• Lokal (modul) darajada
  • Quyida shu texnologiyalarga qisqacha tо‘xtalamiz 1.
    		•

      Xususiy metodik darajada




    Download 1,48 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet49/118
    Sana22.01.2024
    Hajmi1,48 Mb.
    #143313
    1   ...   45   46   47   48   49   50   51   52   ...   118
    Bog'liq
    Biologiya o‘qitish metodikasi (o‘quv qo‘llanma)

    108 
    Xususiy metodik darajada muayyan bir о‘quv fani, kursni 
    о‘qitish jarayonining maqsadi va vazifalarini amalga oshirish maqsadida 
    ta’lim mazmunini о‘quvchilar ongiga singdirishda foydalaniladigan 
    о‘qitish metodlari, vositalari va shakllarining o’quv qo’llanmasi 
    tushuniladi.
    Lokal (modul) darajada ta’lim-tarbiya jarayonining ma’lum bir 
    qismida mazkur qismning xususiy didaktik va tarbiyaviy maqsadini hal 
    etishga qaratilgan texnologiya tushuniladi. 
    Pedagogik texnologiyalarning yuqorida qayd etilgan uchta darajasi 
    bir-birini tо‘ldiradi va taqozo etadi. Hozirgi zamon ta’lim tizimida 
    hukmronlik qilayotgan an’anaviy ta’limni mazmunan yangilash va 
    ta’lim-tarbiya jarayonini tashkil etishni tubdan о‘zgartirishga qaratilgan 
    texnologiyalarni didaktik maqsadlariga kо‘ra quyidagi guruhlarga 
    ajratish mumkin: Pedagogik munosabatlarni insonparvarlashtirish va 
    demokratlashtirish asosidagi pedagogik texnologiya; О‘quvchilarning 
    bilish 
    faoliyatini 
    faollashtirish 
    va 
    ta’lim-tarbiya jarayonining 
    samaradorligini oshirishga qaratilgan pedagogik texnologik. Ta’lim 
    jarayonini tashkil etish va boshqarishning samaradorligini oshirishga 
    qaratilgan pedagogik texnologiyalar.
    О‘quv materialini didaktik jihatdan takomillashtirish va qayta 
    ishlash asosidagi pedagogik texnologik. Xalq pedagogikasi metodlaridan 
    foydalanishga asoslangan pedagogik texnologik. 
    Quyida shu texnologiyalarga qisqacha tо‘xtalamiz 
    1. 
    Pedagogik 
    munosabatlarni 
    insonparvarlashtirish 
    va 
    demokratlashtirish 
    asosidagi 
    pedagogik 
    texnologiya; 
    Mazkur 
    texnologiya о‘qituvchi va о‘quvchi shaxsi о‘rtasidagi munosabatlarni 
    mukammallashtirish, о‘quvchi shaxsiga individual yondashish, ta’lim-
    tarbiya jarayonini demokratlashtirish, ta’lim mazmunini insonparvarlik 
    g‘oyalari bilan boyitishni nazarda tutadi. 
    2. О‘quvchilarning bilish faoliyatini faollashtirish va ta’lim-
    tarbiya jarayonining samaradorligini oshirishga qaratilgan pedagogik 
    texnologiya. Mazkur texnologiya biologiyani о‘qitishda о‘quvchilarning 
    bilish 
    faoliyatini 
    faollashtirish 
    va 
    ta’lim-tarbiya jarayonining 

