|
Ma’lumotlarni olish va tayyorlash
|
bet | 8/12 | Sana | 21.05.2024 | Hajmi | 20,61 Mb. | | #248411 |
Bog'liq Abdullayeva Nilufar Diplom ishi v1.2.3Ma’lumotlarni olish va tayyorlash: EEG sensorlaridan olingan ma’lumotlar, kompyuter dasturlash platformalari yoki mikrokontroller orqali qurilmaga o‘tkaziladi. Ma’lumotlar qabul qilingandan so‘ng, ularni muhit sharoitiga mos ravishda to‘plab, tartibga solish va asosiy qayta ishlash algoritmlariga o‘tkazish kerak.
Signalni qayta ishlash: Bu qismda, olingan ma’lumotlar asosida filtrlash yordamida ortiqcha signallarning olib tashlanishi, va FFT (Fast Fourier Transform) yoki boshqa tahlil usullari bilan chastotalariga ajratiladi. Bu jarayon, muhim EEG xususiyatlari (masalan, alfa va beta chastotalari)ni aniqlashda yordam beradi.
14-rasm. Signalning qayta ishlash jarayonini ifodalovchi rasm.
Tasniflash: Qayta ishlangan EEG signalini faol vaqt o‘tkazuvchilarning turini aniqlaydi. Bunda, amaliy machine learning algoritmlaridan (masalan, support vector machines, neural networks) yoki pattern recognition usullaridan (masalan, k-means clustering, principal component analysis) foydalaniladi. Tasniflash natijalari, robot boshqarish tizimining ishlash qarorlarini olishda muhim bo‘lgan ma’lumotlar hisoblanadi.
Tasniflash bosqichida to'g'ri tuzilgan algoritm qo'llaniladi. Ushbu algoritm har bir xususiyat vektori ushbu sinflarning qaysi biriga mos kelishini hal qilish orqali miya faoliyatining turli shakllariga mos keladigan sinflarni ajratib turadi. Neyron tarmoqlar BCIda tasniflagich sifatida keng qo'llaniladi, chunki ular chiziqli bo'lmagan qaror chegaralarini taxmin qilish imkoniyatini beradi.
Natijalarni qiymatlash va tahlil qilish: Tasniflash jarayonidan so‘ng, olishilgan natijalar tahlil qilinadi va qiymatlanadi. Bu bosqich, tasniflashning samaradorligi va ishlashining to‘g‘ri bo‘lishini baholashda yordam beradi. Natijalar monitoring tizimi orqali kuzatiladi va kerak bo‘lsa tizimni optimallashtirish uchun qo‘llaniladi.
Bu bosqichlar, EEG signalining boshqa vazifalarni amalga oshirishda ham yordam beradi, masalan, xotira ko‘chish algoritmlarini ishga tushirishda. Har bir bosqichning to‘g‘ri ishlashini ta’minlash uchun, kompetent algoritmlar va dasturlar qo‘llanilishi kerak bo‘ladi.
|
| |