129
e’tibor bering, zaif tomonlarni qidiring. Sharmandalik, chalkash-
lik, ikkilanishni sezishingiz bilanoq, yangi yondashuvni taklif
eting
Tinglash qobiliyati sherikning pozitsiyasini to‘g‘ri tushunish,
u bilan mavjud bo‘lgan kelishmovchiliklarni to‘g‘ri baholash,
muvaffaqiyatli muzokaralar, ya’ni muvaffaqiyatli ishbilarmonlik
aloqalarining kalitidir.
Tinglash uchun o‘qish va yozish qobiliyati ancha ko‘proq
tez-tez amaliy muloqot ishlatiladi. Birlashgan tinglash 40% oladi,
chunki ish vaqti - 35%, o‘qish 16%, yozma - 9% . Qadimgi
yunonlarning donolari shunday degan: «Bizga ikkita quloq va
bitta og‘iz berildi, shunda biz ko‘proq tinglaymiz va kam gapira-
miz». Biroq tadqiqotlar shuni ko‘rsatdiki, odamlarning atigi 10
foizi suhbatdoshni tinglashni biladi. Universitetda o‘qitish
amaliyoti shuni ko‘rsatadiki, tinglash qobiliyati talabalarning
ko‘pchiligida ham yo‘q, bu ularning ta’limi samaradorligini
sezilarli darajada pasaytiradi va ularning kasbiy faoliya-
tiga yanada xalaqit berishi mumkin.
Aksariyat odamlar eshitishlarining aniqligini 70-80% daraja-
sida baholaydilar. Aslida, ko‘pchilik odamlar uchun tinglash
samaradorligi 25% dan oshmaydi, ya’ni eshitilgan ma’lumot-
larning 75% yo‘qoladi. Shu sababli suhbatdoshni qanday ting-
lashni o‘rganish, samarali tinglash tamoyillari va texnikasini
o‘zlashtirish juda muhimdir. Yyetarli va samarali tinglash vaqt
o‘tishi bilan mahoratga aylanadigan ba’zi ongli harakatlarni talab
qiladi.