• Ayol uslubi
  • Pedagogik konfliktologiya f. M. Qo ‘ chqarova pedagogik




    Download 3 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet36/79
    Sana04.06.2024
    Hajmi3 Mb.
    #259988
    1   ...   32   33   34   35   36   37   38   39   ...   79
    Bog'liq
    pedagogik konfilikt

    1. Tinglash uslublari. 
    Tinglash uslubi odatda odam tomoni-
    dan nazorat qilinmaydi. Bu jinsga, ruhiy holatga, rasmiy 
    mavqega, kasbga bog‘liq.
     
    Erkak va ayol tinglash uslublari mavjud.
    Erkak uslubi 
    e’tibor bilan xarakterlanadi, 
    mazmuni 
    suhbatda 
    bilinadi. Eshitish 10-15 soniya davom etadi. Nimaga bog‘liq 
    bo‘lgan narsa aniq bo‘lishi bilanoq, erkak suhbatdoshni quyidagi 
    so‘zlar bilan to‘xtatadi: “Ko‘ryapman. Yana!” yoki ochiqcha rozi 
    emas. Erkaklar o‘zlarini tinglashni yaxshi ko‘radilar, suhbat-


    130 
    doshni oxirigacha tinglamasdan va unga savollar bermasdan
    tayyor javoblarni juda tez berishga moyildirlar.
    Ayol uslubi 
    tinglash ko‘proq e’tibor bilan tavsiflanadi, 
    hissiy 
    tomoniga, 
    suhbat mazmuniga e’tibor beriladi. Xabar, aloqa jara-
    yonida o‘zi emas, balki ayollar ma’ruzachini diqqat bilan tinglay-
    dilar, uning his-tuyg‘ularini tushunadilar, uni shaxs sifatida qabul 
    qiladilar va kamdan-kam gaplashadilar.
    Erkak va ayol tinglash uslublarining o‘ziga xos xususi-
    yatlarida yashirin sabablar bor. Nima uchun ayollar shovqin-
    li xo‘jayindan uzoqlashishga harakat qilishadi va erkaklar shu 
    sababli hech qachon ishdan chiqmaydi. Agar rahbar buyruqlar 
    bersa, topshiriqlarni tahdidli ohangda yoki juda baland ovoz bilan 
    tushuntirsa, ayol uning gaplarini tushunmasligi mumkin, chunki 
    u o‘zining intonatsiyasi va ovozini haddan tashqari hissiyot bilan 
    qabul qiladi. Erkak uchun bularning barchasi to‘siq emas. 
    Shuni ta’kidlash kerakki, tinglash uslublarining nomi juda 
    o‘zboshimchalikdir, chunki erkaklar uslubi ayolga, ayollarniki 
    esa erkakka xos bo‘lishi mumkin. 
    Ikkala tinglash uslubining ham afzalliklari va kamchiliklari 
    mavjud. Erkakcha tinglash uslubi suhbatdoshda noqulaylik tug‘-
    dirishi, gaplashishiga xalaqit berishi mumkin. Ayollik uslubi 
    ba’zi holatlarda ham samarasiz bo‘lishi mumkin. Shuning uchun 
    tinglashni o‘rganish uchun qaysi uslubni, ya’ni o‘zingizning ting-
    lash uslubingizga murojaat qilishingiz mumkinligini aniq-
    lash muhimdir. 
    Erkak uslubida kamchiliklari bo‘lganlarning suhbatdoshiga 
    nutq so‘zlash, ko‘proq mehr va sabr-toqat ko‘rsatish uchun vaqt 
    berishni maslahat berish mumkin. Ushbu fazilatlarning yo‘qli-
    gi aloqada nizolarga olib keladi. 
    Agar tinglovchi ayollik uslubiga ega bo‘lsa va notiqning 
    kayfiyatini haddan tashqari yuqtirishga moyil bo‘lsa, uning hissi-
    yotlari etagiga ergashsa, unda bunday tinglovchi suhbatning 
    axborot tomoniga e’tibor qaratishi kerak. Buning uchun siz 
    o‘zingiz va hissiy suhbatdoshingiz orasidagi masofani oshirishin-


    131 
    giz, intonatesiyani emas, balki uning so‘zlari ma’nosini diqqat 
    bilan tinglashingiz kerak. 

    Download 3 Mb.
    1   ...   32   33   34   35   36   37   38   39   ...   79




    Download 3 Mb.
    Pdf ko'rish

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    Pedagogik konfliktologiya f. M. Qo ‘ chqarova pedagogik

    Download 3 Mb.
    Pdf ko'rish