqariladi. Barcha OK asosan o‘xshash ichki strukturaga ega va uchta kaskaddan tashkil topadi: differensial, kuchlanish va chiqish kuchaytirgichlaridan.
    Differensial kuchaytirgich – signalni kuchaytirishga mo‘ljallangan, past darajadagi o‘ziga tegishli shovqinlarga, chiqish qarshiligi yuqori va odatda differensial chiqishga ega.
    Kuchlanish kuchaytirgichi-signalni kuchlanish bo‘yicha yuqori darajada kuchayishini ta’minlaydi, bir qutbli osilib tushgan amplituda-chastotali xarakteristikaga, va odatda bitta chiqishga ega.
    Chiqish kuchaytirgichi-yuqori darajadagi yuklanish qobiliyatini, kichik chiqish qarshiligini, tok bo‘yicha chegaralashni va qisqa tutashuvlardan himoyalashni ta’minlaydi.
    OK konstruksiyasi turi bo‘yicha tasniflanishi mumkin: diskretli-alohida tranzistor yoki elektron lampalarda yaratilgan; mikrosxemali - eng ko‘p tarqalgan integralli OK; gibridli - kichik integratsiya darajasidagi gibrid mikrosxemalar asosida yaratilgan.
    OK asosiy qo‘llanish doirasini ko‘rib chiqamiz.

    Download 470,25 Kb.
    1   ...   19   20   21   22   23   24   25   26   ...   80




    Download 470,25 Kb.
    Bosh sahifa
    Aloqalar
        Bosh sahifa
    Dərs
    Mühazirə
    Qaydalar
    Referat
    Xülasə
    Yazı


    O‘zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi

    Download 470,25 Kb.