    109 
    samaradorligini oshirishga imkon yaratadi. Bu texnologiyalar guruhi 
    didaktik-о‘yin, rivojlantiruvchi, muammoli, modulli va kommunikativ 
    ta’lim texnologiyalarini о‘z ichiga oladi. 
    3. 
    Ta’lim jarayonini tashkil etish va boshqarishning 
    samaradorligini oshirishga qaratilgan pedagogik texnologiyalar. Ushbu 
    texnologiyalar biologiyani о‘qitishda ta’lim jarayonini maqsadga 
    muvofiq tashkil etish va boshqarish orqali samaradorlikni oshirishga 
    imkon beradi. Ularga dasturli о‘qitish, differensial ta’lim, ta’limni 
    individuallashtirish, guruhli va jamoaviy hamkorlik, uyg‘unlashtirilgan 
    ta’lim texnologiyalari kiradi. 
    4. О‘quv materialini didaktik jihatdan takomillashtirish va qayta 
    ishlash asosidagi pedagogik texnologiya. Mazkur texnologiya о‘quv 
    materialini didaktik jihatdan takomillashtirish va qayta ishlash orqali 
    о‘quvchilarning bilimlarni о‘zlashtirish jarayonining samaradorligini 
    oshirish, aqliy faoliyatni bosqichma-bosqich shakllantirish orqali 
    mustaqil va erkin fikrlashni rivojlantirishni nazarda tutadi. 
    5. Xalq pedagogikasi metodlaridan foydalanishga asoslangan 
    pedagogik texnologiya. Mazkur texnologiya shaxs kamoloti va tabiiy 
    rivojlanishi ta’lim-tarbiya jarayonining uzviyligiga asoslanadigan 
    tarbiya texnologiyalaridan iborat. Biologiyani о‘qitishda ushbu 
    texnologiyalardan foydalanish о‘quvchilarni mustaqillik prinsiplari va 
    Ona-Vatanga sadoqat, milliy va umuminsoniy qadriyatlarga hurmat 
    ruhida tarbiyalash, ular qalbi va ongiga milliy istiqlol g‘oyalarini 
    singdirish imkonini beradi. 
    Pedagogik texnologiyalar ta’lim jarayonida lokal (modul) va 
    xususiy metodik darajada qо‘llaniladi. 
    Biologiya о‘qituvchisi о‘quvchilarning bilish faoliyatini tashkil 
    etish va boshqarishni takomillashtirish maqsadida avval darsning 
    ma’lum bosqichida lokal (modul) darajada qо‘llashi maqsadga muvofiq. 
    Bunda avval yangi mavzu о‘rganilib, о‘quvchilarning о‘zlashtirgan 
    bilim, kо‘nikma malakalarini nazorat qilish va baholashda nazorat 
    testlari, 
    turli 
    о‘yin mashqlar, musobaqa, trening о‘tkazadi. 
    О‘quvchilarning bu faoliyatga kirishishi va muayyan kо‘nikma va 

    110 
    malakalarni egallagandan sо‘ng, pedagogik texnologiyalarga asoslangan 
    darslarni о‘tkazishi, ya’ni xususiy metodik darajada qо‘llashi mumkin. 
    Xususiy metodik darajada darsning barcha bosqichlari pedagogik 
    texnologiya talablari asosida tashkil etiladi. Bunda о‘qituvchi 
    о‘rganiladigan mavzuning ta’limiy, tarbiyaviy va rivojlantiruvchi
    maqsadlaridan kelib chiqqan holda qaysi texnologiyadan foydalanish, 
    mazkur texnologiya asosida о‘quvchilarning bilish faoliyatini tashkil 
    etishning о‘ziga xos xususiyatlari, darsda о‘quvchilarning bilishi lozim 
    bо‘lgan о‘quv topshiriqlari, о‘quvchilarning о‘zlashtirgan bilimini 
    nazorat qilish va baholash yо‘llarini belgilashi lozim. Biz pedagogik 
    texnologiyalarning о‘ziga xos xususiyatlari, mohiyati va mazmuniga 
    kо‘ra ikki guruhga ajratdik:
    Pedagogik 
    jarayonning 
    xarakteri, 
    borishi 
    va 
    mazmunini 
    о‘zgartirishda qо‘llaniladigan pedagogik texnologiyalar. 

    Download 1,48 Mb.
    1   ...   45   46   47   48   49   50   51   52   ...   118




    Download 1,48 Mb.
    Pdf ko'rish